Những góc khuất mà camera không thể soi chiếu

Mấy ngày qua mạng xã hội lan truyền đoạn video ngắn ở một quán cơm bình dân. Người đăng chỉ viết ngắn gọn: "Về lý thì không sai, nhưng về tình sao xót chú quá".

Người đàn ông đã khóc khi nghe "để con coi lại camera tí nha chú"

Câu chuyện bắt đầu từ một tình huống quen thuộc: quán đông khách, người tính tiền quên mất ai đã trả, ai chưa. Một chú lớn tuổi, gầy gò, khắc khổ, đưa tiền rồi đứng đợi. 

Chủ quán bối rối bảo: "Để con coi lại camera tí nha chú".

Chú không nói gì, chỉ gật đầu nhẹ. Lặng lẽ. Khi tua lại đoạn ghi hình, camera xác nhận chú đã trả. Rõ ràng. Không sai. 

Nhưng lúc ngẩng lên, thấy mắt chú đã đỏ hoe. Không nói nên lời. Rồi chú lặng lẽ rời đi cùng hộp cơm trên tay, mang theo cả sự tổn thương không lời nào tả xiết.

Camera đã nói lên sự thật về mặt lý. Nhưng cái run run trong ánh mắt chú, nỗi tủi thân không lời, và vết thương tổn về danh dự là những điều camera không ghi lại được. 

Đó là khoảnh khắc mà người ta nhận ra công nghệ có thể chính xác, nhưng không đủ tinh tế để gìn giữ sự ứng xử khéo léo giữa người với người.

Cũng mới đây camera an ninh ghi lại hình ảnh một người đàn ông ôm một đống chăn mền đi bộ suốt đoạn hẻm dài ở Bình Thạnh (TP.HCM) để vứt.

Sau đó người dân phát hiện bên trong là thi thể người mẹ của anh đã mất vì bạo bệnh.

Camera ghi lại hành động của anh nhưng không thể truyền tải được nỗi đau, sự hoảng loạn và hoàn cảnh éo le mà anh đã trải qua. 

Hành động của anh khiến nhiều người tức giận lẫn xót xa, đặt ra câu hỏi về sự cảm thông và hỗ trợ dành cho những người đang sống trong hoàn cảnh khó khăn.

Người ta chỉ thấy cảnh cuối mà không nghe được những âm thanh âm thầm trước đó, tiếng nấc khi mất người thân, tiếng thở dài khi không thể làm khác, và cả tiếng lòng đau đớn khi phải chấp nhận mẹ đã ra đi lặng lẽ như thế.

Và cả câu chuyện của một học sinh lớp 9 lên mạng than thở về việc bị gia đình kiểm soát đến mức phải gắn camera trong phòng vì điểm kém môn toán. 

Em không được đi chơi, không được tổ chức sinh nhật cùng bạn bè. Chỉ cần về trễ một chút, em liền bị quát mắng, tịch thu điện thoại.

Camera theo dõi từng hành động, nhưng không thể ghi lại cảm xúc, suy nghĩ hay nỗi tổn thương lặng lẽ bên trong em. Khi thay vì trao đi sự tin tưởng, cha mẹ lại chọn cách giám sát từng li từng tí? 

Rằng điểm số quan trọng hơn hạnh phúc? Rằng thành tích đáng giá hơn sự trưởng thành về cảm xúc?

Camera có thể soi chiếu được lòng người?

Ở thời đại mọi hành động đều có thể được ghi lại, cắt dựng, chia sẻ, chúng ta tưởng mình biết rõ mọi thứ. Nhưng có những điều thuộc về cảm xúc, về tình người, những lát cắt rất riêng trong cuộc đời thì dù độ phân giải ống kính có sắc nét đến đâu cũng không thể ghi được trọn vẹn.

Một ánh mắt thoáng chút ngại ngùng, cái siết tay đầy ám ảnh, hay tiếng thở dài nghẹn lại sau cánh cửa đóng kín, làm sao máy móc có thể đo đếm được những thứ ấy?

Khi ta chỉ dựa vào dữ liệu để phán xét đã vô tình biến con người thành máy móc lạnh lùng. Nhưng cuộc đời không phải một đoạn phim có thể tua ngược để sửa sai. 

Mỗi người đều mang trong mình thế giới riêng, có danh dự, tự trọng và các vết xước tâm hồn không dễ gì hé mở.

"Về lý thì đúng, nhưng về tình… thì sao?" - câu hỏi đó nên được đặt ra không chỉ khi đã tua xong đoạn video, mà ngay từ lúc ta chọn cách phản ứng với nhau giữa đời thường.

Camera có thể soi rõ từng cử chỉ, nhưng không thể đo được lòng người. Công nghệ ngày càng tinh vi, nhưng sự đồng cảm vẫn là điều không thể thay thế. 

Điều chúng ta cần đôi khi chỉ là một ánh mắt thấu hiểu, lời hỏi han đúng lúc, hay đơn giản là sự tin tưởng dành cho nhau.

Bởi không phải mọi sự thật đều cần soi chiếu đến cùng, có nhiều điều chỉ nên được giữ lại bằng lòng trắc ẩn.

Trong kỷ nguyên của dữ liệu và kiểm soát, xin đừng quên điều giữ con người lại gần nhau không phải là bằng chứng, mà là tình người.