Tên phường xã mới sáp nhập ở TP.HCM: Phường Bến Thành có gì mà Time vinh danh?

Sau sáp nhập, phường Bến Thành trở thành 'trung tâm đa chức năng' của TP.HCM, hội tụ chợ Bến Thành, phố Tây Bùi Viện sôi động và ga metro hiện đại.

Phường Bến Thành mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập phường Bến Thành, phường Phạm Ngũ Lão, cùng một phần diện tích của 2 phường Cầu Ông Lãnh và phường Nguyễn Thái Bình. Trụ sở hành chính đặt tại 92 Nguyễn Trãi (phường Bến Thành, quận 1).

UBND quận 1 đánh giá, phương án sáp nhập này giúp thuận lợi hơn trong công tác quản lý địa bàn, đảm bảo gần dân, sát dân. Đồng thời phù hợp định hướng phát triển kinh tế - xã hội, hỗ trợ quản lý các dự án một cách hiệu quả, nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế và mở rộng không gian phát triển cho phường mới.

Phường Bến Thành mới có gì sau sáp nhập?

Phường Bến Thành mới là nơi hội tụ nhiều biểu tượng văn hóa, du lịch của thành phố. Từ phố đi bộ Bùi Viện sôi động đến chợ Bến Thành, chúng tôi men theo đường Trương Định để ghé thăm đền Bà Mariamman, ngôi đền Hindu giáo giữa lòng đô thị.

Bước qua cánh cổng chính được chạm trổ công phu, phủ màu xanh ngọc đặc trưng theo kiến trúc Dravidian của Nam Ấn, chúng tôi như lạc vào thế giới thần thoại. Bên trong ngôi đền thờ trang nghiêm, cổ kính thờ phụng nhiều vị thần linh. Đây là ngôi đền đã tồn tại hơn 1 thế kỷ, trở thành điểm giao thoa văn hóa Việt - Ấn hiếm có.

Chính sự giao thoa ấy góp phần tạo nên một bản sắc đa văn hóa độc đáo, khiến phường Bến Thành giống như một thành phố thu nhỏ giữa lòng TP.HCM. Nơi người Việt và du khách quốc tế cùng hòa mình trong nhịp sống sôi động, đa chiều.

Không chỉ là tâm điểm du lịch, phường Bến Thành còn sở hữu hàng loạt địa danh gắn liền với lịch sử và đời sống đô thị như công viên 23.9, công viên Tao Đàn, Dinh Độc Lập..., cùng các tuyến đường thương mại, dịch vụ sầm uất như Lê Lợi, Hàm Nghi, Lê Lai và Bùi Viện...

Đặc biệt ga trung tâm metro số 1 đặt ngay tại khu vực chợ Bến Thành, đang tạo cú hích lớn cho giá trị bất động sản và năng lực kết nối liên vùng của TP.HCM. Từ đây, hành khách có thể dễ dàng tiếp cận các điểm đến quan trọng của thành phố.

Tạp chí Time của Mỹ đã vinh danh tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên của TP.HCM vào danh sách 100 điểm đến tuyệt vời nhất thế giới năm 2025.

Theo bảng giá đất áp dụng cuối tháng 10.2024 của UBND TP.HCM, giá đất tại một số tuyến đường thuộc phường Bến Thành ở mức cao, cụ thể đường Lê Lợi hơn 687 triệu đồng/m², đường Lê Lai (đoạn từ chợ Bến Thành - Nguyễn Thị Nghĩa) gần 410 triệu đồng/m² và đường Bùi Viện khoảng 246 triệu đồng/m².

Phường Bến Thành, biểu tượng lịch sử được giữ gìn

Việc giữ lại tên gọi phường Bến Thành sau sáp nhập được người dân ủng hộ như một cách tôn vinh giá trị lịch sử. 

Chị Vy (35 tuổi), tiểu thương lâu năm tại chợ Bến Thành, chia sẻ: "Tên gọi này đã gắn bó với TP.HCM từ rất lâu, gần như trở thành một biểu tượng của thành phố. Người dân địa phương hay du khách khi nhắc đến TP.HCM đều nghĩ ngay đến chợ Bến Thành".

Chị Vy cũng nói thêm, việc sáp nhập các phường lân cận vào phường Bến Thành giúp mở rộng diện tích và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho sự phát triển chung của khu vực trung tâm.

Chợ Bến Thành tọa lạc giữa các đường Phan Bội Châu - Phan Chu Trinh - Lê Thánh Tôn - Công trường Quách Thị Trang, với diện tích 13.056 m². Năm 2024, chợ được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp thành phố.

Để tìm hiểu về ngôi chợ hơn 100 tuổi này và tên gọi Bến Thành, chúng tôi lật giở cuốn sách Hạ tầng đô thị Sài Gòn buổi đầu của tác giả Trần Hữu Quang. Chợ Bến Thành đầu tiên không nằm ở vị trí chợ Bến Thành ngày nay, mà tọa lạc trên bờ kênh Chợ Vải (nay là đại lộ Nguyễn Huệ).

Sở dĩ ngôi chợ có tên Bến Thành là vì nằm gần cái bến ở con kênh dẫn vào thành Quy (tức thành Bát Quái hay thành Gia Định - PV). Chợ mở ra 2 phía, một bên giáp bờ kênh Chợ Vải, bên nhìn ra đường Adran (nay là đường Hồ Tùng Mậu).

Giữa năm 1870, xảy ra cuộc hỏa hoạn khiến một vài căn nhà lồng của chợ bị thiêu rụi. Cuối năm đó, công trình xây lại khu chợ này bằng lồng có khung sắt khởi công và 2 - 3 năm sau thì xong.

Khu chợ này về sau được dời về địa điểm khác nên người dân gọi là chợ Cũ, còn ngôi chợ mới xây thì hồi ấy gọi là chợ Mới (nay là chợ Bến Thành).

Nhằm mục đích xây một khu "chợ trung tâm xứng tầm với thành phố Sài Gòn", năm 1912, chợ Bến Thành được khởi công xây dựng và được khánh thành sau 2 năm.

Phố Bùi Viện, tâm điểm du lịch đêm

Sau sáp nhập, phường Bến Thành tiếp nhận khu vực phố Tây Bùi Viện, nơi được mệnh danh là "khu backpacker" (người du lịch bụi - PV) của TP.HCM, thu hút đông đảo du khách quốc tế. Màn đêm buông xuống, con phố khoác lên mình một diện mạo khác rực rỡ ánh đèn, xập xình tiếng nhạc.

Dọc 2 bên đường là chuỗi dịch vụ đa dạng, từ bar, pub, nhà hàng, khách sạn, tour du lịch đến các hoạt động biểu diễn nghệ thuật đường phố, tạo nên một không gian giải trí sôi động bậc nhất trung tâm Sài Gòn.

Tuyến phố Tây Bùi Viện, đã được quy hoạch thành phố đi bộ từ tháng 8.2017, trở thành phố đi bộ thứ 2 của TP.HCM. Những món ăn đường phố như bánh mì, bún thịt nướng len lỏi giữa các nhà hàng sang trọng tạo nên "menu trải nghiệm" đầy màu sắc cho du khách.

Không dừng lại ở vui chơi, phường Bến Thành như một "trạm dừng vị giác" khi khẳng định vị thế trên bản đồ ẩm thực với các hàng quán được Michelin Guide vinh danh như: Sol Kitchen & Bar (đường Lý Tự Trọng), Bếp mẹ Ỉn (đường Lê Thánh Tôn) hay quán Bờm (đường Nguyễn Thị Nghĩa)...

Sau sáp nhập, phường Bến Thành không chỉ rộng hơn về địa giới hành chính mà còn trở thành "trái tim mới" của TP.HCM. 

Từ chợ Bến Thành, phố đi bộ Bùi Viện, ga metro trung tâm đến các trục đường sầm uất, tất cả đều đang góp phần vào hành trình phát triển của thành phố đầu tàu kinh tế của cả nước.