Sau sạt trượt, hồ chứa nước Đông Thanh ở Lâm Đồng bị bỏ hoang, xuống cấp

Dự án hồ chứa nước Đông Thanh, ở xã Nam Ban Lâm Hà (Lâm Đồng) có tổng mức đầu tư gần 500 tỉ đồng bị sạt trượt 2 năm trước, nay bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng.

Ngày 20.8, trở lại dự án hồ chứa nước Đông Thanh, xã Nam Ban Lâm Hà (trước thuộc xã Đông Thanh, H.Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng), sau 2 năm bị sạt trượt, phóng viên chứng kiến cảnh công trình bị bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng.

Như Thanh Niên đã thông tin, hồ chứa nước Đông Thanh được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí gần 500 tỉ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương. Hồ này có diện tích lưu vực 11 km² và dung tích toàn bộ hồ chứa là 3,05 triệu m³, dung tích hữu ích 2,88 triệu m³. Mục tiêu cấp nước tưới cho 700 ha đất canh tác cà phê, dâu tằm, hồ tiêu, đồng thời tạo nguồn cấp nước sinh hoạt cho 7.500 hộ dân, cải tạo môi trường kết hợp nuôi trồng thủy sản và tạo cảnh quan môi trường phát triển du lịch...

Thế nhưng, từ đầu tháng 7.2023, trong quá trình triển khai thi công, khu vực đồi vai phải đập, nằm ngoài và gần với khu vực tràn xả lũ của hồ chứa xảy ra tình trạng sụt lún đất nghiêm trọng.

Sụt lún, sạt trượt đất ảnh hưởng đến cụm công trình đầu mối của dự án. Ngoài ra, tình trạng sụt lún, sạt trượt đất ảnh hưởng trên diện tích 2,5 ha và 2,8 ha khác có nguy cơ tương tự; đồng thời gây sụt lún đường, làm nứt và xô nghiêng nhiều nhà ở của các hộ dân.

Đến ngày 8.8.2023, ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp - Môi trường), Phó ban chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai cùng đoàn chuyên gia đến khảo sát hiện trường sạt trượt đất tại dự án hồ chứa Đông Thanh, và đưa nhận định: "Nguyên nhân chính gây sụt lún, sạt trượt ở khu vực hồ Đông Thanh không phải do mưa. Thực tế địa chất khu vực này có một cung sạt trượt và bên hồ chứa nước đang thi công có một số vệt trượt trên núi đã hình thành từ lâu". Tỉnh Lâm Đồng cho khoan thăm dò địa chất để tìm nguyên nhân sạt trượt, giao Thanh tra tỉnh thanh tra toàn diện dự án. Sau đó Thanh tra Chính phủ cũng tiến hành thanh tra dự án này.

Suốt 2 năm qua dự án này phải tạm dừng thi công để chờ kết luận nguyên nhân. Do đó, nhiều hạng mục xuống cấp, bỏ hoang, cỏ dại mọc um tùm.

Hiện nay, tại khu vực tràn xả lũ của hồ Đông Thanh bị hư hỏng. Phần bên phải tràn xả lũ bị đất trượt, xô lệch gần 1 mét so với thiết kế ban đầu. Nhiều mảng bê tông cốt thép của tràn xả lũ bị đẩy cách xa nhau đến 1 mét, bị vỡ kết cấu… Quanh khu vực, các thiết bị, vật tư đã bị hoen gỉ do lâu ngày không được sử dụng.

Tại khu vực sạt trượt có 22 hộ bị ảnh hưởng phải di dời nhà ở và mất một phần đất sản xuất, dù đã nộp tiền để lấy đất tái định cư nhưng đến nay vẫn chưa được cấp đất. Có những hộ đang thấp thỏm sống trong vùng sạt trượt hoặc phải dọn đi nơi khác ở để đảm bảo an toàn tính mạng.

Ông Lê Khắc Phúc, Phó chủ tịch UBND xã Nam Ban Lâm Hà (Lâm Đồng), cho biết, hồ chứa nước Đông Thanh là công trình trọng điểm của tỉnh, ngành chức năng địa phương đang triển khai để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tái định cư cho người dân. Theo đó, có 22 hộ dân có đủ điều kiện để cấp đất tái định cư, dự kiến trong tháng 8.2025, xã sẽ giải quyết dứt điểm để người dân ổn định cuộc sống, giao đất để chủ đầu tư tiếp tục triển khai dự án.