Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU trong năm 2025

Chiều 23.9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp lần thứ 14 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Phiên họp được trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển. Báo cáo tại cuộc họp cho hay, công tác chống khai thác IUU đã có một số chuyển biến theo hướng tích cực; kết quả điều tra, xác minh để xử lý tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài chuyển biến rõ rệt.

Từ đầu năm 2024 đến nay đã xử phạt vi phạm hành chính 26 tàu, khởi tố hình sự 8 tàu. Số lượng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài trong 9 tháng năm 2025 đã giảm so với năm 2024. Đến nay 99% tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS).

8 tháng năm 2025, sản lượng thủy sản ước đạt 6,4 triệu tấn. Thủy sản Việt Nam hiện xuất khẩu đến khoảng 170 quốc gia, vùng lãnh thổ, trong đó có nhiều thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc, Úc, Canada, Nga, Brazil...

Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài; ảnh hưởng xấu đến uy tín, hình ảnh quốc gia trên trường quốc tế và tác động đến đời sống, sinh kế của cộng đồng ngư dân ven biển. Các biện pháp quản lý, kiểm soát tàu cá không đủ điều kiện không tham gia hoạt động chưa hiệu quả triệt để…

Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ 5 mục tiêu trong thời gian tới: thiết lập lại trật tự quản lý đội tàu đúng luật, chặt chẽ, nghiêm minh; phát triển ngành thủy sản, nghề cá đánh bắt xa bờ bền vững, an toàn, lâu dài, đúng pháp luật quốc tế, gắn với sản xuất, kinh doanh và sinh kế của người dân.

Chuyển đổi trạng thái ngành thủy sản từ chủ yếu đánh bắt xa bờ sang chủ yếu nuôi trồng, chế biến thủy sản gần bờ. Bảo vệ hình ảnh, uy tín, danh dự của đất nước, con người, dân tộc Việt Nam. Đặc biệt, quyết tâm gỡ "thẻ vàng" của IUU trong năm 2025. Thủ tướng chỉ đạo thành lập Tổ công tác do Thứ trưởng Bộ Công an làm tổ trưởng, xử lý dứt điểm các vụ việc vi phạm hình sự đã phát hiện, cố gắng hoàn thành trước 15.10.

Bộ Tư lệnh Biên phòng kiểm soát thường xuyên, đảm bảo kiểm soát 100% tàu cá không được ngắt kết nối VMS, quản lý tàu ra vào cảng. Với vấn đề truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác, Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với Bộ KH-CN, Bộ NN-MT, các địa phương cùng giải quyết. Địa phương phải quan tâm chăm lo đời sống (cả gạo, thực phẩm) cho người dân trong thời gian chuyển trạng thái; tạo việc làm, sinh kế, hỗ trợ người dân chuyển đổi nghề (ngân hàng có gói tín dụng phù hợp).

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Ngoại giao kịp thời cung cấp thông tin chi tiết của tàu cá và ngư dân bị nước ngoài bắt giữ năm 2024 và 2025 theo yêu cầu của Bộ NN-MT để các cơ quan có thẩm quyền trong nước xử lý theo quy định của pháp luật; đẩy mạnh đàm phán phân định ranh giới, hợp tác khai thác với các nước láng giềng như Malaysia, Indonesia.

Bộ Công an lập danh sách, thực hiện điều tra các ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài đã được trả về nước để xác định, xử lý dứt điểm các đường dây môi giới đưa tàu cá và ngư dân đi khai thác bất hợp pháp ở nước ngoài. Chỉ đạo hoàn thành xử lý hình sự đối với các hành vi vi phạm theo quy định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao...