Tàu vũ trụ Liên Xô nặng nửa tấn sắp rơi xuống Trái Đất

Một tàu vũ trụ thời Liên Xô, phóng lên từ năm 1972 và từng hướng tới sao Kim, sắp lao không kiểm soát xuống Trái Đất sau hơn nửa thế kỷ trôi dạt trong vũ trụ.

Một tàu vũ trụ Liên Xô nặng hơn 500 kg sắp rơi xuống Trái Đất sau 53 năm lơ lửng. Ảnh: NASA.

Kosmos 482, con tàu vũ trụ nặng hơn 500 kg từng được kỳ vọng đáp xuống bề mặt sao Kim, đã thất bại trong việc rời khỏi quỹ đạo Trái Đất do trục trặc động cơ. Phần lớn cấu trúc của tàu đã rơi trở lại địa cầu trong vòng một thập kỷ sau đó.

Tuy nhiên, một khoang đổ bộ hình cầu, có đường kính khoảng 1 mét, đã tiếp tục bay quanh Trái Đất trong quỹ đạo hình elip suốt 53 năm qua.

Theo CNN, con tàu thuộc chương trình Venera của Viện Nghiên cứu Không gian Liên Xô. Chương trình đã tiến hành phóng một loạt tàu thăm dò về phía sao Kim trong những năm 1970 và 1980, với một số tàu thành công vượt qua hành trình khắc nghiệt, truyền dữ liệu và hình ảnh về Trái Đất trước khi ngừng hoạt động.

Hiện tại, các chuyên gia theo dõi rác thải vũ trụ dự báo khoang này có thể tái nhập khí quyển vào khoảng ngày 10/5 với tốc độ lên đến 240 km/h nếu còn nguyên vẹn, CBS News cho biết.

Dù chưa thể xác định địa điểm rơi chính xác, phạm vi tiềm năng trải dài từ 51,7 độ vĩ Bắc tới 51,7 độ vĩ Nam - tương đương từ London (Anh) và Edmonton (Canada) đến mũi Horn của Nam Mỹ.

"Xét về kích thước và rủi ro, đây tương tự như một vụ thiên thạch rơi tự nhiên - điều xảy ra vài lần mỗi năm", nhà khoa học người Hà Lan Marco Langbroek từ Đại học Công nghệ Delft nhận định. "Bạn có khả năng bị sét đánh cao hơn là bị mảnh vỡ không gian rơi trúng".

Tuy vậy, ông cũng cảnh báo không thể hoàn toàn loại trừ nguy cơ có thiệt hại.

Kosmos 482 được thiết kế để xuyên qua lớp khí quyển dày đặc carbon dioxide của sao Kim, nên có kết cấu rất bền vững. Langbroek cho biết dù đã 53 năm trôi qua, khoang đổ bộ vẫn có khả năng tồn tại khi tái nhập khí quyển Trái Đất.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nghi ngờ hệ thống dù và lá chắn nhiệt của tàu còn hoạt động.

Nhà thiên văn học Jonathan McDowell từ Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard & Smithsonian cho rằng: "Nếu lá chắn nhiệt hỏng, vật thể sẽ bốc cháy khi rơi vào khí quyển, điều này sẽ tốt hơn. Nhưng nếu lá chắn còn hoạt động, bạn đang đối mặt với một khối kim loại nửa tấn rơi từ trên trời xuống".

Một nghiên cứu mới đây cảnh báo rằng rác thải vũ trụ không chỉ đe dọa mặt đất mà còn có thể gây nguy hiểm cho hàng không. Tác giả nghiên cứu cho biết xác suất rác không gian va chạm với máy bay hiện còn thấp, nhưng đang gia tăng nhanh do số lượng rác vũ trụ và các chuyến bay đều tăng mạnh.

Cụ thể, các khu vực gần sân bay lớn có xác suất 0,8% mỗi năm gặp rủi ro từ tên lửa rơi không kiểm soát. Ở các vùng không phận đông đúc hơn, như vùng Đông Bắc nước Mỹ hay các thành phố lớn châu Á, nguy cơ có thể lên đến 26% – theo báo cáo đăng trên Scientific Reports.

“Dù xác suất không cao, hậu quả của một vụ va chạm là rất nghiêm trọng”, nhóm nghiên cứu cảnh báo.