Người mua nhà phải tích lũy 80 năm mới sở hữu được chung cư Hà Nội?

(Dân trí) - Theo VARS IRE, giá chung cư 2 phòng ngủ rộng 70m2 lên tới 5,3 tỷ đồng, một gia đình với 2 lao động mất tới 27 năm nếu dành toàn bộ thu nhập và tới 80 năm nếu theo nguyên tắc 30% thu nhập để mua nhà.

Thu nhập cao vẫn khó mua nhà?

Dữ liệu của Viện Nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS IRE) thuộc Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho thấy, tại Hà Nội, giai đoạn 2014 đến giữa năm nay, thu nhập bình quân đầu người tăng từ 4,11 triệu đồng/tháng lên 8,3 triệu đồng/tháng, tương ứng với mức tăng trung bình 6,4%/năm. Trong khi đó, giá căn hộ chung cư trung bình lại tăng nhanh gấp đôi, bình quân 11,7%/năm, từ mức 25 triệu đồng/m2 lên tới 75,5 triệu đồng/m2.

Trong điều kiện giá nhà và thu nhập không đổi, tại thời điểm năm 2014, một gia đình với 2 lao động có thu nhập trung bình và dành toàn bộ thu nhập để mua nhà có thể tích lũy đủ để sở hữu căn hộ 2 phòng ngủ (70m2, trị giá khoảng 1,75 tỷ đồng) sau khoảng gần 18 năm. Tuy nhiên, nếu áp dụng nguyên tắc chi phí nhà ở không vượt quá 30% thu nhập, thời gian tích lũy sẽ kéo dài 54 năm. 

Tính đến giữa năm nay, với mức thu nhập bình quân đầu người là 8,3 triệu đồng/tháng, và căn hộ 2 phòng ngủ 70m2 đã lên tới 5,3 tỷ đồng, gia đình trên phải mất tới gần 27 năm nếu dành toàn bộ thu nhập và tới 80 năm nếu theo nguyên tắc 30% thu nhập để mua nhà.

Theo dữ liệu của Savills Việt Nam, với mức thu nhập trung bình của một hộ gia đình tại Hà Nội khoảng 250 triệu đồng/năm, giá một căn hộ trung bình khoảng 4 tỷ đồng, người dân cần tới 18 năm tiết kiệm không tiêu xài để có thể mua được nhà. Thu nhập trung bình chỉ tăng trưởng 6%/năm, giá nhà trên thị trường thứ cấp đã tăng trung bình 17-20%/năm, gây ra nhiều khó khăn trong việc mua nhà. 

Đơn vị trên cũng cho rằng, ngay cả ngành có thu nhập thuộc nhóm cao nhất cả nước như ngân hàng, cũng không theo kịp tốc độ tăng giá nhà. Năm 2014, mức lương cao nhất trong hệ thống ngân hàng đạt 22,5 triệu đồng/tháng. Đến giữa năm nay, con số này đã tăng lên 55,44 triệu đồng/tháng, tức tăng gấp 2 lần sau hơn một thập kỷ. Trong khi đó, giá căn hộ chung cư tại các đô thị lớn lại tăng hơn 3 lần trong cùng thời gian.

Hiện tại, một gia đình có hai vợ chồng cùng làm ngân hàng, nếu không dùng gì đến tiền thì chỉ cần khoảng 3,5 năm để mua một căn hộ. Nhưng để đảm bảo chi tiêu theo nguyên tắc chi phí nhà ở không vượt quá 30% thu nhập, thời gian tích lũy sẽ kéo dài tới khoảng 10 năm. Trên thực tế số năm tích lũy để có thể mua nhà còn cao hơn do giá nhà luôn tăng nhanh hơn thu nhập.

Theo đánh giá của viện nghiên cứu trên, việc mua nhà vốn chưa bao giờ dễ dàng, ngay cả với những người có thu nhập cao. Bên cạnh đó, việc sở hữu nhà đang ngày càng khó khăn khi khoảng cách giữa thu nhập và giá nhà ngày càng xa. Chính vì khoảng cách này, không ít người trẻ lựa chọn từ bỏ hoặc tạm hoãn kế hoạch mua nhà. Thậm chí, một bộ phận lớn người trong độ tuổi 25-35 chấp nhận thuê dài hạn thay vì cố gắng sở hữu nhà bằng mọi giá. 

Nếu không có giải pháp tổng thể từ chính sách như phát triển mạnh nhà ở xã hội, nhà ở giá vừa túi tiền đồng thời kiểm soát chặt chẽ mặt bằng giá để tránh tình trạng tăng vô lý, vượt xa thu nhập thực tế thì giấc mơ nhà ở vẫn còn xa với đại đa số người trẻ.

Chuyên gia: Người mua nhà cần chấp nhận dịch chuyển ra các khu vực có giá thấp hơn

Tại một tọa đàm diễn ra tháng 7, ông Hà Quang Hưng - Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) - nêu, các khảo sát cho thấy người trẻ 22-40 tuổi đang trở thành nhóm khách hàng chủ lực trên thị trường nhà ở, thay thế dần nhóm trung niên.

Theo ông, nhu cầu sở hữu nhà của người trẻ đang ở mức cao chưa từng có, cả về số lượng lẫn tỷ trọng trong cơ cấu người mua nhà. Tuy nhiên mức tăng thu nhập của người dân chưa theo kịp đà tăng của giá nhà ở, dẫn đến khả năng sở hữu thực tế của đa số người trẻ hạn chế. Do đó, để mua được một căn nhà trung bình với diện tích 70m2, giá bán 3-4 tỷ đồng tại các đô thị lớn, người trẻ phải cần tới 20-25 năm thu nhập. 

Ông Nguyễn Văn Đính - Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) - cho rằng, khả năng chi trả cho nhà ở của người có thu nhập trung bình đang ngày càng khó khăn khi giá nhà liên tục tăng, các dự án mới mở bán đều có giá bán cao, từ 60 triệu đồng/m2 trở lên. 

Theo ông, với mức lãi suất tốt như hiện nay, hộ gia đình có mức thu nhập điển hình hoặc cá nhân có mức thu nhập tương đương, có sẵn khoản tiền mặt ít nhất 30% giá trị căn hộ vẫn có thể lựa chọn phương án vay mua nhà. Tuy nhiên, người mua nhà cần chấp nhận dịch chuyển ra các khu vực có giá thấp hơn như các quận, huyện xa trung tâm hay các đô thị vệ tinh quanh Hà Nội.

Ông cho rằng, cùng với việc quan tâm, chú trọng đầu tư, phát triển mạng lưới giao thông đồng bộ, việc di chuyển giữa các khu vực sẽ ngày càng trở nên thuận lợi hơn, với thời gian di chuyển ngắn hơn. Điều này sẽ góp phần tích cực giúp người dân sẵn sàng hơn khi lựa chọn nhà ở tại các khu vực xa trung tâm hơn.

Tuy nhiên, để thu hút người mua nhà, các chủ đầu tư cần đưa ra mức giá hợp lý hơn, phù hợp với nhu cầu và khả năng chi trả của người dân, tạo ra cơ hội sở hữu nhà cho nhiều đối tượng.