Tại sao 'chế độ máy bay' vẫn tồn tại trong kỷ nguyên 5G?

'Chế độ máy bay' được kích hoạt để an toàn cho chuyến bay, hay chỉ để... tiết kiệm pin?

Mỗi khi bước lên máy bay, hành khách đều nghe thấy yêu cầu quen thuộc: "Vui lòng chuyển các thiết bị điện tử sang chế độ máy bay hoặc tắt nguồn". Chúng ta đã thực hiện thao tác này hàng trăm lần, nhưng trong thời đại công nghệ hiện đại, liệu nó có còn thực sự cần thiết? Tại sao một tính năng ra đời từ đầu những năm 2000 vẫn tồn tại cho đến tận ngày nay?

Thực tế, lý do ẩn đằng sau nút bấm 'Airplane Mode' phức tạp hơn nhiều so với chúng ta vẫn nghĩ.

Vậy 'chế độ máy bay' thực chất là gì?

Về cơ bản, đây là một nút tắt tiện lợi để vô hiệu hóa đồng thời mọi kết nối vô tuyến trên thiết bị, gồm sóng di động, Wi-Fi và Bluetooth. Mặc dù ngày nay, các phiên bản iOS và Android mới đều đã 'thông minh' hơn, cho phép người dùng bật lại Wi-Fi (để dùng Wi-Fi trên máy bay) hoặc Bluetooth (để dùng tai nghe) mà không cần tắt chế độ máy bay.

Vai trò chính của nó hiện nay là ngắt hoàn toàn giao tiếp di động. Nó ra đời như một giải pháp thay thế cho việc 'tắt nguồn' hoàn toàn điện thoại, giúp hành khách vẫn có thể xem phim, nghe nhạc đã tải về trong suốt chuyến bay.

Giai thoại về việc gây nhiễu buồng lái

Lý do phổ biến nhất được đưa ra là tín hiệu di động có thể gây nhiễu các thiết bị điện tử nhạy cảm trong buồng lái. Tuy nhiên, có rất nhiều tranh cãi xoay quanh tuyên bố này. Cho đến nay, không có bằng chứng rõ ràng nào liên kết trực tiếp tín hiệu điện thoại với một sự cố máy bay nghiêm trọng.

Các thiết bị trên máy bay hiện đại đều được che chắn kỹ để chống nhiễu. Mặc dù các phi công từng báo cáo về những vấn đề nhỏ (như tiếng 'tít tít' trong tai nghe liên lạc), vốn vẫn là mối lo ngại, nhưng chưa bao giờ có thảm họa nào xảy ra.

Vậy nếu nó không thực sự nguy hiểm, tại sao các hãng hàng không vẫn khăng khăng yêu cầu? Theo đó, một trong những lý do quan trọng nhất lại không liên quan đến an toàn của máy bay, mà là an toàn của các trạm phát sóng di động (BTS) dưới mặt đất.

Khi ở độ cao hàng ngàn mét, điện thoại của bạn sẽ phải vật lộn để kết nối. Nó sẽ phát sóng ở công suất tối đa để cố 'với' tới các trạm BTS. Khi máy bay di chuyển với tốc độ hàng trăm km/giờ, điện thoại sẽ liên tục 'nhảy' từ trạm này sang trạm khác, gây ra một mớ hỗn loạn cho mạng lưới mặt đất vốn không được thiết kế để xử lý một thiết bị di chuyển nhanh và cao đến vậy.

Bên cạnh đó, còn có một lý do thực dụng khác là giúp tiết kiệm pin. Từ góc độ người dùng, đây là lợi ích thiết thực nhất. Việc điện thoại liên tục tìm kiếm tín hiệu ở công suất tối đa sẽ tiêu tốn một lượng pin khổng lồ. Bật chế độ máy bay thực chất là cách tốt nhất để đảm bảo điện thoại của bạn vẫn còn pin khi hạ cánh để đặt xe, thay vì cạn kiệt chỉ sau vài giờ bay.

Tại Mỹ, luật của FCC (Ủy ban Truyền thông Liên bang) cấm gọi điện trên máy bay, chủ yếu là để bảo vệ các trạm BTS mặt đất. Quan trọng hơn, luật liên bang yêu cầu hành khách phải tuân thủ mọi hướng dẫn của phi hành đoàn.

Việc bạn được yêu cầu bật chế độ máy bay cũng tương tự như việc bạn phải cất laptop khi cất/hạ cánh. Đây là những giai đoạn căng thẳng nhất của chuyến bay, đòi hỏi sự tập trung và liên lạc thông suốt của phi công. Việc không tuân thủ, về lý thuyết, có thể khiến bạn gặp rắc rối.

Vậy 'chế độ máy bay' có quan trọng không?

Nếu việc không bật chế độ máy bay thực sự có thể gây rơi máy bay, chắc chắn các hãng hàng không đã có biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt, thay vì chỉ 'nhắc nhở'.

Rủi ro nhiễu sóng buồng lái là rất nhỏ, nhưng không phải bằng không. Tốt nhất là mọi người nên tuân thủ để loại bỏ rủi ro tối thiểu đó. Hơn nữa, nó giúp tiết kiệm pin và bảo vệ mạng lưới di động mặt đất. Một số người còn cho rằng việc này giúp giảm những cuộc trò chuyện điện thoại ồn ào, làm phiền đến mọi người xung quanh.

Ngay cả khi ở mặt đất, chế độ máy bay vẫn hữu ích để sạc pin nhanh hơn, khắc phục lỗi kết nối tạm thời, hoặc đơn giản là để có một khoảng thời gian 'ngắt kết nối' hoàn toàn khỏi sự phiền nhiễu.