Với tỷ lệ đốt tiền mặt dự kiến vẫn ở mức cao, OpenAI phải dựa vào việc liên tục huy động vốn để duy trì hoạt động.
OpenAI, một trong những startup trí tuệ nhân tạo giá trị nhất thế giới, đang theo đuổi một chiến lược tăng trưởng cực kỳ tham vọng, nhưng đổi lại là những khoản thua lỗ khổng lồ dự kiến kéo dài đến tận năm 2030.
Theo các tài liệu tài chính nội bộ được tờ Wall Street Journal (WSJ) công bố, công ty có thể “đốt” đến 74 tỷ USD trong năm 2028, chiếm gần ba phần tư doanh thu, trước khi hy vọng hòa vốn, hoặc có lãi đáng kể vào cuối thập kỷ này.
Lỗ vì tầm nhìn
Chiến lược của OpenAI không phải là thua lỗ vì yếu kém, mà là "lỗ vì tầm nhìn" (loss for vision). Để duy trì vị thế dẫn đầu trong cuộc đua phát triển AI tổng quát (AGI), công ty buộc phải thực hiện những khoản đầu tư khổng lồ vào ba yếu tố chính: chip xử lý, cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu và nhân tài nghiên cứu hàng đầu.
CEO Sam Altman coi đây là bước đi cần thiết để duy trì vị thế tiên phong trong lĩnh vực AI vốn đang bùng nổ. Mỗi đồng USD mà OpenAI chi ra đều nhằm phục vụ hàng trăm triệu người dùng, doanh nghiệp và nhà phát triển phụ thuộc vào ChatGPT và các sản phẩm AI khác.
Tuy nhiên, mức đầu tư này đồng nghĩa với việc công ty cần huy động vốn gần như liên tục, một rủi ro tiềm ẩn nếu thị trường công nghệ hay kỳ vọng lợi nhuận ngắn hạn thay đổi.
Tờ WSJ cho hay các con số được dự báo không hề dễ dàng. Công ty dự kiến khoản lỗ hoạt động hàng năm sẽ tăng vọt, đỉnh điểm là khoảng 74 tỷ USD chỉ riêng trong năm 2028. Khoản lỗ này sẽ chiếm khoảng ba phần tư tổng doanh thu dự kiến của năm đó, chủ yếu do chi phí tính toán (computing costs) không ngừng leo thang.
Việc phát triển các mô hình AI tiên tiến như Sora 2 (ứng dụng tạo video) hay các dự án AGI tiềm năng khác đòi hỏi một lượng năng lực tính toán chưa từng có. Thậm chí, OpenAI đã cam kết chi tới 1,4 nghìn tỷ USD trong tám năm tới cho các thỏa thuận tính toán và gần 100 tỷ USD cho công suất trung tâm dữ liệu dự phòng, thể hiện sự sẵn sàng chi tiêu gần như không giới hạn để đảm bảo nguồn cung cấp sức mạnh tính toán.
Trong khi đó, đối thủ Anthropic, với mô hình kinh doanh thận trọng hơn, tập trung vào khách hàng doanh nghiệp và các tác vụ nhẹ hơn như lập trình, dự kiến sẽ đạt điểm hòa vốn ngay trong năm 2028. Sự tương phản này cho thấy OpenAI đang chấp nhận đốt cháy lượng tiền mặt lớn gấp khoảng 14 lần so với Anthropic trước khi đạt lợi nhuận.
Rõ ràng so với Anthropic thì OpenAI có lộ trình tài chính rủi ro hơn nhiều. Nếu như Anthropic dự kiến giảm tốc độ “đốt” tiền xuống chỉ còn 9% doanh thu vào năm 2027 thì OpenAI vẫn duy trì mức chi tiêu chiếm hơn 50% doanh thu trong những năm tiếp theo.
Thực tế này khiến các nhà đầu tư phải cân nhắc kỹ lưỡng, đặc biệt trong bối cảnh nhiều công ty công nghệ bị trừng phạt vì lo ngại chi tiêu cho AI vượt quá khả năng sinh lời.
Tờ WSJ cho hay các tài liệu cho thấy OpenAI dự kiến sẽ đốt 9 tỷ USD sau khi tạo ra 13 tỷ USD doanh thu trong năm nay, trong khi Anthropic dự kiến sẽ đốt gần 3 tỷ USD trên 4,2 tỷ USD doanh thu, tương đương mức xấp xỉ 70% doanh thu cho cả hai.
Tuy nhiên đến năm 2026, Anthropic dự báo sẽ giảm tỷ lệ đốt tiền mặt xuống khoảng một phần ba doanh thu, so với 57% của OpenAI. Tỷ lệ đốt tiền của Anthropic giảm thêm xuống 9% vào năm 2027, trong khi tỷ lệ này vẫn giữ nguyên đối với OpenAI.
Canh bạc dài hạn và bài toán lợi nhuận
Chiến lược tài chính này đặt OpenAI vào một vị thế rủi ro khá lớn. Với tỷ lệ đốt tiền mặt dự kiến vẫn ở mức cao (khoảng 57% doanh thu trong các năm 2026 và 2027), công ty phải dựa vào việc liên tục huy động vốn để duy trì hoạt động.
Sự sống còn của OpenAI gắn liền với niềm tin không suy suyển của các nhà đầu tư vào tiềm năng dài hạn của AI, đặc biệt là giấc mơ trở thành một gã khổng lồ công nghệ trị giá hàng nghìn tỷ đô la của Sam Altman.
Tuy nhiên, thị trường không phải lúc nào cũng kiên nhẫn. Gần đây, các nhà đầu tư đã bắt đầu bày tỏ lo ngại về chi tiêu AI quá mức và nghi ngờ về khả năng tạo ra đủ doanh thu để trang trải cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng đắt đỏ này.
Nếu sự nhiệt tình đối với AI nguội lạnh, hoặc nếu khả năng sinh lời trong ngắn hạn không được chứng minh, dòng vốn có thể bị siết chặt, đe dọa trực tiếp đến tính bền vững của mô hình kinh doanh OpenAI.
OpenAI đang đặt cược vào vị thế thống trị thị trường, với mục tiêu biến công ty thành tập đoàn công nghệ nghìn tỷ USD. Công ty đã ký các hợp đồng điện toán trị giá hàng nghìn tỷ USD và chi hàng chục tỷ USD cho các trung tâm dữ liệu dự phòng. Những khoản đầu tư này, cùng với việc trả lương và thưởng cổ phiếu cao để thu hút nhân tài, làm tăng đáng kể chi phí hoạt động, nhưng cũng là nền tảng để OpenAI phát triển công nghệ vượt trội so với đối thủ.
Sự thành công của OpenAI hiện phụ thuộc vào việc nhu cầu sử dụng AI tiếp tục tăng trưởng nhanh chóng và ổn định đủ để biện minh cho mức chi tiêu chưa từng có.
Nếu tốc độ tăng trưởng không đạt như kỳ vọng hoặc thị trường “nguội lạnh” với công nghệ AI, công ty có thể phải đối mặt với thua lỗ kéo dài hơn dự kiến, thậm chí là thất bại trong việc chuyển sang lợi nhuận vào năm 2030.
Niềm tin lớn nhất của OpenAI nằm ở dự báo doanh thu. Họ kỳ vọng sự đầu tư "đốt tiền" hiện tại sẽ mở đường cho một sự bùng nổ doanh thu chưa từng có. Công ty hiện dự kiến sẽ đạt khoảng 200 tỷ USD doanh thu hàng năm vào năm 2030, với dòng tiền dương (cash flow positive) bắt đầu từ năm 2029 hoặc 2030.
Chiến lược của OpenAI là đa dạng hóa nhanh chóng ra ngoài ChatGPT. Việc ra mắt các sản phẩm đột phá như Sora 2, trình duyệt web Atlas, nghiên cứu robot hình người, và kế hoạch tích hợp các tính năng thương mại điện tử và quảng cáo vào ChatGPT đều là những nỗ lực nhằm tạo ra nhiều nguồn doanh thu và tăng cường sự thống trị thị trường.
Tóm lại, OpenAI đang tiến hành một canh bạc lịch sử: chấp nhận khoản lỗ kỷ lục để đổi lấy vị thế dẫn đầu tuyệt đối.
Số phận của công ty sẽ phụ thuộc vào việc liệu tốc độ tăng trưởng nhu cầu đối với các sản phẩm AI của họ có thể theo kịp, và cuối cùng là vượt qua, tốc độ chi tiêu không ngừng nghỉ của họ hay không.
Chỉ khi đó, giấc mơ trở thành người định hình tương lai công nghệ của Sam Altman mới có thể trở thành hiện thực vào năm 2030.
*Nguồn: WSJ, Fortune, BI















