Ông Trump cảnh báo Israel không tấn công Iran, Tehran định ngưng làm giàu uranium

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cảnh báo Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu không nên tiến hành các hành động quân sự tấn công Iran trong lúc đàm phán hạt nhân giữa Washington - Tehran đang diễn ra.

Tổng thống Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục (Mỹ) ngày 28.5: "Tôi đã nói với [Thủ tướng Israel Netanyahu] rằng tôi không nghĩ làm như vậy là thích hợp, chúng tôi đang có những cuộc thảo luận rất hiệu quả với Iran. Tôi đã nói với ông ấy rằng [hành động quân sự] không phù hợp để thực hiện ngay bây giờ vì chúng ta đang rất gần với một giải pháp".

Tuy nhiên, AP dẫn lời Tổng thống Trump nói: "Điều đó có thể thay đổi bất cứ lúc nào. Nó có thể thay đổi chỉ bằng một cuộc gọi điện thoại. Nhưng ngay bây giờ, tôi nghĩ họ muốn đạt được một thỏa thuận. Và, nếu chúng ta có thể đạt được một thỏa thuận, điều đó sẽ cứu được rất nhiều sinh mạng". Ông Trump nhấn mạnh rằng một thỏa thuận có thể đạt được "trong vài tuần tới".

Tuyên bố trên của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh The New York Times đưa tin rằng Thủ tướng Israel Netanyahu đe dọa phá hoại các cuộc đàm phán về thỏa thuận hạt nhân giữa Mỹ và Iran bằng cách tấn công các cơ sở làm giàu hạt nhân chính của Tehran. Theo nguồn tin này, các quan chức Mỹ lo ngại Israel có thể quyết định tấn công Iran mà không báo trước với Mỹ.

Ông Netanyahu ngày 28.5 đã bác bỏ thông tin trên, và gọi bài viết là "tin giả". Nhà lãnh đạo Israel cũng bác bỏ suy đoán về sự rạn nứt giữa ông và chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trước đó, Bộ trưởng Nội vụ Mỹ Kristi Noem hôm 26.5 cho biết bà đã có "cuộc trò chuyện rất thẳng thắn" với Thủ tướng Netanyahu về các cuộc đàm phán thỏa thuận hạt nhân với Iran. Vị quan chức Mỹ đã truyền đạt "tầm quan trọng của việc Mỹ - Israel cần đoàn kết và để tiến trình này diễn ra suôn sẻ".

Trong một diễn biến khác, Iran có thể tạm dừng làm giàu uranium nếu Mỹ "mở khóa" các khoản tiền bị đóng băng của Iran và công nhận quyền tinh chế uranium để sử dụng cho mục đích dân sự trong khuôn khổ một "thỏa thuận chính trị" có thể dẫn đến một thỏa thuận hạt nhân rộng lớn hơn, theo Reuters ngày 28.5 dẫn 2 nguồn thạo tin.

Theo đề xuất này, Iran sẽ ngừng làm giàu uranium trong một năm. Theo nguồn tin, một thỏa thuận Mỹ - Iran có thể sớm đạt được nếu Washington chấp nhận các yêu cầu trên của Tehran.  

Ông Rafael Mariano Grossi, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế ngày 28.5 mô tả các cuộc đàm phán liên tục giữa Mỹ - Iran là một dấu hiệu tốt. "Tôi nghĩ đó là dấu hiệu cho thấy sự sẵn sàng đi đến một thỏa thuận. Và tôi nghĩ rằng… là điều có thể xảy ra", theo ông Grossi.