Sắp có cơ chế phát triển vận tải hàng không bằng UAV

Dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) đã bổ sung chính sách nghiên cứu phát triển vận tải hàng không tầm thấp, trong đó có sử dụng tàu bay không người lái (UAV).

Mẫu UAV cảm tử mang tên VU-C2 do Tập đoàn Viettel phát triển. Ảnh: Việt Linh.

Sáng 22/10, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Bình đã trình Quốc hội dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) với nhiều quy định mới liên quan lĩnh vực hàng không và hạ tầng hàng không.

Bổ sung chính sách phát triển vận tải hàng không tầm thấp

Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo Luật này là bổ sung chính sách “nghiên cứu phát triển vận tải hàng không tầm thấp”. Đồng thời giao thẩm quyền Chính phủ căn cứ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước quy định việc áp dụng Luật đối với hoạt động vận tải hàng không tầm thấp để điều tiết các hoạt động bay của tổ chức, cá nhân sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay khác thực hiện hoạt động vận tải hàng không thương mại, hàng không chuyên dùng, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Cụ thể, dự thảo Luật mới quy định rõ hoạt động vận tải hàng không tầm thấp là việc tổ chức, cá nhân sử dụng tàu bay không người lái và phương tiện bay khác để thực hiện vận tải hàng không thương mại, hàng không chuyên dùng.

Căn cứ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ sẽ quy định việc áp dụng Luật này, đồng thời quy định việc áp dụng toàn bộ hoặc các điều, khoản, điểm cụ thể của Luật đối với tàu bay, hoạt động của tàu bay của lực lượng vũ trang và các cơ quan Nhà nước khác tại Việt Nam phục vụ mục đích công vụ.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) sáng 22/10. Ảnh: Quochoi.vn.

Tại điều 5 của dự thảo Luật về chính sách phát triển hàng không dân dụng cũng đã bổ sung quy định về việc hỗ trợ phát triển công nghiệp hàng không Việt Nam, công nghiệp phụ trợ hàng không; khuyến khích nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong lĩnh vực hàng không dân dụng; nghiên cứu phát triển vận tải hàng không tầm thấp.

Ngoài nội dung trên, dự thảo Luật cũng bổ sung một loạt quy định về nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, phương tiện, thiết bị, loại hình vận tải mới, vật liệu tiên tiến vào hoạt động hàng không dân dụng, tạo tiền đề cho phép hàng không dân dụng Việt Nam tiệm cận với các xu hướng phát triển của thế giới.

Quy định về hoạt động hàng không dân dụng của lực lượng vũ trang và các cơ quan Nhà nước khác để tạo hành lang pháp lý trước yêu cầu củng cố, tăng cường đầu tư trang bị phương tiện đảm bảo cho hoạt động của các lực lượng này; quy định hoạt động điều tra an toàn sự cố, tai nạn tàu bay độc lập và tách biệt với Nhà chức trách hàng không; bổ sung chương mới về thiết lập hệ thống quản lý an toàn hàng không… Các nội dung này nhằm thực hiện yêu cầu của ICAO, nâng cao năng lực giám sát an toàn hàng không quốc gia, giảm thiểu rủi ro gây mất an toàn hàng không, đảm bảo nguyên tắc an toàn là ưu tiên tuyệt đối trong mọi hoạt động hàng không dân dụng.

Đồng thời, dự thảo Luật cũng bổ sung quy định về quản lý đội tàu bay của các hãng hàng không Việt Nam; quản lý, sử dụng tài sản kết cấu hạ tầng hàng không; bổ sung quy định về cơ sở dữ liệu ngành hàng không dân dụng, nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển giao công nghệ và phát triển công nghiệp hàng không; bổ sung quy định về quyền lợi quốc tế đối với tàu bay, trang thiết bị tàu bay... Theo cơ quan soạn thảo, đây là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm giải quyết các vụ việc khi có tranh chấp về quyền lợi quốc tế đối với tàu bay.

Với các nội dung bãi bỏ, dự thảo Luật Hàng không dân dụng (sửa đổi) đã đề xuất bãi bỏ các nội dung về quy hoạch vùng thông báo bay; tạm giữ tàu bay, khám xét tàu bay; đăng ký các quyền đối với tàu bay để phù hợp với thông lệ quốc tế, các Điều ước quốc tế về hàng không dân dụng và quy định của các bộ luật liên quan…

Sửa quy định về quản lý, khai thác tàu bay

Trong khi các nội dung sửa đổi tập trung vào trách nhiệm của nhà chức trách hàng không và nhà chức trách an ninh hàng không; quy định quản lý, khai thác tàu bay và xuất khẩu tàu bay; tổ chức, sử dụng và khai thác vùng trời, quản lý hoạt động bay; sửa đổi quy định về quy hoạch, đầu tư xây dựng, khai thác cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không để phù hợp với thực tiễn hoạt động quy hoạch; sửa đổi quy định về danh mục phí, lệ phí và giá thuộc lĩnh vực hàng không…

Ngoài ra, dự thảo Luật mới cũng sửa đổi một số quy định nhằm đồng bộ với các Luật: Quy hoạch, Đất đai, Giá...

Trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban cơ bản tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo thẩm tra dự thảo Luật Hàng không dân dụng (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn.

Về đầu tư xây dựng cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không (Điều 30), Ủy ban tán thành quy định tại Điều này nhằm tạo hành lang pháp lý để huy động các nguồn lực ngoài Nhà nước tham gia đầu tư, khai thác cảng hàng không, công trình tại cảng hàng không, vừa phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, vừa tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh. Quy định này cũng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc đầu tư xây dựng mới, nâng cấp, mở rộng, bảo trì, khai thác công trình tại cảng hàng không trên đất quốc phòng, an ninh.

Về quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp cảng hàng không (Điều 34), Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành quy định cho phép doanh nghiệp cảng hàng không được chủ động trong việc tổ chức đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo, mở rộng cảng, công trình tại cảng theo quy hoạch để bảo đảm tính kịp thời, đồng bộ, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế và nâng cao hiệu quả khai thác cảng hàng không. Bên cạnh đó, đề nghị rà soát dự thảo Luật để cắt giảm một số thủ tục về đầu tư, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Về giá dịch vụ và phí, lệ phí thuộc lĩnh vực hàng không (Điều 106), đa số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với quy định “Nhà chức trách hàng không Việt Nam, Nhà chức trách an ninh hàng không Việt Nam… được giữ lại một phần hoặc toàn bộ phí thu được để hỗ trợ nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hợp tác quốc tế, đầu tư phát triển, hiện đại hóa nhằm nâng cao năng lực giám sát an toàn, an ninh hàng không theo tiêu chuẩn của ICAO” nhằm bảo đảm đủ nguồn lực cho các cơ quan này thực hiện nhiệm vụ gắn với mục tiêu bảo đảm tuyệt đối an toàn, an ninh hàng không, đáp ứng nhu cầu phát triển của hàng không trong nước, yêu cầu của ICAO, phù hợp với quy định của Công ước Chicago và thông lệ quốc tế.

Tuy nhiên, một số ý kiến đề nghị không quy định nội dung nêu trên, vì theo quy định của Luật Phí và lệ phí và Luật Ngân sách nhà nước thì toàn bộ khoản phí thu từ các hoạt động dịch vụ do cơ quan Nhà nước thực hiện phải được nộp vào ngân sách.