Phenoxyethanol trong dầu gội nhà Đoàn Di Băng là gì mà 'giấu nhẹm'?

Thời gian qua nhiều mỹ phẩm bị Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) thu hồi do sản phẩm chứa phenoxyethanol hay 2-phenoxyethanol nhưng không được công bố trong hồ sơ, trong đó có lô dầu gội của công ty của chồng ca sĩ Đoàn Di Băng.

Phenoxyethanol là chất gì, có ảnh hưởng đến sức khỏe không mà khiến nhiều nhãn hàng "giấu nhẹm"?

Hàng loạt sản phẩm không đạt chỉ tiêu vi sinh vật

Vừa qua, nhiều sản phẩm mỹ phẩm bị thu hồi khiến người tiêu dùng hoang mang. Trong đó nổi lên các sản phẩm của nhà Đoàn Di Băng phân phối.

Sản phẩm Hanayuki Shampoo - chai 300g, do Công ty cổ phần Nhà máy y tế EBC Đồng Nai sản xuất và từng được ca sĩ Đoàn Di Băng quảng bá rầm rộ, bị Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) đình chỉ lưu hành, yêu cầu thu hồi và tiêu hủy toàn quốc.

Nguyên nhân là do sản phẩm không đạt chất lượng vi sinh vật, đồng thời chứa 2-phenoxyethanol - một chất bảo quản không có trong công thức đã công bố chính thức, vi phạm quy định pháp luật về công bố mỹ phẩm.

Tiếp đến, một sản phẩm khác của nhà Đoàn Di Băng là sản phẩm mặt nạ G-Thera Amino Anti- Wrinkle Mask cũng bị thu hồi. Lý do được đưa ra là nhãn gốc sản phẩm ghi không đúng thành phần công thức như hồ sơ công bố sản phẩm mỹ phẩm (ghi thiếu butylene glycol, phenoxyethanol, ethylhexylglycerin).

Cũng liên quan chất bảo quản này, sản phẩm Adaphil Gentle Skin Cleanser - chai 125ml mang nhãn hiệu GAMMA - cũng bị thu hồi. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy mẫu sản phẩm chứa hai chất bảo quản là methylparaben và propylparaben không được liệt kê trong hồ sơ công bố sản phẩm đã được Cục Quản lý dược phê duyệt.

Vào tháng 10-2024, công ty này cũng bị Cục Quản lý dược có quyết định đình chỉ lưu hành, thu hồi và tiêu hủy hai sản phẩm Cerina mang nhãn hiệu GAMMA vì có chứa thành phần 2-phenoxyethanol, không kê khai trong công thức công bố mỹ phẩm.

Thời gian qua, Cục Quản lý dược liên tiếp thu hồi các mỹ phẩm vi phạm. Nhiều người tiêu dùng lo ngại đây là chất gì, có ảnh hưởng sức khỏe không mà khiến nhiều nhãn hàng "giấu nhẹm" chất này có trong sản phẩm.

Có thể gây ảnh hưởng thế nào?

Theo BS Võ Thị Đoan Phượng - trưởng khoa lâm sàng 3 Bệnh viện Da liễu TP.HCM, phenoxyethanol hay 2-phenoxyethanol là một glycol ether thơm được sử dụng với nhiều chức năng và ứng dụng khác nhau, ví dụ như chất bảo quản trong dược phẩm, mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc cá nhân; chất diệt khuẩn trong chất khử trùng (sản phẩm vệ sinh của con người) hoặc dung môi trong các công thức (lớp phủ, chất lỏng chức năng)...

Chúng có phổ hoạt tính kháng khuẩn rộng có hiệu quả chống lại nhiều loại vi khuẩn Gram âm, Gram dương cũng như chống lại nấm men và chỉ có tác dụng ức chế yếu đối với hệ vi sinh vật trên da.

Theo Ủy ban Khoa học châu Âu về an toàn người tiêu dùng, phenoxyethanol an toàn cho tất cả người tiêu dùng (bao gồm cả trẻ em ở mọi lứa tuổi) khi được sử dụng làm chất bảo quản trong các sản phẩm mỹ phẩm ở nồng độ tối đa là 1%.

Các tác dụng toàn thân có hại (trên máu, gan) đã được quan sát thấy trong các nghiên cứu độc tính trên động vật nhưng chỉ khi mức độ phơi nhiễm cao hơn nhiều lần (cao hơn khoảng 200 lần) so với mức độ mà người tiêu dùng tiếp xúc khi sử dụng các sản phẩm mỹ phẩm có chứa phenoxyethanol.

Mặc dù được sử dụng rộng rãi trong các sản phẩm mỹ phẩm, phenoxyethanol là một chất gây nhạy cảm hiếm gặp. Pháp khuyến cáo không sử dụng phenoxyethanol làm chất bảo quản trong các sản phẩm mỹ phẩm dùng để thoa lên vùng tã (bao gồm cả khăn lau) của trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 3 tuổi.

"Chúng ta có sức khỏe tốt nhờ vào việc hệ vi sinh vật trong cơ thể và trên làn da của chúng ta được cân bằng và khỏe mạnh. Hệ vi sinh vật là đối tác thiết yếu của làn da chúng ta.

Nó đóng vai trò chính trong việc bảo vệ làn da của chúng ta và điều chỉnh sự trao đổi giữa cơ thể và môi trường.

Sự cân bằng của nó rất cần thiết cho sức khỏe và vẻ đẹp của làn da. Như vậy nếu sử dụng mỹ phẩm có nhiều vi sinh vật và có những loài vi sinh vật có hại thì làn da của chúng ta sẽ trở nên suy yếu, tổn thương chức năng bảo vệ cơ thể và mắc bệnh lý do chính những vi sinh vật có hại này gây ra", BS Phượng giải thích và cảnh báo.

Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng tiềm ẩn nhiều nguy cơ

Theo Cơ quan hóa chất châu Âu (ECHA), 2-phenoxyethanol có thể gây kích ứng da, mắt hoặc các phản ứng dị ứng ở một số người, đặc biệt là những người có tiền sử dị ứng hoặc da nhạy cảm. Việc công bố thành phần này giúp người tiêu dùng nhận biết và tránh sử dụng nếu họ nhạy cảm với chất này.

Ngoài ra với các nhóm đối tượng đặc biệt như phụ nữ mang thai, đang cho con bú hoặc trẻ sơ sinh, việc công khai thành phần giúp họ đưa ra quyết định sử dụng phù hợp vì chất này có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương của trẻ sơ sinh nếu sử dụng sai cách.

Chia sẻ về việc mỹ phẩm giả và kém chất lượng tràn lan, ông Lê Hữu Doanh - giám đốc Bệnh viện Da liễu trung ương - cũng cho hay trong quá trình khám và điều trị, các bác sĩ đã gặp nhiều bệnh nhân bị biến chứng do dùng mỹ phẩm, sản phẩm chăm sóc da không rõ nguồn gốc.

Các trường hợp phổ biến là viêm da tiếp xúc, kích ứng, hay phản ứng với các thành phần dược, hóa chất mà người dùng không hề biết vì không được ghi rõ trên nhãn sản phẩm.

"Mỹ phẩm chăm sóc da không chỉ có vai trò làm đẹp mà còn góp phần bảo vệ làn da, bảo vệ sức khỏe. Chính vì vậy, việc lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và được kiểm định chất lượng là điều hết sức quan trọng trong làm đẹp và điều trị các bệnh da liễu", ông Doanh chia sẻ.

Bác sĩ Vũ Thái Hà - trưởng khoa nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tế bào gốc, Bệnh viện Da liễu trung ương - cũng cho rằng việc gian dối, không ghi rõ thành phần trong mỹ phẩm rất nguy hiểm. "Khi không biết rõ thành phần, người dùng không biết liều lượng. Việc dùng quá liều một số hoạt chất có thể gây ra bệnh lý toàn thân, không riêng gì vùng da ngoài".