Thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo về lượng tử, an ninh mạng, thiết bị bay

"Những công nghệ chiến lược như lượng tử, an ninh mạng, hàng không, vũ trụ, thiết bị bay không người lái không chỉ là động lực phát triển kinh tế mà còn gắn liền với an ninh quốc gia, chủ quyền số và vị thế quốc tế của đất nước", Thứ trưởng Tài chính Đỗ Thành Trung phát biểu tại Lễ công bố thành lập ba mạng lưới Đổi mới sáng tạo và chuyên gia ngành công nghệ chiến lược, sáng 25/8 tại Hà Nội.

Trong đó, mạng lưới VNQuantum được thành lập với tầm nhìn đưa Việt Nam trở thành điểm sáng trong bản đồ công nghệ lượng tử toàn cầu. Mạng lưới tập trung vào ba trụ cột: nghiên cứu và đào tạo nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ lượng tử trong tài chính, kinh tế, y tế, an ninh, quốc phòng; tăng cường hợp tác quốc tế để tiếp nhận, chuyển giao tri thức tiên tiến. VNQuantum cũng được kỳ vọng đóng vai trò hạt nhân trong phát triển công nghệ lượng tử quốc gia, góp phần đưa Việt Nam chủ động tham gia chuỗi giá trị toàn cầu và tạo ra hàng nghìn việc làm chất lượng cao cho lực lượng lao động trẻ.

Mạng lưới ViSecurity hướng tới làm chủ công nghệ bảo mật, phát triển giải pháp "Make in Vietnam" bảo vệ hạ tầng số trọng yếu, đồng thời kết nối chuyên gia, doanh nghiệp và viện nghiên cứu với các trung tâm an ninh mạng quốc tế, góp phần xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực này. ViSecurity được kỳ vọng trở thành lực lượng nòng cốt bảo vệ không gian mạng quốc gia và đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo về công nghệ an ninh mạng trong khu vực.

Trong khi đó, mạng lưới UAV Việt Nam ra đời nhằm đưa Việt Nam từ một thị trường tiêu thụ trở thành quốc gia sản xuất, sáng tạo và đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp hàng không, vũ trụ. Bốn chiến lược trọng tâm được mạng lưới xác định gồm: hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh đầu tư R&D, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và thu hút các tập đoàn hàng đầu thế giới đến hợp tác tại Việt Nam.

Ba mạng lưới này là các thành phần mới, bổ sung vào Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam. Đây là dự án được Bộ Tài chính giao Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia NIC bảo trợ từ năm 2018 nhằm cụ thể hóa chủ trương, đường lối về trọng dụng, thu hút nhân tài, tiếp thu tinh hoa công nghệ nhân loại, đồng thời phát huy nguồn lực trí tuệ của toàn dân, đặc biệt là đội ngũ chuyên gia, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài.

Trước đó, NIC bảo trợ 10 mạng lưới Đổi mới sáng tạo và chuyên gia Việt Nam tại 22 quốc gia, vùng lãnh thổ với hơn 2.000 thành viên. Họ là các chuyên gia, tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng trong các ngành công nghiệp quan trọng.

Ngoài ra, hai mạng lưới khác cùng thuộc nhóm các ngành công nghệ chiến lược gồm bán dẫn và trí tuệ nhân tạo đã được thành lập trước đó và đi vào hoạt động, có một số đóng góp tích cực, như xây dựng bộ dữ liệu tiếng Việt mã nguồn mở để phát triển AI - nền tảng quan trọng để hướng tới mục tiêu quốc gia AI của Việt Nam.

Tại sự kiện, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nêu ra những thách thức trong giai đoạn hiện nay là làm sao để giải phóng được các nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng nhanh, bền vững, qua đó, đưa đất nước trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.

Ông đánh giá các mạng lưới đổi mới sáng tạo và chuyên gia là những "tổ hợp trí tuệ", quy tụ tinh hoa người Việt toàn cầu để giải quyết các bài toán lớn của quốc gia. Bên cạnh việc giao đề bài, Phó thủ tướng đề nghị mạng lưới trong thời gian tới cần "phát huy thế mạnh của mình trong việc tổ chức hội thảo, diễn đàn khoa học nhằm chia sẻ kiến thức và kết quả nghiên cứu", kết nối, thu hút chuyên gia, nhân tài người Việt, gốc Việt trên toàn thế giới; hình thành các nhóm nghiên cứu mạnh, có khả năng dẫn dắt trong một số nhóm ngành công nghệ chiến lược.

"Chính phủ cam kết đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi nhất để các mạng lưới hoạt động hiệu quả, đóng góp thiết thực vào sự nghiệp phát triển quốc gia", Phó thủ tướng nói.

Theo đánh giá của NIC, trên thế giới, công nghệ lượng tử, an ninh mạng và hàng không - vũ trụ, UAV đang nổi lên như ba trụ cột chiến lược, định hình tương lai kinh tế, an ninh và quốc phòng toàn cầu, với quy mô thị trường ước tính hàng trăm tỷ đến hàng nghìn tỷ USD thập kỷ tới. Trong đó, lượng tử mở ra khả năng tính toán, cảm biến và truyền thông siêu bảo mật; an ninh mạng trở thành lá chắn thiết yếu cho hạ tầng số, còn hàng không vũ trụ và UAV thúc đẩy kinh tế không gian, quốc phòng và logistics hiện đại.

Lưu Quý