Sao hóa chất ngâm hoa quả, đầu độc bằng xyanua dễ dàng vậy?

Phải có cơ quan chịu trách nhiệm

Tiếp tục chương trình phiên họp, sáng 4/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, hiện nay, một loại hóa chất có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, do nhiều bộ cùng quản lý. Điều này dễ dẫn tới tình trạng doanh nghiệp khai báo không trung thực mục đích sử dụng để lựa chọn cơ chế thông thoáng hơn.

Vì vậy, Thường trực Ủy ban đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu phương án và phân công hợp lý nhiệm vụ quản lý nhà nước giữa các bộ liên quan theo hướng giao 1 đầu mối quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh đối với hóa chất cần kiểm soát đặc biệt; các bộ khác quản lý hoạt động sử dụng hóa chất theo lĩnh vực.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải. Ảnh: QH.

Nêu ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nhìn nhận, trên thực tiễn, hoạt động quản lý hóa chất vẫn còn lỏng lẻo, hóa chất xả thải ra môi trường, hóa chất trong thực phẩm bày bán tràn lan.

Nguyên nhân, theo bà Hải, một phần do đầu mối quản lý chưa chặt chẽ, chưa làm tốt phân công, quản lý trong lĩnh vực này. Do đó, bà đề nghị phải quy định rõ hơn nữa việc phân công đầu mối quản lý, xác định cơ quan chịu trách nhiệm chủ trì, cơ quan phối hợp.

Bà Hải lấy ví dụ như giá đỗ ngâm tẩm trong hóa chất; tại sao người sản xuất, nuôi trồng giá đỗ lại mua được hóa chất một cách dễ dàng như vậy?

Hay như có đại biểu từng nêu, các vụ đầu độc bằng xyanua, tại sao lại mua được dễ dàng như vậy, thậm chí có thể mua online? Việc này xảy ra, Bộ Công Thương, Bộ Y tế, hay Bộ Nông nghiệp và Môi trường chịu trách nhiệm?

Đáng lưu ý, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu cũng phản ánh vấn đề ăn uống, sinh hoạt hằng ngày, những thức ăn, vật phẩm có thể ngâm tẩm hóa chất. Ví dụ, có những loại táo, mua ở cửa hàng đắt tiền, nhưng không để trong tủ lạnh mà để ở ngoài, để trên bàn mấy tháng không hỏng.

“Trong khi trước đây về quê hái hoa quả, chỉ một hai ngày đã nẫu, ruồi nhặng đến luôn. Bây giờ đã được ngâm tẩm, ruồi nhặng không muốn bâu vào những thực phẩm, hoa quả đó. Vậy trách nhiệm ở đâu?”, bà Hải nêu.

Dù luật cũng đã nêu, nhưng bà Hải cho rằng, cử tri mong muốn, khi có sự việc xảy ra, phải có cơ quan chịu trách nhiệm.

Quy định chặt chẽ mua bán, vận chuyển hóa chất

Đánh giá cao dự thảo đã chỉnh lý theo hướng tinh gọn hơn, tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng mong muốn tiếp tục rà soát, xem cái gì còn có thể giảm tiếp không, làm sao để quy định cho gọn, cho rõ.

Các đại biểu tham dự phiên họp sáng 4/6. Ảnh: QH.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, nhắc đến hóa chất, người ta thường nghĩ đến các chất độc hại, chất phụ gia, cả người nông dân trồng lúa, hay trồng cây hoa trái đều sử dụng hóa chất.

Do vậy, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, cần quy định chặt chẽ hơn về mua bán vận chuyển hóa chất, đặc biệt là các loại hóa chất không rõ nguồn gốc, phải quản lý chặt chẽ.

Cùng với đó, các biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất rất quan trọng, bộ quản lý hay giao cho địa phương, cần phải quy định rõ. Ngoài ra, cần đơn giản hóa thủ tục hành chính, đánh giá tác động các thủ tục như cấp chứng chỉ tư vấn hóa chất để không gây khó khăn cho doanh nghiệp.

“Thủ tục hành chính là vấn đề quan trọng, then chốt cho doanh nghiệp phát triển. Những thủ tục nào của bộ, ngành, những thủ tục nào của cấp tỉnh, cấp phường, xã (nếu có), cần quy định cho rõ, nếu không có trong luật, phải được quy định trong nghị định”, Chủ tịch Quốc hội cho hay.