Những bất cập trong quản lý giá điện 2022-2023

Kiểm toán Nhà nước chỉ ra những bất cập, thiếu sót của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Bộ Công Thương và các đơn vị trực thuộc trong công tác quản lý giá điện giai đoạn 2022-2023.

Kiểm toán Nhà nước chỉ ra 11 điểm thiếu sót còn tồn tại của EVN trong công tác quản lý giá điện giai đoạn 2022-2023. Ảnh: T.L.

Kiểm toán Nhà nước báo cáo Quốc hội một số kết quả kiểm toán chủ yếu năm 2024. Trong đó, đơn vị này chỉ ra 11 tồn tại, thiếu sót của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong quản lý giá điện giai đoạn 2022-2023.

Cụ thể, năm 2022, EVN chưa tính toán giá phát điện của Nhà máy Nhiệt điện Sông Hậu 1 khi xây dựng khung giá phát điện của nhà máy nhiệt điện than.

Thứ hai, tập đoàn này chưa đề xuất lựa chọn nhà máy điện chuẩn và tính toán khung giá phát điện của nhà máy nhiệt điện than năm 2023 theo quy định.

Thứ ba, EVN hợp nhất giá điện của Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 mở rộng mà chưa có cơ sở pháp lý.

Thứ tư, khung giá bán buôn điện năm 2022, 2023 trình Cục Điều tiết điện lực có một số nguyên tắc chưa phù hợp.

Thứ năm, lãi tiền gửi sử dụng để tính toán giá truyền tải điện năm 2022, 2023 được EVN dự kiến cho năm tính toán (năm N) mà không phải là lãi tiền gửi của năm N-2 là không phù hợp.

Thứ sáu, vướng mắc về cơ sở hạch toán chi phí vận hành liên quan đến sân phân phối 500 kV Sông Hậu và sân phân phối 500/220 kV Long Phú còn tồn tại.

Thứ bảy, công suất hoạt động của một số nhà máy điện như Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4, Vĩnh Tân 4 mở rộng, Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3 mở rộng... dưới 50%.

Thứ tám, tổn thất điện năng tại một số đơn vị cao hơn kế hoạch được giao.

Thứ chín, EVN chưa ban hành đầy đủ định mức kinh tế kỹ thuật.

Thứ mười, EVN xây dựng định mức chi phí sản xuất kinh doanh điện chưa sát thực tế thực hiện.

Cuối cùng, công tác giao, phê duyệt kế hoạch sửa chữa lớn tài sản cố định chưa phù hợp, thực hiện sửa chữa lớn đạt tỷ lệ thấp, phải điều chỉnh tiến độ thực hiện là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến giá phát điện khi đàm phán hợp đồng điện những năm tiếp theo.

Với Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia, Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra việc đơn vị này chưa xác định và báo cáo Cục Điều tiết điện lực thông qua công suất, điện năng dự phòng của dịch vụ vận hành phải phát, dịch vụ điều chỉnh điện áp.

Cục Điều tiết điện lực chưa tính toán giá điện chất thải rắn giai đoạn 2022-2023.

Bộ Công Thương chưa ban hành một số văn bản và phê duyệt khung giá bán buôn điện năm 2023 theo quy định.

Cũng trong giai đoạn 2022-2023, các văn bản pháp lý về phương pháp xác định giá phát điện chưa có quy định để kiểm soát chặt chẽ thương mại điện tử sử dụng làm thông số đầu vào trong quá trình tính toán giá phát điện của các nhà máy điện không sử dụng vốn Nhà nước đầu tư.

Song song, chế tài xử lý đối với trường hợp chậm lập hồ sơ đề nghị đàm phán, ký kết hợp đồng mua bán điện cũng chưa có.

Các tiêu chí, điều kiện xác định, thẩm quyền quyết định việc thực hiện huy động, vận hành và thanh toán tiền điện cho nhà máy điện trong trường hợp phải huy động do yêu cầu đảm bảo an ninh cung cấp điện chưa được quy định.

Những bất cập về cơ chế quản lý chi phí mua điện từ các nhà máy thủy điện nhỏ còn tồn tại.

Việc tham gia thị trường điện cạnh tranh của các đơn vị phát điện, mua điện, vận hành hệ thống điện và thị trường điện còn nội dung chưa đạt yêu cầu đề ra tại Quyết định số 8266 ngày 10/8/2015 của Bộ Công Thương.