Những câu chuyện xúc động về Đoàn Văn công Giải phóng R

(Dân trí) - Những câu chuyện về bản lĩnh kiên cường, không ngại gian khổ, hy sinh của các nghệ sĩ Đoàn Văn công Giải phóng R được kể lại chi tiết trong cuốn sách do Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM thực hiện.

Lễ ra mắt sách Đoàn Văn công Giải phóng R - Một dấu ấn lịch sử diễn ra tại TPHCM ngày 5/6.

Đây là hoạt động do Sở Văn hóa và Thể thao (VH&TT) TPHCM tổ chức, nằm trong chuỗi sự kiện “Những ngày Văn học, Nghệ thuật TPHCM”, nhằm tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật TPHCM sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975-30/4/2025).

Cuốn sách gồm 3 phần, trong đó mở đầu là giới thiệu bối cảnh, lịch sử hình thành Đoàn Văn công Giải phóng R, tiếp đến là hồi ký, những câu chuyện qua lời kể của văn nghệ sĩ thuộc đoàn. Phần cuối trong sách là 50 ca khúc cách mạng, những lá thư từ tuyến đầu Tổ quốc.

Đoàn Văn công Giải phóng R - Một dấu ấn lịch sử do Sở VH&TT TPHCM, Bảo tàng Hồ Chí Minh (Chi nhánh TPHCM) cùng nhà thơ Lê Minh Quốc, nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn, NSƯT Phi Yến… biên soạn.

Công trình là tư liệu quý về lực lượng văn nghệ thuộc Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam, từ ngày thành lập đến đại thắng mùa xuân năm 1975. Tác phẩm truyền tải những giá trị sâu sắc về lòng yêu nước, tinh thần hy sinh, đam mê nghệ thuật của những con người đã biến lời ca tiếng hát, điệu múa thành vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng.

NSND Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở VH&TT TPHCM, cho biết, nhiều văn nghệ sĩ đã hy sinh, gửi lại tuổi thanh xuân trên các chặng đường kháng chiến chống Mỹ, nhưng tiếng hát, lời thơ, điệu múa của lực lượng văn nghệ thuộc Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam vẫn vang vọng trong lòng những thế hệ tiếp nối. 

Chia sẻ lại buổi ra mắt sách, nhà thơ Lê Minh Quốc cho biết, quá trình thu thập tài liệu thực hiện tác phẩm để lại cho ông nhiều cảm xúc mạnh mẽ. Ông xúc động trước sự hy sinh, không quản ngại gian khổ, lòng yêu nước, tinh thần hướng về Bác Hồ của văn nghệ sĩ trong hành trình tuyên truyền kháng chiến.

Lịch sử của đoàn gắn với nhiều văn nghệ sĩ như: Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn, Lư Nhất Vũ, Phan Thao, soạn giả Ngọc Cung, Phạm Ngọc Truyền, nghệ sĩ múa Phi Yến, Minh Nguyệt, diễn viên Huỳnh Anh, Phạm Minh Thu, Hồng Cúc, Nguyễn An Long…

“Tôi vô cùng biết ơn nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn, nghệ sĩ thuộc Đoàn Văn công Giải phóng R, một trong những nhân chứng lịch sử, người đã kể cho tôi nhiều câu chuyện giúp tôi biên soạn nội dung cuốn sách. 

Nhiều văn nghệ sĩ khác như diễn viên Hồng Cúc, sau này là Giám đốc đầu tiên của Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM, cũng kể cho tôi kỷ niệm những lần đoàn về biểu diễn ở Củ Chi, chạy trốn bom đạn, trú trong địa đạo, đồng đội hy sinh vẫn không chùn bước.

Sau này, cán bộ địa phương nói, những vở kịch của đoàn có sức ảnh hưởng còn lớn hơn cả khi cán bộ kêu gọi thanh niên tòng quân. Sau buổi diễn văn nghệ, thanh niên ùn ùn đăng ký xung phong làm du kích Củ Chi. Đó là những lời ca tiếng hát lan tỏa đến nhân dân, kéo nhân dân đi theo mình”, nhà thơ Lê Minh Quốc kể.

NSƯT, diễn viên múa Phi Yến chia sẻ, Đoàn Văn công Giải phóng R chỉ hoạt động gần 15 năm, nhưng đã hoàn thành sứ mệnh, là minh chứng tiêu biểu cho sự phát triển của nền văn hóa nghệ thuật cách mạng miền Nam, góp phần quan trọng trong chiến thắng vinh quang của dân tộc.

Trong chương trình, ban tổ chức cũng thực hiện triển lãm giới thiệu nhiều tư liệu, hình ảnh quý về Đoàn Văn công Giải phóng R, gồm các phần: Chủ tịch Hồ Chí Minh với văn hóa, nghệ thuật; Vai sát vai chung một bóng cờ và Chân dung tài hoa ngược dòng thác lũ.