"Tàu sân bay trên không" của Ukraine lần đầu xung trận

(Dân trí) - Ukraine xác nhận đã đưa vào chiến đấu một "tàu sân bay trên không", ám chỉ UAV cỡ lớn có thể mang theo nhiều UAV nhỏ giống cơ chế của hàng không mẫu hạm trên biển.

Công ty khởi nghiệp công nghệ quốc phòng Strategy Force Solutions của Ukraine vừa tuyên bố các UAV "tàu mẹ" của họ đã thực hiện thành công những sứ mệnh tấn công tự động đầu tiên nhắm vào mục tiêu Nga trong các cuộc thử nghiệm trên thực địa.

"Chúng tôi chỉ tốn 10.000 USD cho một sứ mệnh mà trước đây phải cần tới hệ thống tên lửa trị giá 3-5 triệu USD", ông Andrii, giám đốc công nghệ (CTO) của công ty cho biết.

Chiến lược của StratForce sử dụng một UAV tái sử dụng có tên GOGOL-M làm "tàu mẹ", mang theo các UAV tấn công kiểu FPV để đánh trúng các mục tiêu chính xác trong phạm vi lên tới 300km.

Phương pháp này tận dụng khả năng gây sát thương lớn của những UAV nhỏ đối với các mục tiêu dễ bị tổn thương như máy bay đậu trên đường băng, trận địa phòng không hoặc hạ tầng quân sự, dân sự.

Hiện công ty chưa công bố hình ảnh tấn công và các thông tin này chưa thể được xác minh độc lập. Tuy nhiên, dự án này được cho là sự phát triển hợp lý từ các hệ thống "tàu mẹ" và UAV FPV trước đó của Ukraine, được tích hợp thêm khả năng ngắm bắn tự động sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI).

"Bằng cách kết hợp các UAV FPV nhỏ với UAV tàu mẹ điều khiển sử dụng AI, chúng tôi có thể đảm bảo đòn đánh chính xác tuyệt đối", ông Andrii khẳng định.

Sản phẩm chủ lực hiện tại của StratForce là hệ thống "SmartPilot", phi công tự động thông minh, sử dụng tổ hợp cảm biến hiện đại và AI. Trong khi nhiều công ty khác chỉ dùng camera cơ bản, StratForce yêu cầu độ chính xác cao hơn nhiều.

"Ở một khía cạnh nào đó, nó giống như xe tự lái. Để hoạt động, xe tự lái cần nhiều camera. UAV thì ít chướng ngại vật hơn, nhưng hệ thống lại phải cực nhẹ. Chúng tôi đã phát triển hệ thống gồm camera, LIDAR và liên kết truyền thông giúp AI tự điều hướng, phối hợp và né tránh vật cản", ông giải thích.

LIDAR, loại radar sử dụng tia laser, giúp vẽ bản đồ 3D của môi trường xung quanh trong mọi điều kiện ánh sáng và thời tiết. AI của SmartPilot tiếp nhận dữ liệu từ nhiều cảm biến khác nhau để hình thành "bức tranh toàn cảnh" cho phép đưa ra quyết định, lập lộ trình bay và thực hiện nhiệm vụ như phi công thật.

"Vấn đề lớn nhất là phải mô phỏng được hành vi bay của UAV như thể nó đang được điều khiển từ xa bởi một người thật. Phải xử lý chướng ngại vật theo thời gian thực, trong khi bộ vi xử lý rất hạn chế", Andrii nói.

Theo Andrii, SmartPilot có thể tự động thực hiện nhiệm vụ từ đầu đến cuối mà không cần GPS hay sự điều khiển liên tục từ người vận hành.

Trong một kịch bản tiêu chuẩn, tàu mẹ GOGOL-M với sải cánh 6m sẽ bay đến gần mục tiêu và thả ra 2 UAV tấn công FPV. Mỗi chiếc FPV này được cài sẵn SmartPilot.

Sau khi thả, UAV "tàu mẹ" quay về, còn 2 UAV con sẽ tự tìm mục tiêu được lập trình sẵn như căn cứ không quân, bệ phóng tên lửa hoặc trận địa phòng không, rồi thực hiện tấn công. Cơ chế này giống như một "tàu sân bay trên không".

Ông Andrii cho biết hệ thống này cũng rất hiệu quả khi đánh vào hạ tầng dễ tổn thương như kho chứa dầu, lưới điện, hoặc đường sắt.

Khác với UAV cảm tử Shahed, chỉ đánh được một mục tiêu rồi bị phá hủy, hệ thống UAV "tàu mẹ" của StratForce có thể tấn công nhiều mục tiêu khác nhau, sau đó trở về để tái sử dụng.

SmartPilot cũng không bị giới hạn bởi mục tiêu cố định.

"Nó hỗ trợ các sứ mệnh kiểu phục kích, hạ cánh và chờ đợi mục tiêu, cũng như tìm kiếm mục tiêu thời gian thực", ông Andrii nói.

UAV có thể hạ cánh chờ sẵn ở căn cứ không quân, đợi máy bay đối phương cất cánh, hoặc nằm im ven đường chờ đoàn xe quân sự để thực hiện đòn tấn công tự động, chiến thuật mà Ukraine đang sử dụng ngày càng phổ biến.

StratForce hiện có thể sản xuất 50 UAV tàu mẹ GOGOL-M mỗi tháng và 400 UAV tấn công FPV, nhưng năng lực này còn phụ thuộc vào hợp đồng với quân đội.

Yếu tố then chốt trong giải pháp của StratForce là phần mềm. Các UAV - từ "tàu mẹ" đến UAV tấn công - có thể có đủ loại kích cỡ, hình dạng hoặc cấu hình. Nếu người dùng muốn thay tàu mẹ GOGOL-M bằng một UAV phản lực cỡ lớn, hoặc chuyển sang UAV tấn công cánh cố định, thậm chí là robot mặt đất hay xuồng không người lái chở UAV, hệ thống phần mềm vẫn có thể thích ứng.