Thanh toán tối thiểu thẻ tín dụng có khiến bạn bị nợ xấu?

Thẻ tín dụng là công cụ hỗ trợ chi tiêu phổ biến trong thời đại số, mang lại sự linh hoạt và tiện lợi cho người dùng. Tuy nhiên, nếu không hiểu rõ cơ chế hoạt động của nó, đặc biệt là các quy định về thanh toán dư nợ, bạn có thể gặp phải những rắc rối tài chính không nhỏ.
Một trong những khái niệm quan trọng cần được lưu ý là “thanh toán tối thiểu thẻ tín dụng” – điều tưởng chừng nhỏ nhưng lại có thể ảnh hưởng lớn đến tình hình tài chính cá nhân của bạn.
Thanh toán tối thiểu là số tiền ít nhất bạn bắt buộc phải trả cho ngân hàng trong mỗi kỳ sao kê thẻ tín dụng để không bị tính là chậm trả. Mức thanh toán tối thiểu này thường dao động trong khoảng 3% đến 6% tổng dư nợ gốc, tùy theo chính sách của từng ngân hàng. Nếu bạn thực hiện thanh toán đúng hạn số tiền này, ngân hàng sẽ không phạt bạn vì trễ hạn và cũng không xếp bạn vào nhóm nợ xấu.
Dù vậy, việc chỉ trả số tiền tối thiểu có thể khiến bạn rơi vào một vòng xoáy nợ nần nếu không có kế hoạch thanh toán cụ thể. Phần dư nợ chưa thanh toán sẽ ngay lập tức bị tính lãi suất cao, thường từ 20% đến 40%/năm – một mức lãi suất vượt xa lãi suất vay tiêu dùng thông thường. Điều này đồng nghĩa với việc khoản nợ sẽ tăng nhanh chóng theo thời gian, đặc biệt nếu bạn tiếp tục chỉ thanh toán ở mức tối thiểu trong các kỳ tiếp theo.
Lấy ví dụ cụ thể: nếu bạn đang có dư nợ thẻ tín dụng là 20 triệu đồng và ngân hàng yêu cầu thanh toán tối thiểu 5%, bạn chỉ cần trả 1 triệu đồng trong kỳ sao kê. Tuy nhiên, 19 triệu đồng còn lại sẽ tiếp tục bị tính lãi. Nếu tháng sau bạn tiếp tục chỉ trả tối thiểu, lãi sẽ tiếp tục cộng dồn, tạo thành khoản nợ ngày càng lớn và khó kiểm soát.
Nếu liên tục chỉ thanh toán tối thiểu mà không có kế hoạch trả nợ hợp lý, bạn có thể rơi vào nhóm nợ xấu khi không còn khả năng thanh toán.
Hiện các ngân hàng phân loại nợ ra 5 nhóm theo Thông tư 31/2024/TT-NHNN, trong đó, nợ xấu được xác định là nợ thuộc các nhóm 3, 4 và 5.
Nhóm 1: Nợ đủ tiêu chuẩn bao gồm khoản nợ trong hạn và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và lãi đúng hạn; Khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày và được đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi còn lại đúng thời hạn,...
Nhóm 2: Nợ cần chú ý gồm các khoản nợ quá hạn đến 90 ngày,...
Nhóm 3: Nợ dưới tiêu chuẩn gồm các khoản nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày,...
Nhóm 4: Nợ nghi ngờ là các khoản nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày,...
Nhóm 5: Nợ có khả năng mất vốn là các khoản nợ quá hạn trên 360 ngày,...
Thanh toán tối thiểu tuy không gây ra nợ xấu nếu được thực hiện đúng hạn, nhưng nó không phải là một lựa chọn tài chính tối ưu. Trong nhiều trường hợp, đây chỉ là một “giải pháp tạm thời” giúp bạn duy trì trạng thái tín dụng ổn định, trong khi bản chất là bạn vẫn đang mang theo một khoản nợ có chi phí rất đắt đỏ.
Ngoài ra, việc chỉ trả mức tối thiểu trong thời gian dài còn có thể khiến bạn bị đánh giá là khách hàng có rủi ro tín dụng cao. Một số ngân hàng có thể xem xét giảm hạn mức thẻ của bạn hoặc từ chối các đề nghị tăng hạn mức, cấp thêm thẻ phụ hay vay vốn khác. Trong trường hợp nợ tiếp tục tăng mà bạn không còn khả năng thanh toán, bạn hoàn toàn có thể rơi vào nhóm nợ quá hạn và bị ghi nhận là nợ xấu, khi đó hậu quả sẽ nghiêm trọng hơn nhiều – ảnh hưởng đến cả khả năng vay vốn trong tương lai, từ mua nhà, mua xe đến các khoản vay tiêu dùng.
Trong một số trường hợp đặc biệt, nếu bạn mất khả năng thanh toán ngay cả số tiền tối thiểu, ngân hàng có thể xem xét các biện pháp thu hồi nợ nghiêm ngặt hơn, bao gồm khóa thẻ, chuyển khoản nợ sang xử lý nợ hoặc thậm chí áp dụng các biện pháp pháp lý. Đây là tình huống không ai mong muốn, nhưng có thể xảy ra nếu người dùng thẻ tín dụng không kiểm soát được mức chi tiêu của mình.
Vì những rủi ro này, người dùng thẻ tín dụng nên cố gắng thanh toán càng nhiều càng tốt thay vì chỉ trả khoản tối thiểu. Bạn có thể thanh toán nhiều hơn số tiền tối thiểu. Nếu có đủ khả năng tài chính, hãy thanh toán toàn bộ dư nợ để tránh bị tính lãi suất cao.
Nếu bạn chỉ thanh toán tối thiểu trong thời gian dài, bạn sẽ phải chịu lãi suất cao, bị giảm hạn mức tín dụng và ảnh hưởng đến điểm tín dụng của mình.Nếu ngay cả thanh toán tối thiểu cũng không thể, bạn nên liên hệ với ngân hàng để thảo luận về phương án giảm lãi suất hoặc gia hạn nợ nếu bạn gặp khó khăn tài chính.
Nhìn chung, thanh toán tối thiểu thẻ tín dụng là một phương án giúp bạn tránh bị phạt do chậm trả, nhưng đây không phải là giải pháp tài chính tối ưu. Nếu chỉ trả mức tối thiểu, bạn sẽ phải chịu lãi suất cao và kéo dài thời gian trả nợ. Để quản lý tài chính hiệu quả, hãy ưu tiên thanh toán toàn bộ dư nợ thẻ tín dụng mỗi tháng hoặc ít nhất là thanh toán càng nhiều càng tốt thay vì chỉ trả khoản tối thiểu.