Sợ cơm lươn unagi quốc hồn quốc tuý gặp khó, Nhật Bản phản ứng với châu Âu

Ngày 27-6, Liên minh châu Âu (EU) đề xuất áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với tất cả các loài lươn theo một công ước quốc tế về kiểm soát buôn bán các loài có nguy cơ tuyệt chủng, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ phía Nhật Bản.

Theo Japan News, nếu được thông qua tại Hội nghị các bên tham gia Công ước về thương mại quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES, còn gọi là Công ước Washington) tổ chức tại Uzbekistan vào cuối năm nay, đề xuất này sẽ yêu cầu phải có bằng chứng về việc đánh bắt hợp pháp và giấy phép xuất khẩu do nước xuất khẩu cấp, đối với các loài như lươn Nhật Bản và các loài lươn khác.

Để được thông qua, đề xuất này cần đạt tối thiểu 2/3 số phiếu ủng hộ tại hội nghị. Thông thường, các đề xuất sẽ có hiệu lực sau khoảng ba tháng kể từ khi được phê duyệt. Tuy nhiên, lần này EU đề xuất lùi thời gian thực thi trong vòng 18 tháng.

EU đề xuất hạn chế xuất khẩu lươn trên toàn cầu

Các nguồn tin liên quan tiết lộ Nhật Bản dự định sẽ phối hợp với Trung Quốc - quốc gia mà Nhật phụ thuộc nhiều trong nhập khẩu lươn - và Hàn Quốc để phản đối đề xuất này.

Trước đó, từ ngày 19 đến 20-6, ba nước cùng Đài Loan tổ chức các cuộc thảo luận không chính thức tại thành phố Hamamatsu, tỉnh Shizuoka, nhằm thống nhất cách đối phó.

Bộ trưởng Nông nghiệp Nhật Bản Shinjiro Koizumi trong buổi họp báo tại Tokyo cùng ngày phản đối: "Chúng tôi có đủ số lượng lươn Nhật, và không có nguy cơ tuyệt chủng. Động thái từ phía EU là điều vô cùng đáng tiếc".

Trong khi EU cho rằng số lượng lươn Nhật Bản đã giảm mạnh, phía Nhật khẳng định quần thể lươn phục hồi kể từ thập niên 1990 và các tiến bộ trong nuôi trồng thủy sản đã làm giảm nhu cầu sử dụng lươn giống (hay còn gọi là lươn non, được dùng để nuôi).

Nhật Bản cũng cảnh báo các quy định mới có thể đẩy giá lươn non tăng cao, làm gia tăng nguy cơ đánh bắt trái phép và buôn lậu.

Theo Công ước CITES, các loài thuộc Phụ lục I bị cấm buôn bán quốc tế vì mục đích thương mại, trong khi các loài thuộc Phụ lục II là những loài có thể đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng nếu không được quản lý chặt chẽ hoạt động buôn bán.

EU hiện đang thúc đẩy việc đưa toàn bộ 19 loài và phân loài lươn - bao gồm lươn Nhật Bản, lươn Mỹ và lươn Anguilla bicolor của Đông Nam Á - vào Phụ lục II. Quy định này sẽ áp dụng không chỉ với lươn thủy tinh sống mà còn đối với các sản phẩm lươn chế biến, chẳng hạn như "kabayaki" - món lươn nướng phổ biến tại Nhật Bản.

Trước đó, lươn châu Âu đã bị hạn chế thương mại kể từ khi EU thành công đưa loài này vào Phụ lục II của Công ước CITES năm 2007.

Vào năm 2014, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đã xếp lươn Nhật vào nhóm "sắp nguy cấp", đưa ra các nguyên nhân như mất môi trường sống, khai thác quá mức, ô nhiễm và rào cản trong hành trình di cư.

Việc bảo vệ loài sinh vật này càng trở nên phức tạp bởi vòng đời khó đoán và trải rộng trên diện tích lớn, cùng với việc còn nhiều điều chưa rõ về quá trình sinh sản của chúng.