Ông lớn công nghệ Trung Quốc gây phẫn nộ

Ngoài mất cân bằng giữa trải nghiệm người dùng và thương mại hoá nền tảng, hình thức quảng cáo của Baidu Maps còn bị đánh giá là gây nguy hiểm cho người dùng.

Baidu Maps hoạt động trong mảng bản đồ điện từ của công ty tìm kiếm lớn nhất Trung Quốc. Ảnh: Medium.

Baidu Maps gần đây đã trở thành tâm điểm chỉ trích của công chúng khi trực tiếp chèn quảng cáo vào giao diện chỉ đường của mình. Điều đáng nói là những dòng thông tin được in hằn vào mặt đường, và không thể nào tắt được trong mục tùy chọn.

Hình thức quảng cáo "vượt mức sáng tạo" này đã gây nên làn sóng phẫn nộ trên mạng xã hội. Nhiều người cho rằng điều này phản ánh sự thương mại hoá quá mức làm giảm trải nghiệm người dùng. Số khác đặt vấn đề về tính đạo đức, an toàn khi kinh doanh trên phần mềm chỉ đường cho người dân.

Cộng đồng mạng lên án

Người dùng Angie từ Xiaohongshu, phiên bản Instagram của Trung Quốc, kể rằng khi đang sử dụng Baidu Maps để chỉ đường, cô phát hiện làn đường 3D trên giao diện điều hướng hiển thị dòng chữ "Mệt mỏi buồn ngủ, uống nước tăng lực Dongpeng".của cô nhanh chóng thu hút sự quan tâm từ cộng đồng, được chia sẻ rộng rãi sang Weibo và Douyin.

Cộng đồng mạng bức xúc vì dòng chữ không chỉ in trực tiếp vào làn đường, mà đôi khi đi kèm giọng nói thu sẵn. Một số phiên bản xuất hiện cả bảng quảng cáo ảo dựng bên lề đường, làm ngợp giao diện người dùng.

Phản ứng từ cộng đồng mạng hầu hết đều tiêu cực. Trong phần bình luận của các bản tin liên quan, nhiều người dùng cho rằng hình thức quảng cáo này "quá đáng" và "không thể chấp nhận được". Một số thậm chí tuyên bố sẽ gỡ cài đặt Baidu Maps và chuyển sang sử dụng các ứng dụng dẫn đường khác.

Chia sẻ của Angie về quảng cáo của Baidu Maps. Ảnh: Xiaohongshu.

Theo QQ News, hình thức quảng cáo này xâm lấn và mang tính ép buộc. Giao diện chỉ đường vốn là khu vực hiển thị thông tin cốt lõi phục vụ việc lái xe, nay lại bị biến thành một nền tảng trình chiếu quảng cáo.

Đáng lo ngại hơn, kiểu quảng cáo này có khả năng ảnh hưởng đến an toàn giao thông đường bộ. Trên các tuyến đường đô thị phức tạp hoặc khi đang di chuyển với tốc độ cao, việc dòng chữ quảng cáo bất ngờ xuất hiện có thể khiến tài xế mất tập trung, thậm chí che khuất thông tin chỉ đường quan trọng.

Theo một chuyên gia trải nghiệm người dùng, thiết kế giao diện điều hướng đã vi phạm nguyên tắc "can thiệp tối thiểu" nhằm đảm bảo người lái xe có thể nhanh chóng và chính xác nắm bắt thông tin lộ trình cần thiết. “Giao diện hình ảnh trong bối cảnh lái xe đòi hỏi mức độ tinh gọn thông tin cực cao, bất kỳ yếu tố nào không thiết yếu đều có thể làm chậm nhận thức”, người đó nói.

Vì sao Baidu Maps cài quảng cáo bất chấp rủi ro?

Từ góc nhìn kinh doanh, quyết định này không phải không có lý do. Báo cáo tài chính năm 2024 của Baidu cho thấy tổng doanh thu của công ty đạt 133,1 tỷ tệ. Tuy nhiên, đằng sau con số ấn tượng ấy, công ty từ lâu đã ngừng công bố riêng kết quả tài chính của Baidu Maps. Điều cho thấy tình hình kinh doanh của mảng này không mấy khả quan.

Những năm gần đây, khi đà tăng trưởng lưu lượng Internet chậm lại, các nền tảng lớn đều đang thử nghiệm triệt để và đa dạng nhiều hình thức quảng cáo. Baidu Maps hiện nắm vị trí dẫn đầu trong thị trường bản đồ điều hướng nội địa, với tỷ lệ bao phủ người dùng hoạt động đạt 70,8%.

Hình thức quảng cáo đầy rủi ro của Baidu Maps. Ảnh: Xiaohongshu.

Thị trường này đang gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn gần đây. Dù sở hữu lượng người dùng lớn, các ứng dụng điều hướng lại gặp nhiều hạn chế trong việc khai thác doanh thu. AutoNavi, đơn vị đã được Alibaba thâu tóm hoàn toàn, cũng đã nhiều năm chìm trong thua lỗ.

Các mô hình quảng cáo truyền thống như trên màn hình chờ hay theo luồng thông tin tỏ ra kém hiệu quả khi người dùng tập trung vào tình hình giao thông. Điều này đã góp phần vào ý tưởng táo bạo của Baidu Maps nhằm gia tăng giá trị cho nhà quảng cáo.

Số tiền mà Dongpeng Special Drink, đối tác đầu tiên của hình thức quảng cáo cấp độ làn đường này bỏ ra vẫn chưa được công bố. Theo QQ News, dựa vào định dạng hiển thị độc quyền và việc người dùng không thể tắt quảng cáo, nhiều khả năng đây là một thương vụ hợp tác trị giá cao.

Mặt khác, nỗ lực thương mại hóa của Baidu Maps phản ánh rõ nỗi lo tăng trưởng nên phải chuyển từ ưu tiên trải nghiệm người dùng sang hiệu suất kiếm tiền của toàn bộ nền công nghiệp internet. Cách tiếp cận của một trong những công ty lớn như Baidu rất có thể sẽ được các đối thủ khác học hỏi.

Một số cư dân mạng bày tỏ lo ngại các đối thủ như AutoNavi hay Tencent Maps không lâu sau sẽ có động thái tương tự. Nếu thành sự thật, điều này sẽ hoàn toàn thay đổi tiêu chuẩn trải nghiệm người dùng trong lĩnh vực điều hướng di động.