Siêu bão tăng cường độ nhanh hơn do biến đổi khí hậu

Erin trở thành siêu bão đầu tiên trên Đại Tây Dương trong năm nay, sau khi hình thành hôm 15.8 và tăng từ cấp 1 lên cấp 5 trong vòng hơn 24 giờ. Sau nhiều lần thay đổi cường độ, dự báo cơn bão còn mạnh thêm sau khi quét qua khu vực phía đông Bahamas.

Theo Đài NBC News dẫn lời giới chuyên môn, diễn biến trong những ngày qua cho thấy Erin là một trong 5 siêu bão có cường độ tăng lên cấp tối đa nhanh nhất ở Đại Tây Dương, dấu hiệu cho thấy biến đổi khí hậu đang làm tăng nguy cơ các cơn bão mạnh lên nhanh chóng.

Theo Trung tâm bão quốc gia Mỹ, một cơn bão tăng cường độ nhanh khi sức gió tăng thêm ít nhất 56 km/giờ trong vòng 24 giờ. Bão Erin có sức gió tăng thêm đến khoảng 120 km/giờ từ sáng 15.8 đến sáng 16.8.

Biến đổi khí hậu đang làm gia tăng nguy cơ xuất hiện các cơn bão tăng cường độ nhanh, chủ yếu do nhiệt độ bề mặt biển ấm hơn bình thường và mức độ ẩm cao trong khí quyển, những yếu tố then chốt cần thiết để bão tích tụ sức mạnh.

Trong một phân tích sơ bộ, tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận Climate Central (Mỹ) cho biết bão Erin tăng cường độ nhanh chóng khi di chuyển qua vùng nước biển ấm bất thường, hiện tượng nhiều khả năng do biến đổi khí hậu dưới tác động của con người.

Khi quét qua gần Bahamas vào ngày 18.8, bão tiếp tục chịu tác động của vùng biển có nhiệt độ khoảng 29,5 độ C, yếu tố giúp nó trở nên mạnh hơn. Bầu khí quyển ấm hơn do hiện tượng nóng lên toàn cầu cũng giữ nhiều hơi ẩm hơn, tạo điều kiện để bão tích tụ sức mạnh và trút nhiều mưa hơn khi đổ bộ.

Trung tâm bão quốc gia Mỹ dự báo bão Erin sẽ di chuyển giữa khu vực Bermuda và bờ đông nước Mỹ trong những ngày tới. Dù nhiều khả năng không đổ bộ, cơn bão được dự báo gây sóng lớn và dòng chảy xa bờ đối với Bahamas, Bermuda, cũng như các khu vực bờ biển phía đông Mỹ và Canada.

Tại Mỹ, lệnh sơ tán đã được ban hành tại một số khu vực ven biển ở bang Bắc Carolina, nơi được các chuyên gia dự báo có những con sóng cao hơn 6 m vào ngày 20 và 21.8. Hai hạt Dare và Hyde tại bang này đã yêu cầu du khách và cư dân rời khỏi các đảo dễ bị ngập lụt là Hatteras và Ocracoke.

Một nghiên cứu năm 2023 được công bố trên chuyên san Scientific Reports cho thấy các xoáy thuận nhiệt đới trên Đại Tây Dương có khả năng trải qua hiện tượng tăng cường độ nhanh cao hơn khoảng 29% trong giai đoạn từ năm 2001 - 2020 so với giai đoạn 1971 - 1990.

Thực tế, hiện tượng tăng cường độ nhanh đã được ghi nhận rõ ràng trong những năm gần đây. Năm 2019, sức gió cực đại của bão Dorian đã tăng từ 241 km/giờ lên 298 km/giờ chỉ trong 9 giờ. Bão Ian năm 2022 cũng đã trải qua 2 đợt tăng cường độ nhanh, trước khi đổ bộ vào bang Florida (Mỹ). Năm ngoái, bão Milton có sức gió tăng thêm đến 145 km/giờ chỉ trong khoảng 25 giờ, trước khi giảm cấp và đổ bộ vào Florida.