Ông Trump xóa trừng phạt với Syria nhưng cứng rắn hơn với Cuba

Tổng thống Mỹ ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu chấm dứt các lệnh trừng phạt của Mỹ chống lại Syria, trong khi tăng cường chính sách chống lại Cuba.

Theo Hãng tin Reuters, ngày 30-6 (giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp yêu cầu chấm dứt các chương trình trừng phạt Mỹ áp lên Syria, góp phần chấm dứt thế cô lập của Damascus khỏi hệ thống tài chính thế giới.

Cởi nút thắt cho Syria

Qua sắc lệnh trên, tổng thống Mỹ đã bãi bỏ "tình trạng khẩn cấp" đối với Syria, vốn được Washington ban bố từ năm 2004. Việc áp tình trạng này lên Syria đã dẫn đến các lệnh trừng phạt sâu rộng chống lại nhà nước này, trong đó có các cơ quan công lập như ngân hàng trung ương.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố: "Động thái này phản ánh tầm nhìn của tổng thống về việc thúc đẩy mối quan hệ mới giữa Mỹ và Syria, hướng đến sự ổn định, đoàn kết, hòa bình với nhau và với các nước láng giềng".

Ông Rubio cho biết trước mắt ông sẽ bắt đầu quá trình xem xét việc đưa Syria ra khỏi danh sách quốc gia tài trợ khủng bố. Washington đã liệt Damascus vào danh sách này từ năm 1979, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thu hút đầu tư nước ngoài của quốc gia Trung Đông.

Ông cũng khẳng định sẽ xem xét loại bỏ phân loại khủng bố với Tổng thống Syria Ahmed al-Sharaa và lực lượng nổi dậy Hayat Tahrir al-Sham (HTS) dưới quyền. Trước đây cả ông Sharaa và HTS đều có quan hệ mật thiết với tổ chức khủng bố al-Qaeda.

"Syria cần được trao cơ hội. Thực tế đó chính là điều vừa xảy ra", Đặc phái viên Nhà Trắng với Syria, ông Thomas Barrack, khẳng định với báo chí. Ông Barrack cho biết thêm quyết định mới của ông Trump là "kết luận của quá trình tỉ mẩn, chi tiết và tốn nhiều công sức".

Trong khi đó Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định các biện pháp trừng phạt với cựu tổng thống Bashar al-Assad và các cộng sự vẫn được duy trì.

Động thái của ông Trump nhanh chóng được Syria hoan nghênh. Ngoại trưởng Syria Asaad al-Shibani khen ngợi quyết định của Mỹ sẽ "mở ra cánh cửa đã đóng từ lâu cho việc tái thiết và phát triển" đất nước, đồng thời gỡ bỏ rào cản giữa Damascus và cộng đồng quốc tế.

Sắc lệnh hành pháp của ông Trump chưa thể dỡ bỏ hoàn toàn những biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Syria. Một phần không nhỏ hàng rào trừng phạt này được quy định bởi các đạo luật và cần được Quốc hội gỡ bỏ.

Tuy nhiên đây không được xem là điều kiện khó khi Đảng Cộng hòa của ông Trump đang chiếm đa số ở cả Thượng viện và Hạ viện.

Siết chặt chính sách với Cuba

Cũng trong ngày 30-6, ông Trump ký văn bản áp đặt chính sách cứng rắn hơn đối với Cuba. Theo đó, Washington cấm mọi hình thức đi lại đến Cuba, kể cả với mục đích giáo dục hoặc nhân đạo.

Trước đây dù người Mỹ không được phép đến Cuba để du lịch nhưng vẫn có thể đến vì các lý do trên.

Bên cạnh đó ông Trump cũng "hồi sinh" lệnh cấm giao dịch tài chính trực tiếp hoặc gián tiếp với các thực thể do quân đội Cuba kiểm soát, đồng thời đưa Havana trở lại danh sách quốc gia tài trợ khủng bố.

Thông cáo của Nhà Trắng cũng khẳng định Washington phản đối những lời kêu gọi chấm dứt lệnh cấm vận của Mỹ lên Cuba tại Liên Hợp Quốc và các diễn đàn quốc tế khác.

Với động thái trên, ông Trump đã đảo ngược hầu hết chính sách mềm mỏng với Cuba của chính quyền người tiền nhiệm Joe Biden.

Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez phản hồi động thái này trên mạng xã hội X: "Bản ghi nhớ chống lại Cuba được chính phủ Mỹ công bố đã tăng cường sự phong tỏa kinh tế, vốn đang trừng phạt toàn bộ người dân Cuba và là trở ngại chính cho sự phát triển của chúng tôi. Đó là một hành động tội ác và là sự vi phạm quyền con người của cả một quốc gia".