Phó thủ tướng yêu cầu áp bảng giá đất thống nhất cả nước

Tại cuộc họp về dự thảo luật Đất đai sửa đổi ngày 13.8, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc định giá đất cần kiên định nguyên tắc "một giá" do Nhà nước quyết định và áp dụng thống nhất trong mọi giao dịch.

Nêu một số nội dung lớn đặt ra trong quá trình xây dựng dự thảo luật Đất đai sửa đổi, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý, việc định giá đất cần kiên định nguyên tắc "một giá" do Nhà nước quyết định và áp dụng thống nhất trong mọi giao dịch. 

Việc điều chỉnh giá đất đối với các đối tượng chính sách nên giao cho địa phương, để vừa bảo đảm công bằng, vừa đạt hiệu quả kinh tế - xã hội.

Trên thực tế, nhiều địa phương đang rơi vào thế khó khi giữ nguyên bảng giá đất cũ cao chót vót thì người dân, doanh nghiệp chịu không nổi mà xây dựng bảng giá mới thì quá gấp gáp... 

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sau 1 năm thực hiện luật Đất đai năm 2024, bên cạnh những kết quả đạt được, nhiều tồn tại, vướng mắc đã bộc lộ, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Luật Đất đai năm 2024 hiện vẫn chưa có quy định rõ ràng về thu hồi đất để thực hiện các dự án chỉnh trang đô thị, dự án cấp bách phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại, khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, logistics, công nghiệp văn hóa và các dự án hỗn hợp. 

Thực tế cũng cho thấy tình trạng "dự án treo" do một phần diện tích đất không thể thỏa thuận chuyển nhượng, dẫn đến lãng phí nguồn lực đất đai, làm chậm tiến độ đầu tư. Hơn nữa, quy định thu hồi đất phải sau khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa phù hợp với yêu cầu cấp bách của nhiều dự án quan trọng, gây khó khăn trong thực hiện.

Về giá đất, theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Nhà nước cần kiểm soát và quyết định giá đất tại thị trường sơ cấp, tuy nhiên, hiện nay việc định giá đất lại phụ thuộc vào giá đất thị trường thứ cấp và kết quả tư vấn từ đơn vị chuyên môn, dẫn đến giá đất không phản ánh đúng bản chất thực tế. 

Phương pháp định giá thặng dư cũng gặp nhiều vướng mắc do phụ thuộc vào thông tin thị trường biến động không ổn định. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ tiếp cận đất đai mà còn làm tăng chi phí đầu tư, giảm khả năng cạnh tranh của địa phương.

Đánh thuế bất động sản với dự án chậm tiến độ

Cho ý kiến kết luận, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ ra vướng mắc lớn là chưa phân biệt rạch ròi giữa đấu giá (bán quyền sử dụng đất cho người trả giá cao nhất) và đấu thầu (chọn nhà đầu tư thực hiện dự án với hiệu quả tối ưu, giá thấp nhưng đáp ứng yêu cầu).

"Đấu giá là lợi ích cụ thể, đấu thầu là lợi ích tổng thể", Phó thủ tướng nói và yêu cầu dự thảo luật Đất đai sửa đổi cần quy định tiêu chí rõ ràng cho từng hình thức đấu giá, đấu thầu, với quan điểm tăng trưởng kinh tế dựa vào hiệu quả đầu tư trên đất.

Đối với chính sách tài chính đất đai, Phó Thủ tướng khẳng định cần áp dụng bảng giá đất thống nhất, điều chỉnh giá theo dữ liệu thị trường trong khi hệ số giá đất không thay đổi nếu chưa có quyết định chính sách mới.

Bộ Tài chính cần kiên định nguyên tắc, thuế bất động sản nên đánh vào đất bỏ hoang, dự án chậm tiến độ, nhà xây xong để trống, không đánh vào dự án sử dụng nhiều đất để phát triển.

Liên quan đến các dự án đất đai, bất động sản bị vướng mắc tồn đọng, Phó thủ tướng yêu cầu dự án luật phải có công cụ pháp lý để giải quyết dứt điểm, tránh lãng phí. Khi mở rộng quyền định đoạt của Nhà nước về đất đai cần song song bảo đảm quyền của người dân.