Thành tố tất yếu trong hệ sinh thái y tế quốc gia

Trong mọi chính sách của Đảng và Nhà nước, mục tiêu cuối cùng luôn hướng đến phục vụ nhân dân, vì hạnh phúc của nhân dân. Trong lĩnh vực y tế, một trong những trụ cột an sinh xã hội, sự hiện diện và phát triển của y tế tư nhân đã trở thành một thực thể tất yếu, là mảnh ghép quan trọng hoàn thiện nền tảng chăm sóc sức khỏe, khám chữa bệnh cho cộng đồng.

Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân một lần nữa tạo đà phát triển đột phá cho y tế tư nhân dựa trên những thành tựu, đóng góp của bộ phận y tế ngày càng quan trọng và có tốc độ tăng trưởng vượt bậc về cả lượng và chất trong những năm qua. Đã đến lúc cần nhìn nhận một cách đầy đủ, khách quan và công bằng hơn về vai trò của y tế tư nhân trong hệ thống y tế quốc gia.

Chất lượng là nền tảng tồn tại và phát triển

Không có uy tín, không có chất lượng thì không có chỗ đứng. Ngành y tế, hơn bất kỳ lĩnh vực nào khác, không cho phép sự chụp giật hay đầu tư ngắn hạn. Đầu tư cho y tế là đầu tư dài hạn, đòi hỏi chiến lược rõ ràng, tầm nhìn vững chắc và đặc biệt là sự kiên định.

Uy tín trong lĩnh vực y tế không thể có được bằng cách "đi tắt đón đầu", mà chỉ có thể hình thành qua thời gian, qua thực tiễn, bằng sự đảm bảo chất lượng an toàn ở mức cao, thậm chí phải đặt ra tiêu chuẩn 120 - 130%, vì liên quan trực tiếp đến sinh mạng và niềm tin của con người.

Chất lượng không thể chờ đến khi có đông bệnh nhân mới đầu tư. Ngược lại, phải đầu tư hạ tầng, trang thiết bị, nhân lực chất lượng cao, dịch vụ chăm sóc ngay từ khi bệnh viện còn vắng. Phục vụ tốt là một quá trình tích lũy, không phải là phản ứng tình huống. Trong đó, văn hóa phục vụ là điều không thể nhập khẩu, mà phải được xây dựng chuẩn chỉnh ngay từ đầu, phù hợp với đặc thù văn hóa người Việt.

Giá dịch vụ y tế tư nhân phù hợp với số đông người dân

Trong bối cảnh phần lớn dân số vẫn thuộc nhóm có thu nhập trung bình và thấp, mọi mức giá dịch vụ y tế đều cần được xác lập trên cơ sở phù hợp với khả năng chi trả của đại đa số. Chỉ những đơn vị y tế định giá hợp lý, tương xứng với chất lượng dịch vụ mới có thể thu hút đông đảo bệnh nhân và khẳng định được vị thế bền vững trên thị trường. Chính sự lựa chọn của người dân là thước đo thực chất và công bằng nhất đối với chất lượng của các cơ sở y tế, dù là công lập hay tư nhân.

Thực tế cho thấy không ít bệnh viện tư đang được người dân tin tưởng lựa chọn bởi cung cấp mức giá dịch vụ phù hợp với điều kiện kinh tế của số đông, trong khi vẫn duy trì và không ngừng nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh. Dù số lượng bệnh nhân ngày một tăng, chất lượng tại các cơ sở này vẫn không suy giảm, mà còn được cải thiện liên tục. Đây chính là minh chứng rõ ràng cho bản lĩnh, trách nhiệm và cam kết phát triển dài hạn của những đơn vị y tế tư nhân chân chính.

Chỉ khi thực sự lấy người bệnh làm trung tâm, đặt lợi ích của người bệnh lên hàng đầu, thì bài toán tài chính - kinh tế của khu vực y tế tư nhân mới có thể đạt được sự cân bằng bền vững. Người bệnh, thông qua trải nghiệm trực tiếp, chính là những người đưa ra "phiếu tín nhiệm" xác thực và khách quan nhất cho mỗi cơ sở y tế.

Mảnh ghép sống động trong bức tranh nhiều sắc màu

Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân nhấn mạnh vai trò của y tế tư nhân như một thành phần quan trọng. Để hệ thống y tế toàn dân đạt đến sự đa dạng và toàn diện, không thể thiếu sự bổ khuyết, tương hỗ giữa y tế công và y tế tư.

Y tế công lập làm nhiệm vụ chính trị - chăm sóc người dân có thu nhập trung bình và thấp. Trong khi đó, y tế tư nhân sẵn sàng đầu tư sâu về trang thiết bị hiện đại, chất lượng dịch vụ cao, phục vụ nhu cầu của nhóm dân cư có khả năng chi trả. Cả hai không đối lập mà là 2 trụ cột trong một hệ thống y tế đa tầng, linh hoạt và tiến bộ.

Chính vì thiếu lựa chọn dịch vụ chất lượng cao trong nước, nhiều người sẵn sàng ra nước ngoài chữa bệnh, dẫn đến tình trạng chảy máu ngoại tệ, tốn kém thời gian, công sức và tiền bạc. Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng những cơ sở y tế đạt chuẩn khu vực và quốc tế nhưng điều kiện tiên quyết là phải tính toán giá thành kỹ lưỡng, để dù đầu tư theo tiêu chuẩn toàn cầu thì giá cả vẫn "thuần Việt".

Sứ mệnh ở tuyến đầu

Nếu hỏi "Ai đang gánh trách nhiệm chăm sóc sức khỏe ban đầu?" thì câu trả lời là trạm y tế phường, xã, trung tâm y tế. Đáp án này đúng nhưng chưa đủ vì trên thực tế lượng bệnh nhân đổ về các phòng khám tư, phòng mạch chuyên khoa luôn đông đảo, vượt xa kỳ vọng.

Thực tế đó cho thấy không cần mệnh lệnh hành chính nào, y tế tư nhân cũng đang tham gia gánh vác phần lớn vai trò chăm sóc sức khỏe ban đầu, bằng chính sự tin tưởng và lựa chọn của người dân.

Không chỉ trong khám chữa bệnh, hệ thống tiêm chủng tư nhân đã giúp đảm bảo cung ứng vắc xin trong những giai đoạn thiếu hụt của chương trình quốc gia. Hệ thống nhà thuốc tư nhân phủ khắp cả nước đã trở thành cánh tay nối dài trong tiếp cận dược phẩm và tư vấn chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Vì vậy, đã đến lúc y tế tư nhân không thể bị coi là lực lượng phụ trợ trong hệ thống y tế quốc gia. Nếu y tế tư nhân làm tốt, người dân sẽ khỏe mạnh và hạnh phúc, ngân sách không bị gánh nặng. Công hay tư đều là thành phần của quốc gia, đều chịu sự quản lý của Nhà nước, đều phục vụ người dân Việt Nam. Vì vậy, y tế tư nhân cần có một vị trí chính danh, được đầu tư xứng đáng, được trân trọng và bảo vệ.

Mặt khác, nhiều người lo ngại việc bác sĩ chuyển từ công sang tư là "chảy máu chất xám". Tuy nhiên, câu hỏi cần đặt ra là "Ở đâu người bác sĩ có thể phát huy được năng lực, ở đâu phục vụ được nhiều người bệnh hơn, ở đâu người dân cảm thấy hạnh phúc hơn?".

Nếu người dân tìm đến phòng khám tư vì họ được tiếp đón, tư vấn một cách hòa nhã, được phục vụ tử tế thì rõ ràng đó là nơi đáng lựa chọn. Và nếu họ tìm thấy sự an tâm, thì nơi đó xứng đáng là một phần của hệ thống y tế quốc gia, bất kể là công hay tư.

Ngoài ra, trong thiên tai, dịch bệnh, y tế tư nhân cũng tham gia đứng tuyến đầu, không thua kém gì y tế công. Vậy nên, chúng ta cần có cái nhìn công tâm, không thiên lệch, không phân biệt.

Người dân là trọng tài công tâm nhất

Không có thước đo nào chính xác hơn sự lựa chọn của người dân. Họ chọn nơi nào có dịch vụ tốt, giá hợp lý, thái độ tận tâm. Họ chính là "hội đồng giám khảo" lớn nhất, công tâm nhất và khắt khe nhất.

Vậy nên, muốn phát triển bền vững, hãy bắt đầu từ việc phục vụ tốt nhất cho người bệnh. Khi làm tốt, bệnh nhân sẽ tự tìm đến. Giống như một sản phẩm có chất lượng thật sự, dù không quảng cáo rầm rộ thì vẫn sẽ được người tiêu dùng truyền tai nhau tin dùng.