Những ứng viên sáng giá có thể trở thành Thủ tướng mới của Nhật Bản

(Dân trí) - Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru ngày 7/9 đã tuyên bố từ chức chỉ chưa đầy 1 năm sau khi nhậm chức. Những ứng viên tiềm năng của ông Ishiba đã được truyền thông nêu tên.

Tại cuộc họp báo tại Văn phòng chính phủ ngày 7/9, Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru đã chính thức thông báo từ chức Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền. Theo hệ thống chính trị Nhật Bản, việc ông Ishiba từ chức chủ tịch đảng cầm quyền đồng nghĩa với việc từ chức thủ tướng.

"Tôi đã quyết định từ chức Chủ tịch đảng LDP. Tôi đã giao Tổng thư ký LDP Hiroshi Moriyama tiến hành các thủ tục bầu chủ tịch mới theo Điều 6, Khoản 2 của Điều lệ đảng, tức là tổ chức một cuộc bầu cử bất thường trong trường hợp vị trí chủ tịch đảng bị khuyết trong nhiệm kỳ”.

Cũng theo ông Ishiba, hiện tại là thời điểm thích hợp để ông quyết định trao lại quyền lực cho người kế nhiệm. “Cho đến khi có một chủ tịch mới được bầu chọn, tôi sẽ kiên trì thực hiện trách nhiệm của mình đối với người dân và giao phó tương lai cho chủ tịch và thủ tướng mới", ông nhấn mạnh.

Ông Ishiba chịu áp lực từ chức ngay sau khi liên minh cầm quyền gồm LDP và đảng Công Minh hứng chịu thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử Thượng viện hôm 20/7.

Đây là thất bại thứ hai liên tiếp của liên minh do Thủ tướng Ishiba lãnh đạo. Trước đó, khối cầm quyền của vị chính trị gia 68 tuổi này đã mất thế đa số tại Hạ viện vào tháng 10/2024.

Theo các chuyên gia, việc ông Ishiba rời nhiệm sở chưa đầy 1 năm sau khi nhậm chức sẽ gây ra một cuộc chiến kế nhiệm trong đảng cầm quyền khi đảng này đang phải đối mặt với những thách thức từ các đảng phái chính trị mới, đặc biệt là cánh hữu, đang lấy đi sự ủng hộ của đảng.

Tuy nhiên, quá trình lựa chọn có thể không dễ dàng, vì LDP và đối tác liên minh nhỏ hơn là đảng Công Minh không chiếm được đa số tại cả hai viện của Quốc hội.

Dù vậy, đã có những gương mặt được xem là ứng viên tiềm năng cho ghế thủ tướng.

Bà Sanae Takaichi

Một cuộc thăm dò của báo Yomiuri sau cuộc bầu cử hôm 20/7 cho thấy, bà Takaichi, 64 tuổi, là ứng cử viên hàng đầu cho vị trí thủ tướng trong chính phủ do LDP lãnh đạo, với 26% người ủng hộ và theo sau là Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi, với 22%.

Là đại diện cho cánh hữu của đảng, bà Takaichi đã để thua Thủ tướng Ishiba trong cuộc đua giành quyền lãnh đạo hồi tháng 9 tại cuộc bỏ phiếu vòng hai.

Nữ chính trị gia này, người nổi tiếng với quan điểm bảo thủ, từng giữ chức Bộ trưởng An ninh Kinh tế, Bộ trưởng Nội vụ và Chủ tịch Hội đồng Chính sách của đảng LDP. 

Ông Shinjiro Koizumi

Là con trai của cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi và là người thừa kế một gia tộc chính trị, ông Koizumi, 44 tuổi, được chờ đợi sẽ trở thành thủ tướng trẻ nhất trong 80 năm qua nếu kế nhiệm ông Ishiba.

Ông Koizumi cũng đã tham gia tranh cử lãnh đạo đảng gần đây nhất, thể hiện mình là một nhà cải cách có khả năng khôi phục niềm tin của công chúng vào một chính đảng đang sa lầy trong bê bối.

Không giống bà Takaichi, vốn đã rời khỏi chính phủ sau thất bại trong cuộc bầu cử đó, ông Koizumi, từng tốt nghiệp Đại học Columbia (Mỹ), vẫn sát cánh cùng Thủ tướng Ishiba với tư cách là Bộ trưởng Nông nghiệp, giám sát việc giải phóng kho dự trữ gạo nhằm kiềm chế giá lương thực tăng vọt.

Ông Toshimitsu Motegi 

Vị cựu Ngoại trưởng 69 tuổi này nổi tiếng là một nhà đàm phán cứng rắn và đã xử lý các cuộc đàm phán với Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer dưới thời Tổng thống Donald Trump nhiệm kỳ đầu.

Ông cũng từng giữ chức Bộ trưởng Thương mại, Bộ trưởng Kinh tế và Tổng thư ký đảng. Ông học tại Trường Harvard Kennedy, làm việc tại tờ báo Yomiuri và công ty tư vấn McKinsey trước khi tham gia chính trường vào năm 1993.

Ngoài những gương mặt sáng giá này, còn có các ứng cử viên tiềm năng khác như Chánh Văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi, 64 tuổi, và Bộ trưởng Tài chính Katsunobu Kato, 69 tuổi.

Các chuyên gia cũng cho rằng, bất kỳ ai kế nhiệm ông Ishiba lên nắm quyền LDP sẽ phải đối mặt khó khăn lớn khi phải điều hành đất nước mà không có đa số tại cả hai viện của Quốc hội cho liên minh cầm quyền.

Ưu tiên trước mắt của bất kỳ nhà lãnh đạo mới nào cũng sẽ là đảm bảo sự ủng hộ từ đủ số lượng nghị sĩ của đảng đối lập để giành được sự phê chuẩn làm thủ tướng.