Nhảy đến nội dung

Tên nhà bác học nào được đặt cho nhiều trường chuyên nhất ở Việt Nam?

Ông từng được người đương thời ngưỡng mộ vì trí tuệ siêu phàm, từ nhỏ đã nổi tiếng là thần đồng, lớn lên để lại kho tàng hàng chục bộ sách quý trải rộng nhiều lĩnh vực. Hiện có nhiều trường chuyên trên cả nước mang tên ông.

1. Tên nhà bác học nào được đặt cho nhiều trường chuyên nhất ở Việt Nam?

Lê Quý Đôn là nhà bác học lớn của Việt Nam ở thế kỷ 18 và là niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam.

Với tài trí thông minh và kiến thức uyên bác, ông đã để lại cho hậu thế khoảng 40 bộ sách bao quát hầu hết các tri thức đương thời như: Lịch sử, địa lý, thi ca, nhiều tác phẩm khảo cứu, diễn nghĩa, chú giải, bàn giảng các kinh điển, cổ thư và nhiều tác phẩm thơ Nôm.

Hiện nay, tên ông được đặt cho nhiều trường THPT chuyên nhất trong số gần 80 trường THPT chuyên trên cả nước. Có 8 tỉnh, thành có trường chuyên mang tên Lê Quý Đôn, gồm: Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Định, Điện Biên, Khánh Hòa, Lai Châu, Ninh Thuận và Quảng Trị.

2. Ông sinh ra tại tỉnh nào?

Lê Quý Đôn sinh ra tại làng Diên Hà, huyện Diên Hà, trấn Sơn Nam, nay là thôn Đồng Phú, xã Độc Lập, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình.

Ngày 10/4 vừa qua, tại Trung tâm Văn hóa Việt Nam ở Paris (Pháp), tỉnh Thái Bình đã tổ chức hội nghị giới thiệu và quảng bá hồ sơ danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn, đang được đệ trình lên UNESCO, nhân dịp kỷ niệm 300 năm ngày sinh của ông (1726-2026).

3. Danh nhân này từng được mệnh danh là:

Lê Quý Đôn được mệnh danh là “túi khôn của thời đại”. Từ nhỏ, ông nổi tiếng thông minh, ham học, trí nhớ siêu phàm. Năm 5 tuổi đã đọc Kinh Thi, 12 tuổi đọc hết Bách Gia Chư Tử, 17 tuổi đỗ đầu kỳ thi Hương.

Phan Huy Chú từng nhận xét về Lê Quý Đôn: Ông là người học vấn rộng khắp, đặt bút thành văn. Cốt cách thơ trong sáng. Lời văn hồn nhiên…, không cần suy nghĩ mà trôi chảy dồi dào như sông dài biển cả, không chỗ nào không đạt tới, thật là phong cách đại gia”. Suốt đời say mê đọc sách, viết sách, ông có nhiều cống hiến to lớn cho nền tri thức Việt Nam.

4. Danh nhân này từng biên soạn bộ sử nào:

Danh nhân Lê Quý Đôn để lại một gia tài văn hóa đồ sộ với hơn 40 bộ sách nghiên cứu về nhiều lĩnh vực như lịch sử, địa lý, thi ca, và các tác phẩm chú giải, giải thích các kinh điển của Nho giáo. Hai trong số những tác phẩm nổi bật của ông là Đại Việt Thông Sử (gồm 30 quyển) – bộ sử biên soạn công phu về lịch sử Việt Nam từ thời Hồng Bàng đến thời kỳ Lê Trung Hưng, và Kiến Văn Tiểu Lục – tác phẩm ghi lại những quan sát, nhận xét của ông về thế giới và các vấn đề văn hóa, xã hội đương thời.

5. Trường chuyên lâu đời nhất Việt Nam có mang tên Lê Quý Đôn?

Trường THPT Chuyên Quốc học (thường gọi là Quốc học Huế) là trường chuyên lâu đời nhất nước ta. Trường được thành lập năm 1896 theo chỉ dụ của vua Thành Thái nhà Nguyễn.

Trường Quốc học rộng hơn 10.000m2 nằm bên bờ sông Hương, thành phố Huế (Thừa Thiên Huế).

Năm 1990, Trường THPT chuyên Quốc học được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Tới năm 2020, trường được xếp hạng di tích cấp quốc gia đặc biệt. Đây cũng là ngôi trường Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Trần Phú, Đại tướng Võ Nguyên Giáp… từng học tập.