Nhận diện cơn đau khớp do virus Chikungunya - Báo VnExpress

ThS.BS Phạm Thu Phương, khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết như trên, thêm rằng tình trạng đau hoặc viêm đa khớp thường xảy ra trong giai đoạn cấp tính. Bệnh nhân sốt cao, đau hoặc viêm đa khớp, phát ban dạng dát sẩn, đau đầu và đau cơ kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.
Virus Chikungunya (CHIKV) là loại virus RNA mạch đơn thuộc họ Togaviridae và chi Alphavirus, lây truyền sang người qua muỗi Aedes. Khi xâm nhập vào các tế bào sụn, cơ và xương của con người, virus Chikungunya gây ra viêm khớp do nhiễm trùng cấp tính. Khác với viêm khớp mạn tính thường tiến triển dần và đau khu trú tại một số khớp nhất định, viêm khớp nhiễm trùng cấp tính khiến bệnh nhân đau và sưng đa khớp đột ngột ở nhiều vị trí trên cơ thể kèm sốt cao, trên 38,5 độ C.
Các triệu chứng viêm khớp nhiễm trùng cấp tính do Chikungunya thường khởi phát sau 4-8 ngày từ khi nhiễm virus qua vết muỗi đốt. Bệnh thường tự khỏi trong 5-14 ngày tiếp theo, nhưng một số bệnh nhân có các biểu hiện viêm khớp hơn 3 tháng sau khi phát bệnh cấp tính. Lúc này, bệnh sẽ chuyển thành viêm khớp Chikungunya mạn tính.
Bệnh nhân viêm khớp Chikungunya mạn tính có thể bị đau cơ, đau khớp mạn tính, viêm bao hoạt dịch và viêm cân gan bàn chân. Trong một số trường hợp, nhiều khớp của bệnh nhân bị phá hủy đến mức không thể phục hồi, gây tàn phế.
Chikungunya đang lây lan ở nhiều nước. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Âu (ECDC) ghi nhận hơn 240.000 ca nhiễm với 90 ca tử vong tại ít nhất 16 quốc gia và vùng lãnh thổ ở 4 châu lục, tính từ đầu năm đến nay. Việt Nam chưa ghi nhận ca bệnh Chikungunya nào, tuy nhiên theo Sở Y tế TP HCM các nghiên cứu huyết thanh cho thấy bệnh từng lưu hành trong cộng đồng. Do đó, bệnh có nguy cơ tái xuất hiện.
Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh Chikungunya. Theo TS.BS Lê Xuân Luật, khoa Nội tổng hợp, điều trị bệnh Chikungunya chủ yếu bằng thuốc hạ sốt, giảm đau. Nếu loại trừ sốt xuất huyết, các loại thuốc chống viêm steroid (NSAID) có thể được chỉ định thêm. Với viêm khớp Chikungunya mạn tính, bệnh nhân được điều trị bằng NSAID theo phác đồ.
Bác sĩ Phương khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh Chikungunya. Khi đi du lịch, công tác tại các vùng bệnh đang tăng cao cần tránh để muỗi đốt, chủ động theo dõi sức khỏe trong 12 ngày sau khi trở về. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường như sốt cao đột ngột, đau khớp, nổi ban... cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.
Đảm bảo vệ sinh môi trường sống, mặc quần áo dài để phòng ngừa muỗi đốt cả vào ban ngày vì muỗi Aedes hoạt động cả ngày, đặc biệt là lúc sáng sớm khi mặt trời vừa mọc và buổi chiều tối trước khi mặt trời lặn. Vào ban đêm, người dân nên mắc màn khi ngủ, có thể sử dụng thêm các dụng cụ như vợt muỗi, đèn bắt muỗi để hỗ trợ diệt muỗi.
Hiện hai loại vaccine Chikungunya đã được Mỹ phê duyệt, nhưng chỉ khuyến nghị cho nhóm dân số có nguy cơ ở một vài quốc gia, chưa được phổ biến rộng rãi.
Thanh Long