Nhiều người ngại sinh con: Tăng thời gian thai sản, chồng được nghỉ chăm vợ

(Dân trí) - Theo các chuyên gia, có nhiều lý do để nhiều cặp vợ chồng ngày nay cân nhắc chuyện sinh con, trong đó có nhiều áp lực về kinh tế, cơ hội phát triển...

Nhiều người trẻ ngại sinh con

Ngày 13/11, Cục Dân số - Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tổ chức họp góp ý hoàn thiện dự án Luật Dân số.

Phát biểu khai mạc cuộc họp, đại diện Cục Dân số cho biết, dự án Luật Dân số đã được Chính phủ trình Quốc hội xem xét, tập trung vào bốn nhóm chính sách lớn: duy trì mức sinh thay thế; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; thích ứng với già hóa dân số; và nâng cao chất lượng dân số.

Đây là một dự án luật có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, dự kiến tác động trực tiếp đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. 

Theo PGS.TS Nguyễn Đình Cử - nguyên Viện trưởng Viện Dân số và Các vấn đề xã hội, trong bối cảnh mức sinh đang xuống thấp, chuyện sinh bao nhiêu con không còn là chuyện trong gia đình mà đã trở thành bài toán kinh tế - xã hội mà Nhà nước và cộng đồng phải cùng gánh vác.

Ông chỉ ra rằng, có nhiều lý do để nhiều cặp vợ chồng ngày nay cân nhắc chuyện sinh con, trong đó có nhiều áp lực về kinh tế, cơ hội phát triển…. Khi lợi ích của việc sinh con giảm trong khi chi phí ngày càng lớn, việc người trẻ muốn sinh ít, từ đó giảm tỉ lệ sinh là tất yếu.

Theo ông, việc ít muốn sinh con đã phản ánh gánh nặng vật chất và tinh thần của việc nuôi con hiện nay. Từ đó, ông đưa ra ý kiến cần mở rộng hơn nữa các chính sách hỗ trợ, giảm bớt gánh nặng kinh tế cho các cặp vợ chồng để khuyến khích việc sinh con.

Theo lãnh đạo Cục Dân số, Dự thảo Luật Dân số bổ sung nhiều nội dung mới của Pháp lệnh Dân số, phù hợp với công tác dân số trong giai đoạn mới.

Hiện mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm dưới mức sinh thay thế, giảm từ 2,11 con/phụ nữ (năm 2021) xuống 2,01 con/phụ nữ (năm 2022), xuống 1,96 con/phụ nữ (2023), và năm 2024 là 1,91 con/phụ nữ. Đây là mức sinh thấp nhất trong lịch sử và được dự báo là sẽ tiếp tục giảm trong các năm tiếp theo.

Vì thế, mục tiêu duy trì mức sinh thay thế rất quan trọng. Trong Dự thảo Luật Dân số đưa ra nhiều chính sách như tăng thời gian nghỉ thai sản thêm 1 tháng với phụ nữ, nam giới được nghỉ 5 ngày làm việc khi vợ sinh con, hỗ trợ tài chính khi sinh con, bổ sung tiêu chí ưu tiên được mua hoặc thuê nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở... nhằm thúc đẩy các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con.

Đề xuất tăng tuổi hưu

Với đề xuất nâng tuổi nghỉ hưu lên 65 được đông đảo người lao động và các chuyên gia quan tâm, các đại biểu đã dành nhiều thời gian để thảo luận.

Trong thực tế, cùng một độ tuổi nhưng mỗi người lao động có một điều kiện sức khoẻ khác nhau. Có những công việc đòi hỏi sức khoẻ cơ bắp, cũng có những ngành nghề đòi hỏi trí tuệ, trình độ chuyên môn, kỹ thuật… 

Với những người lao động có trình độ chuyên môn cao như kỹ sư, bác sĩ, giáo viên… ở độ tuổi 60, nếu họ đáp ứng được các điều kiện sức khoẻ và có mong muốn thì nên khuyến khích, tạo điều kiện họ tiếp tục cống hiến trên tinh thần tự nguyện.

“Nếu những lao động có chuyên môn cao lớn tuổi đáp ứng được yêu cầu về sức khỏe thì không những họ được tiếp tục cống hiến mà xã hội cũng có lợi”, GS Nguyễn Thiện Nhân nói.

Bên cạnh tuổi nghỉ hưu, các đại biểu tham gia tích cực thảo luận nhiều ý kiến khác trong dự thảo Luật Dân số.

 “Việc xây dựng Luật Dân số vào thời điểm này là vô cùng quan trọng. Đây không chỉ là cơ hội ‘vàng’, mà phải gọi là ‘kim cương’”, GS Nhân nhấn mạnh. 

Việt Nam chỉ còn khoảng 20 năm để tận dụng lợi thế dân số “vàng”. GS Nhân dẫn chứng, năm 1975 dân số Việt Nam mới khoảng 50 triệu người; 50 năm sau, con số đã vượt mốc 100 triệu.