Ô tô số sàn đang dần biến mất

Số lượng mẫu mã cũng như doanh số bán ô tô số sàn tại nhiều thị trường ô tô trên thế giới đang dần sụt giảm khi xe số tự động dần trở thành lựa chọn tiêu chuẩn.

Cùng với xu hướng dịch chuyển từ xe sedan truyền thống sang xe thể thao đa dụng SUV, Crossover tại nhiều thị trường trên thế giới, khách hàng mua ô tô mới cũng đang dần từ bỏ ô tô số sàn để chuyển sang xe số tự động.

Năm 2001, hầu hết ô tô du lịch dưới 9 chỗ được đăng ký tại 5 thị trường lớn của châu Âu (gồm Đức, Anh, Pháp, Ý và Tây Ban Nha) đều sử dụng hộp số sàn. Dữ liệu cho thấy, vào thời điểm đó, ô tô số sàn chiếm tới 91% số lượng ô tô mới đăng ký tại năm thị trường này. Loại hộp số này phổ biến hơn hộp số tự động, ngay cả trong danh mục của các thương hiệu xe hạng sang.

Vào thời điểm đó, công nghệ chưa phát triển mạnh mẽ như ngày nay nên chi phí sản xuất cao đã tác động trực tiếp đến giá bán ô tô. Do đó, ô tô hộp số tự động được xem là một lựa chọn cao cấp so với xe số sàn vốn là trang bị tiêu chuẩn.

Tuy nhiên, cũng như túi khí và các tính năng khác trên ô tô, việc áp dụng công nghệ mới giúp các nhà sản xuất ô tô từng bước giảm chi phí sản xuất cũng như giá thành sản phẩm. Bên cạnh đó, với lưu lượng phương tiện tham gia giao thông ngày càng tăng ở các thành phố lớn, người lái ô tô ngày càng bận rộn hơn, ô tô hộp số tự động đang nhanh chóng trở thành lựa chọn phổ biến nhất.

Năm ngoái, ô tô số sàn chỉ chiếm 29% trong tổng doanh số ô tô mới đăng ký tại 5 thị trường lớn của châu Âu. Sự phân chia giữa các phân khúc xe phổ thông và ô tô hạng sang cũng cho thấy những thay đổi đáng kể.

Năm 2001, ô tô hạng sang sử dụng hộp số tự động chiếm 31% doanh số. Đến năm 2024, con số này đã tăng lên 97%. Trong khi đó ở mảng ô tô phổ thông, sự thay đổi cũng rõ rệt với thị phần ô tô số tự động đã tăng từ 5% vào năm 2001 lên 63% vào năm ngoái.

Không chỉ ở châu Âu, xu hướng chuyển dịch dần từ ô tô số sàn sang ô tô số tự động cũng diễn ra mạnh mẽ tại Mỹ - thị trường nổi tiếng với những dòng ô tô cỡ lớn, xe thể thao đồng thời cũng là thị trường lớn nhất của ô tô số tự động. Thực tế, chính tập đoàn ô tô Mỹ - General Motors (GM) là nhà sản xuất ô tô đầu tiên phát triển hộp số tự động sản xuất hàng loạt trên các dòng sản phẩm bán ra thị trường (từ năm 1939).

Vào năm 2001, khi các thị trường khác xem số sàn vẫn là trang bị tiêu chuẩn, ô tô số tự động đã trở nên phổ biến tại Mỹ. Dữ liệu từ công ty nghiên cứu thị trường JATO Dynamics cho thấy 25 năm trước, gần 72% ô tô hạng nhẹ mới, bao gồm cả xe tải nhỏ bán ra tại Mỹ là xe số tự động, trong khi chỉ có 28% được trang bị hộp số sàn. Đến năm 2024, ô tô số sàn chỉ còn chiếm 0,8% doanh số bán ô tô tại Mỹ.

Với thị trường ô tô Việt Nam, khoảng 5 - 7 năm trở lại đây chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ khi số lượng mẫu mã, doanh số ô tô số sàn dần sụt giảm, thay vào đó ô tô số tự động lại tăng trưởng khá nhanh. Nhiều mẫu mã ô tô phổ thông như Honda City, KIA Seltos đã được các nhà sản xuất loại bỏ bản số sàn và chỉ phân phối bản số tự động.

Tương lai ô tô số sàn đang bị đe dọa, ngoại trừ một số ít xe thể thao vẫn còn sử dụng. Tuy nhiên, xét theo xu hướng gần đây, ngay cả phiên bản số sàn của ô tô thể thao cũng có thể sẽ biến mất trong một vài năm tới.