Nhớ Đỗ Hữu Huề, người vẽ Bác Hồ thăm lớp vỡ lòng

Triển lãm Sắc màu Đỗ Hữu Huề đang diễn ra tại Đại học Mỹ thuật Việt Nam khiến người xem xúc động nhớ người họa sĩ cả đời mải miết vẽ những yêu thương cuộc sống và con người, đặc biệt là vẽ Bác Hồ thăm lớp vỡ lòng.

Ba năm sau khi họa sĩ Đỗ Hữu Huề qua đời vì COVID-19, gia đình họa sĩ tổ chức triển lãm Sắc màu Đỗ Hữu Huề tại ngôi trường họa sĩ từng gắn bó 33 năm giảng dạy và đào tạo nhiều thế hệ họa sĩ. Đồng thời ra mắt cuốn sách giới thiệu về người họa sĩ và người thầy tận tụy.

Đỗ Hữu Huề và cái tình thương mến cuộc sống

Triển lãm gồm hàng trăm tác phẩm, ký họa, được lựa chọn từ số lượng lớn tranh gia đình lưu giữ, từ những bức màu nước, bột màu ông vẽ thuở còn là sinh viên, đến những ký họa tại các vùng bom đạn ác liệt trong thời kỳ chống chiến tranh phá hoại, phong cảnh thành thị, nông thôn hôm qua và hôm nay…

Sinh thời họa sĩ từng triển lãm cá nhân một lần vào năm 1996 và 20 năm sau làm triển lãm chung với họa sĩ Nguyễn Đình Tranh, nhưng có thể nói triển lãm lần này giới thiệu đầy đủ hơn cả về gương mặt hội họa Đỗ Hữu Huề.

Đây chính là triển lãm mà khi còn sống họa sĩ dự định tổ chức nhưng dịch COVID-19 đã cắt ngang dự định của họa sĩ và gia đình.

Xem triển lãm, điều khiến người xem ấn tượng không phải ở kỹ thuật thượng thừa của một bậc thầy hội họa, mà ở tấm lòng trong sáng và cái tình thương mến với cuộc sống của người nghệ sĩ cả đời gắn bó với hội họa.

Những bức tranh vẽ phong cảnh đồng quê, cảnh ngày mùa ở nông thôn xưa, những ký họa ở các vùng đất khói lửa thời chiến tranh phá hoại của Mỹ ở miền Bắc, bức tranh vẽ tình cảm văn nghệ trong ngôi nhà 108 phố Yết Kiêu của nhạc sĩ Văn Cao khiến người xem xúc động khi được gặp lại những cảnh, những tình ngày cũ.

Đặc biệt là những bức tranh vẽ Bác Hồ khiến người xem bất ngờ về tình cảm mà người họa sĩ dành cho Bác.

Bác Hồ là cảm xúc sáng tác suốt đời

Bà Đặng Thị Bích Ngân, một học trò cũ của Đỗ Hữu Huề, người biên soạn cuốn sách về thầy giáo, cho biết họa sĩ Đỗ Hữu Huề trong cuộc đời sáng tác của mình đã dành rất nhiều cảm xúc cho Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ngoài tác phẩm Bác Hồ thăm lớp vỡ lòng trong bộ sưu tập của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, đã quen thuộc với nhiều người yêu mỹ thuật, họa sĩ còn sáng tác nhiều tác phẩm về Bác như:Tuổi xanh nhịp bước theo chân Bác, Cụ Huỳnh, Cụ Hồ, Bác Hồ đến thăm trường Giao thông, Bác Hồ đi công tác ở Việt Bắc, Bác Hồ thăm trường Mầm non Sao Sáng.

Trong đó bức Bác Hồ thăm trường Mầm non Sao Sáng được ông sáng sác mới đây, năm 2015, cho thấy Đỗ Hữu Huề đã nuôi dưỡng cảm xúc sáng tác về Bác suốt một đời.

Năm 1973, Tuổi xanh nhịp bước theo chân Bác đoạt giải nhất Triển lãm Tranh cổ động toàn quốc năm 1973, trở thành hình ảnh quen thuộc trong đời sống xã hội thời kỳ ấy.

Tranh Bác Hồ đi công tác ở Việt Bắc nhận giải A thể loại tranh phổ biến của Nhà xuất bản Văn Hóa.

Đặc biệt, bức tranh sơn dầu Bác Hồ thăm lớp vỡ lòng được nhận giải C trong Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 1976, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sưu tập…

Về bức tranh này, anh Đỗ Xuân Hiền, con trai út của họa sĩ Đỗ Hữu Huề, chia sẻ những kỷ niệm đặc biệt của hai bố con.

Cuối năm 1975, anh Hiền mới bắt đầu đi học vỡ lòng. Hằng ngày nghe bé Hiền ê a đánh vần, họa sĩ Đỗ Hữu Huề đã có cảm hứng sáng tác tranh Bác Hồ thăm lớp vỡ lòng.

Khi xây dựng tác phẩm, ông nghiên cứu mẫu, vẽ ký họa và tìm hình nhân vật. Vẽ đến nhân vật em bé cầm thước chỉ lên bảng, ông đã nhờ con trai út cầm chiếc chổi phất trần chỉ lên tường để ông lấy dáng ký họa.

Nhưng khi tác phẩm hoàn thành thì lại là một bé gái đang cầm thước kẻ chỉ lên bảng đen, khiến bé Hiền dỗi bố, khiến bố phải lập tức ký họa chân dung để "đền" cho con.

Bức ký họa chân dung ấy không ngờ được họa sĩ giữ gìn rất cẩn thận, để khi ông qua đời, anh Hiền đã xúc động gặp lại mình ngày thơ bé khi lục tìm di sản của bố.