Ông Trump kết thúc chuyến công du Trung Đông

Kết thúc chuyến công du đầu tiên đến Trung Đông trong nhiệm kỳ thứ 2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đạt được nhiều thỏa thuận về trí tuệ nhân tạo (AI), tài chính và năng lượng.

CNN đưa tin Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 16.5 dự một diễn đàn doanh nghiệp tại cung điện Qasr Al Watan cùng với Tổng thống UAE Mohammed bin Zayed Al Nahyan và giới lãnh đạo doanh nghiệp 2 nước. Sau đó, ông tham quan Ngôi nhà Gia đình Abraham, khu phức hợp liên tôn giáo với một thánh đường, một nhà nguyện và một nhà thờ, trước khi về nước.

Sau khi đạt được nhiều thỏa thuận lớn khi đến Ả Rập Xê Út và Qatar trong chuyến công du, Tổng thống Trump tiếp tục chứng kiến những thỏa thuận quan trọng được ký kết giữa Mỹ và UAE. Theo tờ The Guardian, Tổng thống Trump ngày 15.5 công bố các thỏa thuận trị giá hơn 200 tỉ USD giữa Mỹ và UAE, trong đó có 14,5 tỉ USD cam kết giữa các hãng Boeing và GE Aerospace của Mỹ với Hãng hàng không Etihad Airways của UAE.

Theo đó, Etihad Airways sẽ mua 28 chiếc Boeing 787 và 777X của Mỹ lắp động cơ của GE Aerospace. Ngoài ra, Tập đoàn Emirates Global Aluminum của UAE sẽ đầu tư vào một dự án nhà máy luyện nhôm trị giá 4 tỉ USD tại tiểu bang Oklahoma của Mỹ. Theo Nhà Trắng, đây sẽ là một trong những nhà máy luyện nhôm mới đầu tiên tại Mỹ trong 45 năm qua. Ông Trump còn cho biết Mỹ và UAE nhất trí tạo điều kiện cho quốc gia vùng Vịnh này mua một số chất bán dẫn tiên tiến nhất phục vụ cho trí tuệ nhân tạo (AI) từ các công ty Mỹ.

Theo CNN, Mỹ và UAE sẽ hợp tác xây dựng một khu phức hợp dữ liệu lớn tại Abu Dhabi nhằm thúc đẩy năng lực AI với nguồn cung năng lượng 5 GW, đủ cấp cho một thành phố lớn. Thỏa thuận trên, được công bố hôm 15.5, sẽ giúp phát triển trung tâm dữ liệu lớn nhất bên ngoài Mỹ, với diện tích hơn 25 km². Dự án này sẽ mở rộng dấu ấn của các công ty AI và điện toán đám mây của Mỹ tại Trung Đông, cho phép họ phục vụ tốt hơn tại các nước ở châu Âu, châu Á và châu Phi. Ngoài ra, Nhà Trắng còn công bố một thỏa thuận, theo đó UAE cam kết xây dựng hoặc tài trợ cho các trung tâm dữ liệu tại Mỹ "ít nhất phải lớn mạnh ngang bằng" UAE.

Trong khi đó, tờ The New York Times dẫn lời nhiều quan chức Mỹ đương nhiệm và về hưu bày tỏ lo ngại rằng các thỏa thuận trên có thể thiếu biện pháp bảo vệ để ngăn chặn công nghệ này mang lại lợi ích cho Trung Quốc. Bên cạnh đó, họ lo ngại các trung tâm dữ liệu lớn nhất thế giới sẽ nằm ở Trung Đông vào cuối thập niên này, thay vì tại Mỹ. Ngoài ra, các thượng nghị sĩ Dân chủ Mỹ hôm 15.5 ra nghị quyết ngăn chặn 3 thương vụ bán vũ khí cho UAE, cáo buộc nước này liên quan cuộc nội chiến ở Sudan, dù UAE luôn bác bỏ.

Sau khi rời UAE hôm 16.5, ông Trump phát biểu với các phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một, cho rằng Iran cần nhanh chóng có động thái mới, một ngày sau khi ông cho biết 2 bên đang tiến gần đến thỏa thuận về vấn đề hạt nhân Iran. "Họ đã nhận được đề xuất (của Mỹ). Điều quan trọng hơn, họ biết rằng mình phải hành động nhanh chóng, nếu không thì điều tồi tệ sắp xảy ra", theo ông Trump. Liên quan vấn đề Dải Gaza, Tổng thống Mỹ ủng hộ việc viện trợ cho người Palestine tại đây vì họ đang đói. Trả lời câu hỏi về việc liệu Israel có kế hoạch mở rộng chiến dịch ở Gaza hay không, ông nói rằng "nhiều điều tốt đẹp sắp xảy ra trong tháng tới, và chúng ta sắp thấy. Chúng ta phải giúp đỡ người Palestine. Rất nhiều người đang chết đói ở Gaza nên chúng ta phải nhìn vào cả 2 phía", theo nhà lãnh đạo.