Chỉ trong vài tháng, những gương mặt từng được tung hô là biểu tượng thành công của giới trẻ lần lượt bị khởi tố, bắt tạm giam. Vì sao con đường từ "giàu nhanh" đến "sụp đổ" lại ngắn đến vậy?
Khi tin bà Hoàng Hường bị bắt được đăng tải, nhiều người không thể tin nổi, bởi KOL này từng được gọi là "nữ tướng ngành dược", sở hữu hệ sinh thái kinh doanh trăm tỷ, nói năng tự tin và truyền cảm hứng cho hàng triệu phụ nữ, giờ bị cáo buộc doanh thu ngoài sổ sách lên tới 1.800 tỷ đồng. Một biểu tượng của "tự thân lập nghiệp" trở thành ví dụ điển hình cho sự giàu có không nền móng.
Chưa dứt xôn xao, đến lượt DJ Ngân 98 – cái tên gắn liền với hình ảnh sexy, nổi bật trên mạng xã hội – bị khởi tố vì buôn bán thực phẩm chứa chất cấm. Từ hot girl phòng gym đến "nữ doanh nhân" hàng giả, chỉ cách nhau một bước trượt.
Và mới đây nhất, Shark Nguyễn Hòa Bình, người từng ngồi ghế "cá mập", giảng về tinh thần "dám nghĩ, dám làm", cũng bị khởi tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Cơ quan điều tra xác định ông cùng cộng sự huy động hàng triệu USD từ dự án tiền số, chiếm đoạt gần 100 tỷ đồng, với khối tài sản bị phong tỏa gồm hàng trăm cây vàng và hàng chục sổ đỏ. Từ người truyền cảm hứng, ông trở thành bài học cay đắng của giấc mơ khởi nghiệp bằng tiền ảo.
Ba người, ba lĩnh vực, chung một kết cục: đi quá nhanh và ngã quá đau.
Thế hệ trẻ hôm nay năng động, thông minh, dám làm. Nhưng giữa thời mạng xã hội, mọi thứ vận hành bằng tốc độ "viral" – nhanh đến mức người ta không kịp xây nền. Một video triệu view, một cú "bán cháy hàng", vài hợp đồng quảng cáo... đủ để được gọi là thành công. Tiền đến nhanh, danh đến dễ, khiến nhiều người ngộ nhận mình đang đi đúng hướng, trong khi thực chất chỉ đang đứng trên nền cát lún của ảo tưởng và tung hô mù quáng.
>> Thanh lọc KOL
Nguy hiểm nhất của thời đại này không phải là sự dối trá, mà là người ta dễ tin vào dối trá. Một người càng gây tranh cãi, càng "hot", càng dễ được mời quảng cáo, bán hàng. Đằng sau mỗi "nữ tướng", "hot girl triệu đô" hay "shark khởi nghiệp", là hàng triệu cú nhấp chuột, đơn hàng, bình luận tung hô đến từ chính chúng ta – những người đã góp phần thổi phồng hào quang ấy bằng lượt xem, lượt mua và niềm tin chưa kịp kiểm chứng.
Hãy thử nhìn lại xem, công chúng có phải là một phần nguyên nhân không? Khi một cô hot girl khoe hàng hiệu, hàng nghìn người hỏi mua kem dưỡng da cô dùng. Khi một "shark" nói vài câu về tự do tài chính, hàng chục nghìn người đổ tiền vào dự án. Khi một "nữ doanh nhân livestream" kể chuyện tay trắng làm nên, ta vội tin. Sự ngưỡng mộ pha lẫn ghen tị khiến ta trở thành khán giả dễ dãi của những ảo ảnh. Ta không cần biết sản phẩm có tốt không, chỉ cần "nhiều người mua"; không cần xem họ làm đúng luật không, chỉ cần "thấy họ giàu". Và thế là, họ giàu lên bằng niềm tin của chúng ta, trước khi niềm tin ấy sụp đổ cùng với họ.
Khi một người giàu giả tạo bị bắt, hệ lụy không chỉ là họ mất tất cả mà còn khiến nhiều người khác gục ngã theo. Nhân viên thất nghiệp sau một đêm, nhà đầu tư trắng tay, người tiêu dùng phẫn nộ, một khoản nợ xấu tồn đọng, khó xử lý dứt điểm.
Không ai phủ nhận ước mơ làm giàu, nhưng làm giàu không thể là một cuộc đua tốc độ. Những cú ngã liên tiếp gần đây không chỉ là tai nạn cá nhân, mà là hệ quả của một việc tung hô thành công quá sớm. Chúng ta đang sống trong thời mà một người có thể "lên đời" chỉ sau một đêm và cũng "xuống vực" chỉ sau một bản tin công bố điều tra. Vấn đề không chỉ nằm ở họ, mà còn ở chính chúng ta - những người từng bấm like, từng chia sẻ, từng tin và từng bỏ tiền mua.
Hoa Sông