Sạc siêu nhanh khiến ô tô điện hao tổn tuổi thọ pin?

Công nghệ sạc siêu nhanh mang đến nhiều tiện lợi và giúp các chủ ô tô điện tiết kiệm được nhiều thời gian nhưng lại phát sinh nhiều hạn chế về tuổi thọ pin cũng như chế độ bảo hành.

Bên cạnh cuộc đua điện khí hóa, khoảng 2 năm trở lại đây các nhà sản xuất ô tô còn chạy đua phát triển công nghệ sạc siêu nhanh nhằm mang đến sự tiện lợi cho người dùng qua đó tăng sức hút cho các mẫu ô tô điện hay xe hybrid cắm sạc.

Công nghệ này góp phần giảm đáng kể sự bất tiện cho chủ xe điện vốn phải mất khá nhiều thời gian sạc nhưng lại mang đến một mối lo ngại ngày càng tăng về việc bộ pin xuống cấp nhanh hơn. Nhiều người dùng cho rằng sạc siêu nhanh với ô tô điện, xe hybrid cắm sạc, giống như sạc điện thoại di động. Cụ thể, sạc siêu nhanh sẽ làm giảm tuổi thọ pin, mặc dù nhiều người không có dữ liệu cụ thể về mức độ tác động.

Mối lo ngại này được gia tăng bởi bộ pin được ví như trái tim của ô tô điện và chi phí thay pin khá cao, có thể lên tới một nửa giá trị của một chiếc xe mới, thậm chí vượt quá giá trị còn lại của xe đang sử dụng. Điều này khiến chủ sở hữu phải đưa ra lựa chọn khó khăn giữa việc thay pin hoặc mua xe mới.

Theo Car News China, tài xế lái taxi công nghệ là những người phụ thuộc rất nhiều vào sạc siêu nhanh để tối đa hóa thời gian hoạt động của xe, cũng như thời gian làm việc của họ. Hầu hết tài xế lái taxi công nghệ sử dụng ô tô điện đều nhận thấy rằng việc sạc nhanh thường xuyên sẽ làm tổn hao tuổi thọ pin.

Các cuộc khảo sát gần đây chỉ ra rằng đối với ô tô điện sử dụng làm taxi công nghệ trung bình di chuyển hơn 100 km mỗi ngày và sử dụng sạc siêu nhanh hơn 70% thời gian, tình trạng pin có thể giảm từ 100% xuống 85% trong vòng hai năm, tốc độ suy giảm theo đó sẽ ngày càng tăng. Nghiên cứu từ Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc) cũng chỉ ra những bộ pin thường xuyên trên ô tô điện thường xuyên dùng sạc siêu nhanh công suất trên 120 kW có thể rút ngắn tuổi thọ chu kỳ xuống 40% so với sạc chậm.

Hiện tại, quy định hiện hành tại Trung Quốc yêu cầu các nhà sản xuất ô tô phải cung cấp chính sách bảo hành ít nhất 8 năm hoặc 120.000 km cho các thành phần cốt lõi trên ô tô điện như pin. Theo Car News China, hầu hết các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đều tuân thủ quy định này và cho phép khách hàng thay thế bộ pin mới khi dung lượng pin xuống còn 70% - 80% trong thời hạn bảo hành. Tuy nhiên, thực tế việc áp dụng lại khá phức tạp.

Nhiều chính sách bảo hành trọn đời được các hãng áp dụng cũng đi kèm với các điều kiện nghiêm ngặt, chẳng hạn như yêu cầu chủ xe phải là người sở hữu ban đầu, giới hạn số km hàng năm, bắt buộc bảo dưỡng tại trung tâm dịch vụ chính hãng và hạn chế sử dụng cho mục đích thương mại. Thậm chí, một số chính sách bảo hàng còn có quy định loại trừ các phương tiện sử dụng sạc siêu nhanh vượt quá tần suất… Điều này, về cơ bản tạo ra rào cản bảo hành cho người dùng thường xuyên sử dụng xe.

Hơn nữa, một số chế độ bảo hành có thể không bao gồm tình trạng xuống cấp dự kiến của pin, chỉ bao gồm lỗi sản xuất, dẫn đến sự hiểu lầm của người tiêu dùng. Các cuộc khảo sát cho thấy chỉ có khoảng 23% chủ sở hữu ô tô điện hiểu đầy đủ chi tiết bảo hành bộ pin trên xe của họ, với hơn một nửa nhầm tưởng rằng "bảo hành trọn đời" bao gồm thay pin miễn phí trong suốt thời gian sử dụng.

Hiện tai, các nhà sản xuất, nghiên cứu trong ngành công nghiệp ô tô điện đang tích cực tìm kiếm cách để cân bằng tốc độ sạc và tuổi thọ pin. Những tiến bộ kỹ thuật bao gồm các hệ thống quản lý nhiệt được cải tiến để kiểm soát nhiệt độ pin trong quá trình sạc nhanh và hệ thống quản lý pin (BMS) được cải tiến với "chế độ bảo vệ sạc cực nhanh" điều chỉnh nguồn điện dựa trên trạng thái sạc của pin. Các trạm sạc thông minh cũng được thiết kế để tự động điều chỉnh dòng điện trong quá trình sạc.

Các chuyên gia trong ngành cũng khuyên chủ sở hữu nên hạn chế sạc siêu nhanh ở mức dưới 40% tổng số lần sạc và ưu tiên sạc chậm khi thời gian cho phép. Đồng thời cũng khuyến cáo chủ xe điện nên tránh sạc siêu nhanh khi pin ở mức dưới 10% hoặc trên 90%, vì sạc trong phạm vi này có thể gây hư hỏng lớn hơn.