Suất Giảo - môn võ Trung Quốc mạnh hơn Thiếu Lâm, Vịnh Xuân

Trong lúc những môn kung fu danh tiếng như Thiếu Lâm, Vịnh Xuân không thể chen chân được vào võ đài chuyên nghiệp MMA, Suất Giảo - một môn võ cổ truyền 5000 năm tuổi của người Trung Hoa lại có thể làm được.

Người phương Tây đánh giá Suất Giảo cao hơn Thiếu Lâm

Trong đánh giá của làng võ đỉnh cao thế giới, Thiếu Lâm hay Vịnh Xuân chưa bao giờ có khả năng sánh ngang với Suất Giảo (Shuai Jiao) về độ thực chiến. Đặc biệt là khi bước lên võ đài MMA chuyên nghiệp.

Theo Bobby Bradshaw, huấn luyện viên lâu năm về MMA và Jiu-Jitsu (nhu thuật) tại Houston: “Shuai Jiao là một nghệ thuật chiến đấu có mức hiệu quả tương đương Judo. 

Các kỹ thuật chiến đấu của môn võ vật này đã được chứng minh hiệu quả qua hàng thế kỷ. Và nó có thể dễ dàng chuyển giao sang giao đấu ở Judo hoặc MMA, hoặc nhiều giải đấu vật tự do".

Trong khi đó, bài báo trên trang Bloody Elbow dẫn lời Lavell Marshall – một người Đức đang quảng bá Shuai Jiao tại phương Tây, cho biết “chính phủ Trung Quốc đang tập trung đầu tư cho môn võ này, sau khi Shuai Jiao làm được điều mà các môn kung fu nổi danh như Thiếu Lâm, Võ Đang hay Vịnh Xuân không làm được".

"Làng võ Trung Hoa đang ngày càng hướng đến tính thực chiến. Và sự thật là chỉ có một số ít môn võ thiên về vật như Shuai Jiao hay Sanda (Tán đả) mới thực sự đáng để đầu tư", Marshall nói.

Những nhận định từ giới võ thuật đỉnh cao đã đặt Suất Giảo ở một đẳng cấp khác hoàn toàn so với hình tượng của Thiếu Lâm - biểu tượng về văn hóa, hay Vịnh Xuân - biểu tượng trên phim ảnh. 

Vì sao Suất Giảo lại được đánh giá cao đến thế?

Suất Giảo có nguồn gốc vô cùng cổ xưa, hình thành từ nền tảng “Jiao Di” (Giác Để). Tức kỹ năng vật trong tư thế đứng, ra đời từ khoảng năm 2697 trước Công nguyên, thời kỳ Hoàng Đế. Giác Để được xem là hình thức rèn luyện võ thuật thực chiến của người Trung Hoa thời kỳ này.

Tiếp nối Giác Để là “Jiao Li” (Giác Lực), một môn võ vật ta đời từ thời nhà Chu (1122–256 TCN). Nó được dùng trong huấn luyện quân đội, kết hợp đòn ném, tay chân, khóa khớp, châm điểm… và được ghi trong Kinh Lễ. 

Dần dần, Giác Lực trở thành môn thể thao đấu trên đấu đài “leitai” (lôi đài) thời nhà Tần, nơi người thắng có thể được chọn vào hoàng cung hoặc làm võ sĩ huấn luyện cho quân đội. 

Đến triều Thanh, người Mãn Châu phát triển một bộ phân chuyên huấn luyện đấu vật có tên "Phiến Phác Doanh", dung hợp một số kỹ năng vật Mông Cổ và Giác Lực, gần như hoàn thiện môn đấu vật có tính truyền thống sâu nhất của Trung Hoa.

Và cuối cùng, nền tảng võ vật này được hiện đại hóa bởi Viện Võ thuật Trung ương Trung Hoa vào năm 1928, chính thức được đặt tên là Suất Giảo.

Ở thời Dân quốc (1935), giải đấu Shuai Jiao đầu tiên được tổ chức. Từ đó đến nay, môn này vẫn được dạy trong các học viện quân sự, cảnh sát ở Trung Quốc, Đài Loan, và cả các học viện võ thuật toàn cầu.

Thành danh với Suất Giảo

Tại thời hiện đại, Shuai Jiao dù không có nhiều danh tiếng như các võ phái kung fu Thiếu Lâm, Võ Đang, Vịnh Xuân, Thái Cực, nhưng tính thực chiến của môn võ này lại được đặt ngang với Tán Đả.

Nhiều chương trình đại học tại Trung Quốc hiện đã có môn chuyên ngành Shuai Jiao. Các giải đấu chuyên nghiệp cũng được tổ chức công khai. Đồng thời được quảng bá như bộ môn truyền thống hiếm hoi của Trung Quốc có khả năng bước lên võ đài chuyên nghiệp.

Một số võ sĩ phương Tây như Lavell Marshall, với nền tảng MMA và grappling –đã chuyển đến Nội Mông học tập về Suất Giảo, trước khi say đắm với tinh hoa của môn võ vật gần 5000 năm tuổi này.

Võ sư người Đức bày tỏ mong muốn chứng minh Shuai Jiao có tính thực chiến cao chẳng kém BJJ hay Sambo, các môn võ vật phương Tây.

Ngày nay Suất Giảo không còn chỉ là một di sản văn hóa mà còn là môn võ có sức chiến đấu cực kỳ mạnh mẽ. Điều này đã được chứng tỏ trên võ đài MMA đỉnh cao, thông qua một số võ sĩ người Trung Quốc như Zhang Weili.

Nổi tiếng với kỹ năng vật từ Suất Giảo và Tán Đả, nữ võ sĩ Trung Quốc 35 tuổi này thường xuyên đánh bại đối thủ bằng những đòn quật vai, đánh lệch trọng tâm và kiểm soát sàn đấu. 

Các chuyên gia như Daniel Cormier từng nhận xét: “Zhang Weili là ví dụ điển hình cho việc kỹ thuật truyền thống – như vật Trung Quốc – có thể hiệu quả thực chiến ở đỉnh cao".

Và John Gooden, bình luận viên UFC, từng nói: “Cô ấy lật người, chuyển góc độ giống với  Shuai Jiao hơn là vật Mỹ hay Judo". 

Thông qua những màn trình diễn của Zhang, nhiều HLV MMA phương Tây xếp Suất Giảo nganh hàng với Judo, và mọi võ sĩ của môn này đều dễ chuyển sang thi đấu Jiu-Jitsu hay BJJ.

Làng võ thuật Trung Hoa có thể chia làm 2, với phần nổi tiếng hơn là các võ phái luôn nổi bật trong tiểu thuyết, phim ảnh như Thiếu Lâm, Vịnh Xuân. Và phần còn lại là những môn võ thầm lặng, nhưng tính thực chiến cao như Suất Giảo.