Sức ép lên USD tăng nhanh

Giá USD tăng nhanh trong những ngày gần đây, cao hơn so với đầu năm 2,7%. Sức ép tăng giá USD còn cao.

USD tăng lên đỉnh

Ngày 4.6, các ngân hàng thương mại tăng giá USD thêm 24 đồng, giữ đà tăng ngày thứ 3 liên tiếp với tổng mức tăng 54 đồng/USD. Vietcombank mua vào lên 25.864 - 25.894 đồng, bán ra 26.254 đồng mỗi USD. ACB mua vào 25.860 - 25.890 đồng, bán ra 26.240 đồng. Vietinbank mua vào 25.887 đồng, bán ra 26.247 đồng… Đây là mức giá cao kỷ lục. So với đầu năm, USD tăng hơn 700 đồng/USD, tương đương 2,75%. 

Lần đầu tiên, Ngân hàng Nhà nước tăng tỷ giá trung tâm vượt 25.000 đồng, lên 25.004 đồng/USD (thêm 22 đồng/USD so với trước đó). Tỷ giá trung tâm cũng đã tăng lên 662 đồng so với đầu năm, tương ứng 2,71%. Điều này dẫn đến giá bán USD của Cục Quản lý dự trữ Nhà nước (Ngân hàng Nhà nước) cũng tăng mạnh so với đầu năm, thêm 754 đồng, tương ứng tăng hơn 2,96%. Giá bán USD của nhà điều hành lên 26.204 đồng/USD vào ngày 4.6, mua vào 23.804 đồng. Trên thị trường thế giới, giá USD sụt giảm mạnh so với đầu năm. Chỉ số USD-Index giảm 10 điểm, tương đương 9,1%, còn 99,3 điểm vào ngày 4.6.

Các ngoại tệ khác trong ngân hàng cũng tăng giá mạnh so với đầu năm. Tại Vietcombank, giá EUR tăng 3.230 đồng (tương ứng 11,8%), giá mua vào lên 28.936 - 29.228 đồng, bán ra 30.522 đồng; GBP tăng 3.338 đồng (tương ứng 10,3%), giá mua vào lên 34.378 - 34.726 đồng, bán ra 35.838 đồng; AUD tăng 1.200 đồng (tương ứng 7,4%), giá mua vào lên 16.425 - 16.591 đồng, bán ra 17.123 đồng…

Ở một diễn biến khác, chênh lệch lãi suất giữa tiền đồng và USD ngày càng tăng, lãi suất USD cao hơn tiền đồng từ 0,2 - 0,5%. Trong 1 tháng trở lại đây, lãi suất tiền đồng trên thị trường liên ngân hàng giảm từ 0,3 - 0,5%. Lãi suất USD dao động từ 4,29 - 4,51%/năm, còn tiền đồng từ 3,76 - 5,08%/năm.

Áp lực lên tỷ giá

Đại diện HSBC Việt Nam cho biết, với việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp chính sách thuế quan lên các quốc gia, trong đó có Việt Nam trong thời điểm nền kinh tế Việt Nam có độ mở lớn, thương mại và xuất nhập khẩu là một trong những trụ cột chính trong mô hình tăng trưởng kinh tế. Vì thế, việc bị áp thuế cao đã có tác động không nhỏ tới triển vọng tăng trưởng cũng như sức mạnh đồng tiền. Mặc dù kế hoạch áp thuế đã được Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm trì hoãn trong thời gian 90 ngày cho đàm phán, từ đó góp phần giúp cặp tỷ giá giảm sau đó. Tuy nhiên, những bất định về chính sách thuế nói riêng và chính sách thương mại của Mỹ nói chung vẫn đè nặng lên tâm lý thị trường.

Thêm vào đó, khối nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục bán ròng trên thị trường chứng khoán trong những tháng đầu năm, con số lên hơn 3 tỉ USD cũng góp phần gây áp lực lên tỷ giá. Bên cạnh đó, do những quan ngại về các bất định trong chính sách thương mại của Mỹ, dòng vốn mua trả cổ tức trả về nước của các doanh nghiệp nước ngoài cũng đến nhiều hơn và sớm hơn trong năm nay gây áp lực lên tỷ giá. Ở phía ngược lại, những bất ổn kéo dài về địa chính trị, những biến động trong chính sách thuế quan cũng kéo theo những lo ngại về đà tăng trưởng của thương mại toàn cầu, cũng như dòng vốn FDI.

Đại diện HSBC còn cho hay, nếu nhìn vào số liệu xuất nhập khẩu, con số xuất siêu những tháng đầu năm nay thấp hơn năm trước (5 tháng đầu năm xuất siêu 4,67 tỉ USD, trong khi 5 tháng đầu năm 2024 xuất siêu hơn 8 tỉ USD - PV) đã phản ánh rõ đà chậm lại của tăng trưởng thương mại, cũng là một nguyên nhân chính gây ảnh hưởng tới nguồn thu ngoại tệ nếu tính chung từ đầu năm.

Cuối cùng là sự khác biệt nói chung trong vấn đề điều hành chính sách tiền tệ giữa Mỹ và Việt Nam. Trong bối cảnh Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vẫn đang ở trạng thái chờ đợi các tín hiệu rõ ràng từ dữ liệu vĩ mô trong khi Ngân hàng Nhà nước vẫn đã và đang chỉ đạo các ngân hàng thương mại phấn đấu giảm lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng. Do đó, chênh lệch lãi suất VND - USD vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao kể từ đầu năm tới nay. Các yếu tố trên đã gây sức ép đáng kể lên tỉ giá và làm suy yếu đáng kể đà giảm của cặp tỷ giá USD - VND ngay cả khi đồng USD suy yếu mạnh trên thị trường quốc tế.

Với những phân tích trên, đại diện HSBC cho hay, triển vọng đàm phán thương mại cũng như tăng trưởng về thương mại toàn cầu trong năm nay vẫn còn là ẩn số lớn với nhiều diễn biến khó lường. Nếu sự bất định tiếp tục kéo dài, hoặc mức thuế quan được duy trì ở mức cao hơn kỳ vọng, điều này rõ ràng sẽ khiến triển vọng xuất khẩu yếu hơn, tăng trưởng FDI chậm lại và dòng vốn đầu tư gián tiếp từ nước ngoài tiếp tục hồi hương. Tuy nhiên, kịch bản có thể đảo ngược, chẳng hạn nếu thuế quan của Mỹ được trì hoãn thêm, thêm nhiều lĩnh vực, mặt hàng được miễn thuế, hoặc nếu có một bước giảm trong căng thẳng thương mại giữa các quốc gia. Ngoài ra, sự chủ động trong điều hành chính sách tiền tệ, cùng với sự kết hợp của chính sách tài khóa cũng có thể góp phần giúp Việt Nam chủ động ứng phó với những biến động trên toàn cầu. Nhóm Nghiên cứu của Tập đoàn HSBC hiện dự báo tỷ giá USD/VND có thể đạt mức 26.200 vào cuối quý 2 này và 26.500 vào cuối năm 2025.