Những video ‘xúc phạm IQ người xem’

Thời gian gần đây, trên các nền tảng mạng xã hội xuất hiện nhiều video có nội dung nhảm nhí, câu view, được cư dân mạng gọi là video "xúc phạm IQ người xem". Những "nội dung rác" này xuất hiện tràn lan và gây bức xúc dư luận.

Nhiều video chứa nội dung nhảm nhí, câu view

Trên các nền tảng mạng xã hội, người dùng dễ dàng tiếp cận với những video được giới thiệu nội dung gây tò mò như: "Mẹ chồng IQ vô cực giả vờ làm cái bàn để điều tra con dâu và cái kết", "Ông ăn chả, bà ăn nem và cái kết đắng", "Muốn trở về tuổi thanh xuân quý cô dùng thần dược để hoán đổi thể xác với cô gái trẻ với giá 3 tỉ"...

Những video này thường có dung lượng từ 3 đến 10 phút, mở đầu bằng những cảnh phi lý, nhân vật ăn mặc hở hang, lời nói phản cảm. Những video này thường xoay quanh các câu chuyện mẹ chồng nàng dâu, ghen tuông, ngoại tình, chuyện công sở... Nhưng đáng nói là các tình tiết vô lý, phi logic, khiến nhiều khán giả cho rằng đây là tình huống "xúc phạm IQ người xem".

Lê Văn Bình, 28 tuổi, ngụ tại P.Thuận Giao, TP.HCM, (trước đây là TP.Thuận An, tỉnh Bình Dương), cho biết: "Tôi thường xem video để giải trí hoặc xả stress sau 1 ngày làm việc. Tuy nhiên, trên Facebook thường đề xuất những video về đánh ghen, về chuyện công sở rất vô lý khiến tôi rất khó chịu và bực mình khi xem".

Những video chứa "nội dung rác" thu hút nhiều lượt xem, lượt thích mặc dù nội dung sơ sài, không có sự đầu tư. Một video thu hút 12.000 lượt thích trên Facebook, hơn 4.000 bình luận và hàng trăm lượt chia sẻ với tình tiết mẹ chồng đóng giả làm cái bàn ngồi ngay trước mặt để điều tra nhưng con dâu vẫn không nhận ra. Nhiều video khác mở đầu với nhiều cảnh giường chiếu, nhân vật ăn mặc hở hang cũng nhận được nhiều tương tác, phản hồi từ người xem. Và hầu như đều là phản hồi tiêu cực, bày tỏ thái độ bức xúc.

Hoàng Thị Hương, 24 tuổi, ngụ tại P.Xuân Hòa, TP.HCM, (trước đây là P.4, Q.3, TP.HCM), cho biết: "Tôi thấy nội dung video rất vô lý, một số tình tiết phản cảm, trái với thuần phong mỹ tục. Tôi sợ những nội dung bẩn này sẽ làm ảnh hưởng đến trẻ em nếu chúng vô tình xem được".

Hệ lụy xã hội và lời giải cho nội dung độc hại

Những nội dung càng gây tranh cãi càng nhận được nhiều lượt tương tác từ người xem, bất kể là tích cực hay tiêu cực. Những tương tác đó lại khiến nội dung được thuật toán của nền tảng nhận diện và đề xuất nhiều hơn.

Hạ Hồng Việt, Giám đốc Công ty cổ phần truyền thông và chiến lược Sellator, cho rằng: "Tôi định nghĩa nội dung bẩn là những người làm nội dung hiểu cộng đồng muốn gì những vẫn cố tình sắp xếp để tạo ra sự kích thích, chú ý và không quan tâm tính đúng sai, tính giáo dục. Cơ chế của các nền tảng mạng xã hội là đề xuất những nội dung giữ được chân người dùng. Việc những nội dung này được đề xuất theo thuật toán của các nền tảng mạng xã hội khiến độ nhận diện và tiếp cận tăng cao, khó kiểm soát được đối tượng người xem".

Với những nội dung gắn với tình dục, ngoại tình hoặc các tình huống lố bịch có thể khiến người xem có những góc nhìn sai lệch về giá trị đạo đức truyền thống của người Việt.

"Những video với mục đích câu view, giật gân sẽ chiếm sóng những nội dung mang tính giáo dục, giải trí tích cực, từ đó khiến môi trường mạng trở nên độc hại và làm giảm chất lượng nội dung số trên mạng xã hội", Hạ Hồng Việt nói.

Chia sẻ về việc sử dụng mạng xã hội một cách thông minh và hiệu quả, Hạ Hồng Việt nói thêm: "Người dùng có thể sử dụng công cụ report (báo cáo) và block (chặn) những kênh đăng tải các nội dung độc hại. Bên cạnh đó mong muốn cơ quan chức trách, những người có thẩm quyền có những chế tài xử lý những người làm nội dung ảnh hưởng xấu đến người dùng và đến môi trường mạng nói chung".

Nội dung vẫn được sáng tạo hằng ngày trên các nền tảng mạng xã hội, quan trọng là người dùng biết cách chọn lọc và sử dụng thông minh. Vấn đề này còn đặt ra thách thức cho người sáng tạo nội dung làm sao để vừa thu hút được người xem, vừa mang lại những giá trị bền vững, tốt đẹp.