Sự hỗn loạn từ Leonardo DiCaprio

Một đạo diễn kỳ tài, dàn diễn viên xuất chúng, cùng một nguồn kinh phí lớn, tất thảy điều đó biến "One battle after another" trở thành phim nổi bật nhất 2025 đến hiện tại.

Ở thời điểm hiện tại, có lẽ Leonardo DiCaprio đã không còn là cái tên có sức hút mạnh mẽ ở phòng vé. Một thập kỷ trở lại đây, ngoại trừ Once upon a time in hollywood “lãi lớn”, phần lớn tác phẩm của nam tài tử đều có doanh thu trồi sụt, gây lỗ cho các hãng phim.

Tuy nhiên, không vì thế mà danh tiếng của Leonardo DiCaprio suy giảm sau chừng ấy thời gian. Chính việc chủ động né tránh các dự án giải trí đơn thuần, chỉ nhằm đem lại kết quả thương mại - để dấn thân vào những “bom tấn” thách thức giới hạn người xem - đã giúp nam diễn viên duy trì vị thế như một trong những tên tuổi hàng đầu của điện ảnh đương đại.

Và One battle after another - bộ phim mới nhất của Leonardo DiCaprio - cũng là một tác phẩm như vậy. Đáng chú ý, đây còn là cú bắt tay của nam tài tử với Paul Thomas Anderson - nhà làm phim góp tới 4 trong danh sách 100 phim hay nhất thế kỷ 21 (nhiều nhất trong danh sách).

Thực tế, không mất quá lâu để cú bắt tay trên khuynh đảo điện ảnh thế giới, khi One battle after another - ngay từ buổi chiếu kín cho những người đứng đầu Hollywood - đã được nhắc đến như một trong những tác phẩm xuất sắc nhất năm.

Hỗn loạn một cách tài tình

Lấy cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết cũng đầy thách thức người đọc Vineland - One battle after another mở ra với bối cảnh nước Mỹ giả tưởng, nơi chính quyền ngày càng cực đoan, áp dụng các chính sách đàn áp người nhập cư và trao quyền lực lớn cho lực lượng cảnh sát, quân đội. Đối đầu với họ là French 75 - một tổ chức cách mạng hoạt động bí mật, thường xuyên khởi xướng những cuộc tấn công để giải cứu và bảo vệ cộng đồng yếu thế.

Nhà cách mạng da màu Perfidia (Teyana Taylor) và chuyên gia đánh bom Bob (Leonardo DiCaprio) nảy sinh tình cảm khi cùng hoạt động trong French 75. Trong một phi vụ giải cứu, Perfidia bị đại tá Steven Lockjaw (Sean Penn) bắt giữ và ép cô phải quan hệ tình dục để đổi lấy tự do. Từ đó, Perfidia sinh ra bé gái Willa, nhưng Bob không hề hay biết, vẫn tin rằng đó là con gái mình. Tuy nhiên, Perfidia không từ bỏ con đường cách mạng nên chọn cách ra đi, để lại Bob một mình nuôi con. Sau đó, French 75 bị truy sát gắt gao và buộc phải rút vào bóng tối.

Mười sáu năm sau, Bob và con gái Willa sống ẩn dật trong một khu dân cư giữa rừng. Trong khi đó, Lockjaw thăng tiến nhanh chóng và được xem xét gia nhập hội kín da trắng thượng đẳng đầy quyền lực. Tuy nhiên, bí mật Lockjaw có một người con lai với phụ nữ da màu bắt đầu lan truyền, đẩy hắn vào nguy cơ đánh mất tất cả. Dưới vỏ bọc chiến dịch bài trừ ma túy, Lockjaw dẫn quân truy lùng cha con Bob để diệt trừ hậu họa, mở ra những cuộc đối đầu kịch tính trong phim.

Phim lấy cảm hứng từ Vineland - vốn là cuốn tiểu thuyết rất khó đọc.

Thực chất, Paul Thomas Anderson đến nay vẫn luôn được xem là một trong những đạo diễn làm phim khó xem nhất của Hollywood, không chỉ vì độ dài mà còn bởi việc chứa đựng nhiều đặc thù văn hóa Mỹ. One battle after another, dù được đánh giá là dễ tiếp cận hơn nhiều so với những tác phẩm trước đó, thì vẫn là một thử thách không nhỏ đối với đại chúng, đặc biệt là những khán giả ngoài thị trường Bắc Mỹ.

Bởi lẽ, tác phẩm đan xen nhiều vấn đề được xem là nhức nhối của xã hội Mỹ: từ chủ nghĩa cực đoan da trắng; cuộc đối đầu không hồi kết giữa hai hệ tư tưởng cực hữu (đại diện cho quyền lực và tính độc tài) và cực tả (đề cao công bằng xã hội, quyền bình đẳng tuyệt đối); cho đến những chi tiết phơi bày sự bất công tại nước Mỹ. Chính vì vậy, bộ phim vừa dày đặc về cốt truyện, vừa chồng chất các tình tiết, đòi hỏi người xem phải liên tục tập trung theo dõi, thậm chí đối chiếu với thực tế thế giới.

Nói như vậy không có nghĩa One battle after another thiếu đi tính giải trí. Paul Thomas Anderson, với sự mạo hiểm đầy tài tình, đã quyết định phối trộn nhiều thể loại trong phim. Thực tế, tác phẩm được kể theo lối tuyến tính nên không đánh đố người xem về mặt nội dung, song vẫn là một thử thách thực sự khi liên tục dịch chuyển từ thể loại này sang thể loại khác; thậm chí, thế giới phim còn khiến khán giả trở nên mơ hồ, chẳng thể phân định đâu là thực tại, đâu là giả tưởng.

Có lúc, bộ phim ngập tràn tiếng cười khi đạo diễn giễu cợt cả hai nhóm cực hữu lẫn cực tả; khi khác, lại mang đến bầu không khí căng thẳng đến nghẹt thở trên đường đua. Nhiều thời điểm, phim đẩy sự cực đoan của con người lên đến mức lố bịch, khiến khán giả dễ dàng nhận ra đây là một thế giới giả tưởng; nhưng cũng có khi lại cài cắm những thông điệp chính trị sắc bén, làm tác phẩm trở nên nặng tính hiện thực.

Hay khi Lockjaw cưỡng hiếp Perfidia thì lại bị chính cô ta cưỡng hiếp ngược trở lại; gã da trắng đi săn rốt cuộc biến thành con mồi; hoặc kẻ theo chủ nghĩa chủng tộc thượng đẳng cực đoan nhất như Lockjaw - lại là người phát cuồng vì một phụ nữ khác màu da. Mọi thứ đều hiện lên không theo một công thức nào.

Thế giới trong phim không xác định mốc thời gian, lơ lửng giữa hiện tại và tương lai. Các thể loại - từ hài đen, chính trị, hành động cho đến siêu thực - liên tục đan xen, xuất hiện rồi lại nhường chỗ cho thể loại khác.

Anderson sử dụng sự phối trộn nhiều thể loại như một công cụ nghệ thuật để truyền tải cảm giác rối ren của thời đại. Chính việc khắc họa bầu không khí hỗn loạn một cách tài tình ấy đã tạo nên một trong những trải nghiệm điện ảnh kỳ lạ, nhưng cũng có thể là độc đáo bậc nhất từ trước đến nay.

Đạo diễn vận dụng nhiều thể loại vào phim.

Của hiếm của Hollywood

Khai thác những chủ đề nhạy cảm như phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa da trắng cực đoan hay cách mạng, bộ phim rõ ràng rất dễ gây tranh luận, khiến một số khán giả cho rằng nó thiên vị hoặc ngầm ủng hộ một phía. One battle after another, cũng vì thế, đích thị là một tác phẩm đầy dũng cảm lẫn tham vọng.

Điểm thông minh trong cách kể của Anderson nằm ở chỗ ông cân bằng giữa các góc nhìn đối lập, vừa giễu nhại vừa phơi bày, khiến tác phẩm không trở thành công cụ tuyên truyền cho bất kỳ hệ tư tưởng nào. Thay vào đó, bộ phim trở thành tấm gương phản chiếu những mâu thuẫn xã hội, đồng thời mở ra không gian để khán giả tự chất vấn và suy ngẫm.

Về mặt hình ảnh, One battle after another để lại dấu ấn riêng biệt khi lựa chọn quay bằng định dạng VistaVision - công nghệ tưởng như đã thất truyền, khi không còn được dùng suốt 60 năm qua. VistaVision vừa được hồi sinh năm ngoái trong The Brutalist - một trong những tác phẩm xuất sắc nhất 2024, và nay được Anderson tiếp nối. Sự lựa chọn này không chỉ gợi nhắc phong cách quay của những bộ phim thập niên 1950-1960, mà còn khơi dậy lại thẩm mỹ đặc trưng của điện ảnh Mỹ thời kỳ hoàng kim.

Bàn về diễn xuất, nếu One battle after another khắc họa những con người mắc kẹt trong hỗn loạn, thì chính DiCaprio là trung tâm của vòng xoáy ấy. Nam diễn viên hóa thân trọn vẹn vào một nhân vật nghiện ngập, rệu rã, khi cuộc sống bị đè nặng bởi những lý tưởng không thành và gia đình tan vỡ. Thậm chí, trong một bộ phim vốn nặng về biểu tượng và chính trị, chính những phản ứng kỳ quặc của Bob lại trở thành điểm gây cười, giúp tác phẩm bớt đi căng thẳng.

Phim có kinh phí sản xuất 130 triệu USD. Tuy nhiên, bộ phim cũng có nhiều cảnh bị kéo dài quá mức, đặc biệt ở phần giữa, đôi lúc làm giảm hiệu quả cảm xúc. Và ở đó, ngay cả nỗ lực “kéo nhịp” của DiCaprio cũng khó giữ được sự tập trung của người xem.Nếu bàn đến cơ hội Oscar ở hạng mục Nam chính, thực tế, vai diễn này không quá khác biệt so với những lần hóa thân trước đây của Leonardo DiCaprio. Anh vẫn xuất sắc, đôi khi có phần điên rồ, nhưng mức độ tác động đến tổng thể bộ phim lại chưa đủ lớn, khiến nam diễn viên mất đi ít nhiều lợi thế trong cuộc đua chạm tới tượng vàng.Song đến hiện tại, Leonardo DiCaprio và đạo diễn Paul Thomas Anderson vẫn là những ứng cử viên nặng ký của Oscar năm nay. Và dù nhiều khả năng, dự án vẫn sẽ đem về khoản lỗ không nhỏ cho Warner Bros., nhưng chính điều đó lại cho thấy One battle after another là của hiếm trong Hollywood hiện tại, khi hãng phim không đặt nặng yếu tố thương mại mà hướng đến việc tạo ra một tác phẩm điện ảnh thực thụ.Những cuốn sách hay về ngành Công nghiệp Giải tríTủ sách Nghệ thuật - Giải trí giới thiệu những cuốn sách hay và mới nhất về nền công nghiệp giải trí và các bộ môn nghệ thuật đại chúng tiêu biểu. Ngoài ra, tủ sách cũng đề xuất loạt tác phẩm đáng đọc về các nghệ sĩ nổi tiếng ở Việt Nam và thế giới, giúp độc giả hiểu hơn và biết thêm về những câu chuyện hậu trường, chưa từng được tiết lộ.