Thăm Trung Đông, ông Trump cảnh báo Iran

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa chìa cành ô liu vừa đưa ra cảnh báo với Iran trong chuyến công du của ông tới 3 nước Trung Đông mà không có Israel.

Cảnh báo cuối cùng ?

Phát biểu tại Diễn đàn Đầu tư Ả Rập Xê Út - Mỹ ở thủ đô Riyadh của Ả Rập Xê Út ngày 13.5 (giờ địa phương), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gọi Iran là "lực lượng hủy diệt nhất" ở Trung Đông, theo Reuters. Nhà lãnh đạo Mỹ đã đưa ra những gì ông mô tả là cả lời cảnh báo cuối cùng lẫn sự mở đầu tiềm năng cho ngoại giao, nói rằng Iran có sự lựa chọn giữa việc tiếp tục "hỗn loạn và khủng bố" hoặc chấp nhận con đường hướng tới hòa bình.

Tổng thống Trump nhấn mạnh ông sẵn sàng đạt được một thỏa thuận mới với Tehran nhưng chỉ khi các nhà lãnh đạo Iran có thay đổi. "Tôi muốn đạt được một thỏa thuận với Iran. Nhưng nếu giới lãnh đạo Iran từ chối cành ô liu này..., chúng tôi sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc gây sức ép tối đa", ông Trump phát biểu. Ông Trump còn cảnh báo rằng "Iran sẽ không bao giờ có vũ khí hạt nhân" và nhấn mạnh đề nghị của ông về một thỏa thuận sẽ không kéo dài mãi mãi.

Hôm qua (14.5), Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi đã có phản ứng về phát ngôn trên của Tổng thống Trump, theo Reuters. Ông Araqchi nói: "Thật không may, đây là một quan điểm mang tính lừa dối. Chính Mỹ đã ngăn cản sự tiến triển của Iran thông qua các lệnh cấm vận".

Trước đó, Bộ Tài chính Mỹ ngày 13.5 đã áp đặt lệnh cấm vận đối với hơn 20 công ty trong một mạng lưới Washington cho là đã vận chuyển dầu của Iran đến Trung Quốc lâu nay. Chính quyền Trump khẳng định việc bán dầu này đã giúp tài trợ cho việc phát triển tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái của Iran, phổ biến hạt nhân và các cuộc tấn công của lực lượng Houthi vào tàu thuyền ở biển Đỏ, Hải quân Mỹ và Israel.

"Mỹ sẽ tiếp tục nhắm vào nguồn thu nhập chính này cho đến khi Tehran dừng hỗ trợ cho chủ nghĩa khủng bố và phổ biến vũ khí chết người", Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tuyên bố.

Ả Rập Xê Út sẽ đầu tư lớn vào Mỹ 

Cũng tại Diễn đàn Đầu tư Ả Rập Xê Út - Mỹ ngày 13.5, Tổng thống Trump đã công bố cam kết của Ả Rập Xê Út đầu tư 600 tỉ USD vào Mỹ. Các thỏa thuận đầu tiên theo cam kết này sẽ củng cố an ninh năng lượng, ngành công nghiệp quốc phòng, vị thế dẫn đầu về công nghệ và khả năng tiếp cận cơ sở hạ tầng toàn cầu cũng như các khoáng sản quan trọng của Mỹ, theo thông báo được đăng trên trang web của Nhà Trắng.

Nhà Trắng thông báo thêm Mỹ và Ả Rập Xê Út ngày 13.5 đã ký kết thỏa thuận mua bán quốc phòng lớn nhất trong lịch sử, với trị giá gần 142 tỉ USD. Theo đó, Mỹ sẽ cung cấp cho Ả Rập Xê Út các thiết bị và dịch vụ chiến đấu hiện đại từ hơn 10 công ty quốc phòng Mỹ.

Ả Rập Xê Út là điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến công du 3 nước Trung Đông lần này của Tổng thống Trump. Theo lịch trình, sau khi rời Ả Rập Xê Út ngày 14.5, ông Trump đến thăm Qatar và UAE. Đây là chuyến thăm Trung Đông đầu tiên của Tổng thống Trump kể từ khi ông trở lại Nhà Trắng vào ngày 20.1. Tuy nhiên, Israel lại không có trong lịch trình cho chuyến công du Trung Đông lần này của ông Trump.

Việc Tổng thống Trump quyết định không thăm Israel làm dấy lên câu hỏi về vị trí của đồng minh thân cận này trong các ưu tiên của Washington khi ông Trump gây sức ép buộc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đồng ý về một thỏa thuận ngừng bắn mới trong cuộc xung đột kéo dài 19 tháng ở Dải Gaza, theo Reuters. Trong khi đó, AP đưa tin Đại sứ Mỹ tại Israel Mike Huckabee đã hạ thấp tầm quan trọng của việc ông Trump quyết định không đến thăm Israel, nói rằng chuyến thăm Trung Đông lần này của ông Trump tập trung vào các vấn đề kinh tế.