Anh Mạnh cao 1,73 m, nặng 70 kg trong nhiều năm. Hai năm gần đây, anh tăng cân nhanh lên đến 96 kg, bụng to. 4 tháng trước, anh đau dữ dội vùng thắt lưng, hông trái, bác sĩ một bệnh viện chẩn đoán có ba viên sỏi ở thận trái kích thước 3-9 mm, trong đó một viên 9 mm rơi xuống và mắc kẹt ở niệu quản, chỉ định điều trị bằng thuốc đào thải sỏi và khuyên anh nên giảm cân.
Khi đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, anh Mạnh béo phì độ hai, chỉ số khối cơ thể BMI 32, mỡ nội tạng 161 cm2 gấp 1,5 lần ngưỡng an toàn. TS.BS Trần Hữu Thanh Tùng, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, cho biết người bệnh còn bị tăng axit uric, gan nhiễm mỡ độ hai, rối loạn lipid máu, ngưng thở khi ngủ, chỉ số đường huyết cao (tiền đái tháo đường).
Béo phì có thể làm thay đổi thành phần nước tiểu như tăng nồng độ canxi, axit uric và oxalat - các thành phần chính của sỏi thận, theo bác sĩ Tùng. Tình trạng kháng insulin thường gặp ở người thừa cân có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và tăng nguy cơ sỏi thận, nhất là sỏi axit uric. Người béo phì thường có xu hướng ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, các món chứa nhiều muối, đường và chất phụ gia cũng thúc đẩy sỏi hình thành.
Bác sĩ tư vấn anh nên kiểm soát các bệnh đi kèm, thay đổi chế độ ăn, vận động cũng như phối hợp điều trị bằng thuốc để giảm cân hiệu quả, giảm nguy cơ sỏi thận. Thời gian đầu, anh chủ yếu điều chỉnh chế độ ăn uống, hạn chế bia rượu, không ăn vặt, thay vào đó uống nhiều nước để giảm cảm giác thèm ăn. Anh uống thêm sữa tươi, sữa chua không đường, ăn trái cây ít ngọt hoặc năng lượng thấp mỗi khi đói; cố gắng đi bộ vào cuối tuần, nhảy dây 10-15 phút mỗi ngày.
Sau hai tháng, anh giảm 12 kg mà không mất sức hay mệt mỏi, tiếp tục tuân thủ đúng liệu trình của bác sĩ để giảm về mức 70 kg.
Theo bác sĩ Tùng, giảm 5-10% cân nặng không chỉ giúp người bệnh thừa cân, béo phì có vóc dáng thon gọn hơn mà còn giảm các bệnh đồng mắc như đái tháo đường, sỏi thận, bệnh thận, gan nhiễm mỡ, rối loạn chuyển hóa...
Đức Hạnh
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh nội tiết tại đây để bác sĩ giải đáp |