Phiên bản Windows huyền thoại từng gây sốt thế nào?

Trình làng vào tháng 8/1995, Windows 95 giới thiệu nhiều khái niệm vẫn gắn liền với hệ điều hành Windows ngày nay như nút Start và và nhanh chóng trở thành hệ điều hành desktop nổi tiếng nhất.

Thi thoảng, giám đốc thiết kế của Microsoft, Diego Baca, lại khởi động một chiếc máy tính cũ để ông có thể "mày mò" với Windows 95 một lần nữa.

Baca có sở thích lắp ráp những chiếc PC cũ với các bộ phận cổ điển còn mới nguyên trong hộp, và vì vậy văn phòng của ông đã trở thành một nơi lưu giữ lịch sử Windows.

Trong số này, nổi bật nhất có lẽ phải kể đến Windows 95. Trình làng vào tháng 8/1995, Windows 95 giới thiệu nhiều khái niệm vẫn gắn liền với hệ điều hành Windows ngày nay như nút Start và thanh tác vụ (Taskbar). Nó cực kỳ thành công và nhanh chóng trở thành hệ điều hành desktop nổi tiếng nhất.

"Windows 95 đã giới thiệu rất nhiều phép ẩn dụ thực sự rõ ràng, bền bỉ về cách điện toán có thể đơn giản hóa cho khách hàng", Baca nói.

Bí quyết thành công

Windows 95 thành công một phần vì đây là hệ điều hành Microsoft đầu tiên thực sự buộc các nhà thiết kế phải chịu trách nhiệm về thiết kế. Dưới áp lực cạnh tranh với giao diện người dùng máy Mac của Apple, Microsoft đã tập hợp một nhóm thiết kế và thử nghiệm khả năng sử dụng thành một phần lớn của quy trình phát triển.

"Đó là lần đầu tiên tại Microsoft mà thiết kế của sản phẩm không hoàn toàn do các kỹ sư quyết định. Đó là một nỗ lực thực sự của nhiều nhóm giữa nghiên cứu, thiết kế và kỹ thuật", Virginia Howlett, người đứng đầu nhóm thiết kế Windows 95 nói.

Howlett gia nhập Microsoft với tư cách là nhà thiết kế đồ họa và tư vấn về phần mềm đào tạo dựa trên máy tính. Tuy nhiên, sau khi nhìn thấy phiên bản Windows 1.0, được ra mắt vào năm 1985 dưới dạng tiện ích bổ sung cho MS-DOS nhưng lại không thành công, bà đã quyết định tham gia dự án "cải tổ" cho hệ điều hành này.

Thiết kế các phiên bản Windows tại nhà của giám đốc thiết kế Microsoft, Diego Baca. Ảnh: Microsoft.

"Windows 1.0 là một cơ hội lớn bị bỏ lỡ. Nó đơn giản là làm tôi đau khổ khi thấy được thiết kế tệ hại đến vậy", bà Howlett nhận xét.

Đến năm 1990, Microsoft phát hành Windows 3.0, phiên bản đầu tiên được đón nhận rộng rãi. Howlett và nhóm của bà đã đóng góp vào phiên bản này. Mặc dù vây, phải đến Windows 95, các nhà thiết kế mới thực sự được trực tiếp tham gia vào việc tìm ra cách tốt nhất để làm mọi thứ và cách trình bày cho người dùng.

Cũng cần phải nói thêm về những cải tiến trong phần cứng PC đã cho phép Windows 95 thực hiện một số thủ thuật mới. Hê điều hành này được thiết kế với màn hình có độ phân giải 800x600 pixel — bước tiến đáng kể so với tiêu chuẩn trước đó là 640x480.

Mặc định Windows 95 hỗ trợ bảng màu 256 màu, tăng từ 16 màu trong Windows 3.1. Chính những tiến bộ này đã giúp các nhà thiết kế Windows 95 mang lại cho hệ thống một cái nhìn bắt mắt hơn.

"Chúng tôi đã sử dụng bóng và cạnh để đánh dấu tất cả các đường biên. Khi chúng xuất hiện trong giao diện ngày nay, bạn sẽ nói cái đó cũ rồi. Nhưng khi đó, đây là một điều rất tuyệt vời", Chris Guzak, một kỹ sư của Microsoft đã làm việc để tích hợp nhiều công việc thiết kế vào Windows 95 nói.

Động lực cạnh tranh

Động lực để làm cho Windows 95 dễ tiếp cận hơn phần lớn đến từ Apple, vốn là người đã cấp phép một phần giao diện người dùng đồ họa của riêng mình cho Microsoft để thiết kế nên Windows 1.0.

Tuy nhiên, Táo khuyết về sau lại tiến hành kiện về các yếu tố bổ sung mà Microsoft đã thêm vào các phiên bản tiếp theo. Apple cuối cùng đã thua kiện, nhưng Guzak cho biết đã có "cảm giác cạnh tranh cao độ" từ ban lãnh đạo Microsoft vào thời điểm đó.

"Thực sự có cảm giác rằng chúng tôi cần một cái gì đó mà mọi người có thể sử dụng, sẽ được chấp nhận và có thể khiến họ phải tò mò", Guzak tường thuật.

Thực tế, tham vọng của Microsoft là có cơ sở khi nhiều người dùng vẫn đang trong quá trình học cách sử dụng máy tính. Tháng 10/1995, một nghiên cứu của Times Mirror Center cho biết chỉ có 36% hộ gia đình tại Mỹ sở hữu máy tính cá nhân.

Windows 95 giới thiệu nhiều khái niệm vẫn gắn liền với hệ điều hành Windows ngày nay như nút Start và thanh tác vụ (Taskbar). Internet Explorer, Recycle Bin và nút Start cũng đều xuất hiện ở phiên bản này. Ảnh: Stardock.

Đây cũng là thời điểm Microsoft đang đạt đỉnh cao với tư cách là một công ty tập trung vào người dùng. Hãng đã chi 300 triệu USD cho việc tiếp thị Windows 95, khuyến khích các nhà bán lẻ tổ chức tiệc ra mắt, với diễn viên hài Jay Leno dẫn chương trình sự kiện ra mắt khổng lồ và được công bố rộng rãi tại khuôn viên ở trụ sở Redmond, Washington. Bộ đôi diễn viên từ Friends, Jennifer Aniston và Matthew Perry thậm chí còn đóng vai chính trong một video hướng dẫn để giới thiệu các tính năng mới của hệ điều hành. Quan trọng hơn, theo Paul Thurrott, tác giả và phóng viên công nghệ lâu năm về Microsoft, tất cả yếu tố này đã kết hợp lại đúng thời điểm. Khi đó, phần mềm của Apple đã bắt đầu trì trệ. Giao diện Mac vẫn chủ yếu là đen trắng, và ngay cả những người đam mê máy Mac cũng miễn cưỡng thừa nhận rằng các thiết kế của Microsoft đang bắt kịp hãng. Tất cả đã khiến người dùng xếp hàng dài tại các cửa hàng máy tính vào nửa đêm chỉ để sở hữu hệ điều hành mới. Loạt sách được Bill Gates khuyến nghị cho hè 2024 Hàng năm, tỷ phú Bill Gates đều chia sẻ những cuốn sách thú vị ông đã đọc gần đây. Tỷ phú cho biết ông đọc khoảng 50 cuốn sách mỗi năm. Những cuốn sách được Gates chia sẻ cho hè 2024 mang nhiều chủ đề, từ tiểu thuyết, trí tuệ nhân tạo tới tâm lý.