'Siêu bom' 13 tấn của Mỹ đe dọa phá tan cơ sở hạt nhân Fordow

Chuyên gia quân sự nhận định chỉ một loại vũ khí duy nhất đủ sức xuyên thủng những cơ sở hạt nhân kiên cố nhất của Iran, đó là siêu bom phá boongke GBU-57 do Mỹ chế tạo.

GBU-57, hay bom xuyên phá vũ khí hạng nặng, được thiết kế để thả bằng máy bay ném bom tàng hình B-2 của Mỹ.

Trong bối cảnh Israel đang tiến hành hàng loạt chiến dịch tấn công nhằm làm tê liệt chương trình hạt nhân của Iran, giới phân tích quân sự cho rằng "cơ hội tốt nhất" để phá hủy những mục tiêu kiên cố như cơ sở làm giàu uranium Fordow - nằm sâu dưới lòng núi - chính là quả bom GBU-57, hay còn gọi là Massive Ordnance Penetrator (MOP), do Mỹ phát triển.

Với trọng lượng lên tới 13,6 tấn, MOP là một quả bom khổng lồ được bọc trong hợp kim thép siêu cứng, có thể xuyên thủng hơn 60 mét lớp đá núi trước khi phát nổ. Đây là loại vũ khí được thiết kế đặc biệt để đánh phá các cơ sở nằm sâu dưới lòng đất - vốn từng chỉ có thể bị tiêu diệt bằng vũ khí hạt nhân, nhưng bị bác bỏ với lý do chính trị.

Ông Mark Cancian - cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), người từng làm việc tại Lầu Năm Góc trong các chương trình mua sắm quốc phòng - khẳng định: “Đây chính là mục tiêu mà bom MOP được tạo ra để tiêu diệt”.

Theo ông, Mỹ đã chi khoảng 400 triệu USD để phát triển loại vũ khí này, hiện có khoảng 20 quả MOP, được triển khai trên các máy bay tàng hình B-2. Trong khi Israel đã trực tiếp tấn công cơ sở Natanz - nơi đặt các máy ly tâm làm giàu uranium của Iran - thì Fordow, cơ sở hạt nhân chiến lược khác gần thành phố Qom, vẫn chưa bị động tới. Giới chuyên gia cho rằng nếu Mỹ quyết định tham chiến, Fordow sẽ là mục tiêu hàng đầu cần “xử lý”, và không có gì hiệu quả hơn MOP. Ông Mick Mulroy, cựu Phó Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách Trung Đông, nhận định, chỉ riêng việc phá hủy Natanz và Fordow có thể cần đến hàng chục quả bom MOP.

Về phía Mỹ, mặc dù chưa trực tiếp tham chiến, nhưng đã bắt đầu tăng cường hiện diện quân sự trong khu vực với nhóm tác chiến tàu sân bay thứ hai được điều đến. Tổng thống Donald Trump - người trước đó kiên trì theo đuổi giải pháp ngoại giao - gần đây bắt đầu có thái độ cứng rắn hơn, tuyên bố trên mạng xã hội rằng Lãnh tụ Tối cao Iran Ali Khamenei có thể “trả giá bằng mạng sống”, đồng thời kêu gọi Tehran đầu hàng vô điều kiện.

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cảnh báo các cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân có thể gây rò rỉ phóng xạ, tuy nhiên một số chuyên gia lại cho rằng rủi ro này là rất thấp.

Theo ông Scott Roecker, Phó Chủ tịch Sáng kiến Ngăn chặn Mối đe dọa Hạt nhân (NTI), nếu MOP được sử dụng tại Fordow, khả năng rò rỉ phóng xạ ra bên ngoài là gần như không đáng kể.

Israel được cho là đã có kế hoạch riêng để xử lý Fordow, bao gồm các lựa chọn như tấn công bằng hàng loạt bom xuyên boongke cỡ nhỏ, đột kích biệt kích mạo hiểm, ám sát các nhà khoa học hạt nhân hoặc tấn công mạng - như từng thực hiện với Hezbollah năm xưa.

Tuy nhiên, theo ông William Wechsler - cựu quan chức cấp cao Bộ Quốc phòng Mỹ dưới thời Tổng thống Barack Obama, cho biết: "Phương án có khả năng thành công cao nhất vẫn là một đòn tấn công trực tiếp từ Mỹ".