Sức mua nữ trang giảm vì bị hạn chế thanh toán bằng thẻ tín dụng

Sau hơn 1 tháng Nghị định 232/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng có hiệu lực, các công ty kinh doanh gặp khó khăn phát sinh khi khách hàng sử dụng thẻ tín dụng, phiếu mua hàng, ví điện tử… trong thanh toán nữ trang bị tắt.

Không được sử dụng thẻ tín dụng mua nữ trang vàng

Trong những ngày diễn ra hội chợ nữ trang vào đầu tháng 11, anh Thanh (TP.HCM) sau một vòng dạo hội chợ chọn được một món vòng vàng trị giá 30 triệu đồng cho vợ nhân kỷ niệm ngày cưới. Chiếc vòng được giảm giá 15% trong đợt hội chợ này nên anh Thanh không do dự. Thế nhưng, nhân viên cửa hàng từ chối khi anh Thanh dùng thẻ tín dụng thanh toán khiến anh bất ngờ vì trong năm, thỉnh thoảng anh vẫn dùng thẻ tín dụng mua nữ trang tặng người thân trong gia đình. "Cô ấy giải thích lý do quy định không cho thanh toán bằng thẻ tín dụng, chỉ chấp nhận thanh toán bằng tài khoản tiền của mình. Trong khi tiền lương vài tuần nữa mới được công ty trả, thêm vào đó tiền của mình trong tài khoản thanh toán không để nhiều như vậy vì lãi không cao, do đó từ trước đến nay có thói quen sử dụng thẻ tín dụng, dùng tiền ngân hàng trước rồi trả lại sau", anh Thanh kể và nói, do tiền lương chưa đến nên tài khoản thanh toán nên anh không đủ tiền để mua chiếc vòng cho vợ, đồng nghĩa không tận dụng được mức giảm giá 15% của chiếc vòng.

Một trường hợp khác cũng gặp vấn đề trong thanh toán, chị Liên (TP.HCM) được bạn mời dự tiệc thôi nôi con. Do cũng chỗ thân tình, một nhóm bạn chị Liên chung tiền mua một phiếu mua hàng (voucher) trị giá 10 triệu đồng vì biết bạn muốn mua một chiếc thìa vàng cho con có giá gần 24 triệu đồng. Liên hệ công ty vàng để mua voucher tặng thôi nôi thì được biết công ty tạm ngưng phát hành voucher mua vàng cho khách như trước đây vì quy định hiện nay không cho sử dụng hình thức này trong thanh toán.

Tại Nghị định 232/2025 sửa đổi bổ sung Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng có quy định: "Việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài". Theo giải thích từ Ngân hàng Nhà nước, luật Tổ chức tín dụng năm 2024 quy định: "Tài khoản thanh toán là tài khoản tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng mở tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để sử dụng dịch vụ thanh toán do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cung ứng". Như vậy, các phương thức thanh toán không thông qua tài khoản thanh toán là không đúng với quy định tại Nghị định 232. Với quy định này, các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khác bao gồm thẻ tín dụng, cũng như phiếu mua hàng, ví điện tử… đều không được chấp nhận. Trong khi những hình thức này khá phổ biến trong thời đại không dùng tiền mặt.

Sức mua nữ trang dự báo giảm 

Sau hơn 1 tháng Nghị định có hiệu lực, các công ty kinh doanh vàng đã gặp khó khăn do phương thức thanh toán thay đổi. Theo thông tin từ một công ty, trước thời điểm Nghị định 232 có hiệu lực (ngày 10.10), các hình thức thẻ tín dụng, ví điện tử, trả góp qua trung gian thanh toán, voucher mua nữ trang vàng ở các cửa hàng công ty chiếm khoảng 37% doanh thu hàng ngày, trong khi đó chuyển khoản và tiền mặt lần lượt chiếm 38% và 25%. Sau khi áp dụng quy định này đến nay, tỷ trọng các hình thức thanh toán trên chỉ còn chiếm 11% doanh thu hàng ngày cho các giao dịch dưới 20 triệu đồng, tức đã có sự sụt giảm 26%. Qua ước tính chỉ 20 - 30% khách hàng sử dụng các hình thức trên đồng ý chấp nhận chuyển qua hình thức thanh toán tài khoản hoặc thẻ ATM (cà thẻ và trừ tiền trực tiếp từ tài khoản thanh toán của cá nhân). Đơn vị ước tính mất khoảng 20% doanh số trung bình hàng tháng, dự báo doanh số quý 4 giảm khoảng 1.000 tỉ đồng, bao gồm cả khách trong và nước ngoài. Khách thường sử dụng thẻ tín dụng để thanh toán nữ trang là khá phổ biến. Do vậy, doanh thu bán hàng trong thời gian tới dự báo sẽ khá khó khăn.

PGS-TS Nguyễn Hữu Huân - Đại học Kinh tế TP.HCM nhận xét, quy định này là khá chặt có thể vì Ngân hàng Nhà nước không cho phép dùng tiền vay để mua vàng. Tuy nhiên, đầu tư, kinh doanh vàng kiếm lời thì chủ yếu là vàng miếng chứ vàng trang sức cũng như một loại hàng hóa, nó chỉ là vật trang sức để làm đẹp thì quy định không được dùng thẻ tín dụng mua nữ trang là hạn chế người tiêu dùng. Thẻ tín dụng cũng phải qua hệ thống ngân hàng, có sự xác nhận từ ngân hàng, không những vậy mà còn được ngân hàng đánh giá tín nhiệm để cấp hạn mức tín dụng. "Thẻ tín dụng chỉ là một trong những phương tiện thanh toán. Trong trường hợp hạn chế tín dụng trong lĩnh vực vàng thì chỉ nên quy định đối với vàng miếng, còn vàng trang sức không nên siết chặt như vậy. Ở đây chỉ nên quy định mua bán vàng trên 20 triệu đồng phải thanh toán không dùng tiền mặt, chứ không nên cụ thể chỉ được dùng tài khoản thanh toán vì như vậy sẽ hạn chế sức mua của người tiêu dùng".