Người con đất Việt mang tri thức về phụng sự Tổ quốc

Giữa lòng Fukuoka (Nhật Bản), nơi có một trong những viện nghiên cứu hóa học biển hàng đầu thế giới, một nhà khoa học người Việt ngày đêm miệt mài với những công trình vì con người và Tổ quốc.

Anh là Đinh Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển (R&D) của Viện hóa học nước biển Fukuoka, người mang trong tim lời thề thầm lặng: "Nếu đất nước cần, tôi luôn có mặt".

Nghiên cứu vì con người và thiên nhiên

Sinh ra và lớn lên ở tỉnh Phú Thọ, tốt nghiệp Trường ĐH Công nghệ, ĐH Quốc gia Hà Nội, anh Cường nhận được học bổng BK21 danh giá để theo học thạc sĩ, tiến sĩ tại Đại học Ajou (Hàn Quốc) chuyên ngành hệ thống năng lượng hóa học ứng dụng. Những thành công ban đầu đến sớm với hai bằng sáng chế liên quan đến pin lithium-ion và nhiều công trình khoa học quốc tế được các tập đoàn Hàn Quốc ứng dụng. Nhưng anh không dừng lại ở đó.

Tại Viện Khoa học vật liệu quốc gia Nhật Bản (NIMS), nơi quy tụ những bộ óc xuất sắc nhất châu Á, TS Cường tiếp tục tạo dấu ấn với phát hiện quan trọng trong xúc tác pin hydrogen. Công trình này có thể đưa anh thẳng tiến trên con đường khoa học thuần túy, nhưng anh đã quyết định rẽ hướng: "Tôi không muốn những nghiên cứu của mình chỉ nằm trên các tạp chí, tôi muốn nó phải đi vào cuộc sống".

Đó là lựa chọn không dễ dàng. TS Cường rời viện nghiên cứu để bước vào các tập đoàn hóa dược Nhật Bản - Kyowa và Fuji, nơi anh biến ý tưởng thành sản phẩm. Sau đó, anh chọn về đầu quân cho Viện Hóa học nước biển Fukuoka - nơi có triết lý nghiên cứu đặt con người và tự nhiên lên trên lợi ích thương mại. Ở đó, Đinh Hùng Cường tìm thấy chính mình.

Hơn 10 năm nghiên cứu, anh đã góp phần tạo ra hàng loạt sản phẩm ứng dụng sâu rộng vào đời sống: chất phụ gia phân hủy nhựa trong biển, chống tia UV an toàn, vật liệu nhẹ và chống cháy cho ô tô điện, sắt bổ sung cho máu, và đặc biệt là vật liệu nông nghiệp CORE - sản phẩm mà anh gọi là "cốt lõi" trong tâm huyết của mình.

CORE được TS Đinh Hùng Cường phát triển từ quan sát thực tế rằng phù sa giúp cây trồng tươi tốt, đất đai màu mỡ, nhưng hiện tượng này lại đang mai một vì biến đổi khí hậu, thủy điện, khai thác quá mức... Anh tìm cách tạo ra một "phù sa nhân tạo" có kiểm soát - vừa cung cấp khoáng chất cho đất, vừa an toàn với người và môi trường.

Mang công nghệ về Việt Nam - Một sứ mệnh không thể chờ

Tại Nhật Bản, CORE đã giúp tăng năng suất lúa hơn 50%, chất lượng gạo thơm ngon tới mức chỉ để phục vụ trong các khách sạn 5 sao. Tuy nhiên, điều khiến anh Cường trăn trở không phải là thành tích ấy, mà là câu hỏi: "Bao giờ người nông dân Việt Nam mới được tiếp cận những sản phẩm tốt như thế?".

Từ năm 2018, anh đã tìm cách đưa CORE về Việt Nam. Anh hiểu đây không chỉ là một bài toán khoa học, mà là hành trình thay đổi tư duy, thói quen canh tác và niềm tin vào đổi mới. Theo anh, người Việt vẫn quen dùng phân hóa học, đất đã bị thoái hóa nhiều, do đó, anh kết hợp với các nhóm nghiên cứu ở Việt Nam để thử nghiệm nhằm đưa ra sản phẩm phù hợp với điều kiện canh tác trong nước. Tuy vậy, việc thử nghiệm mới dừng ở cây cà phê, lợn thịt và gà thịt chứ chưa thực hiện được với gạo do nhiều yếu tố. "Gạo Việt Nam không thiếu tiềm năng, chỉ thiếu động lực để bước sang trang mới, làm nông nghiệp sạch, thông minh, bền vững", anh nói đầy hy vọng.

TS Cường cho biết dự định trong thời gian tới là tiếp tục tìm ra những hướng nghiên cứu mới để phù hợp xu hướng phát triển mới hiện nay trên thế giới nhưng phải vững tâm với triết lý nghiên cứu của mình. Dựa vào những cơ sở thiết bị khoa học công nghệ có tại Nhật Bản để phát triển ra các sản phẩm nhanh hơn.

"Là một người Việt Nam, tôi luôn mong muốn có cơ hội được làm điều gì đó cho Việt Nam về mặt khoa học công nghệ. Trước mắt tôi muốn đưa sản phẩm CORE phiên bản Việt Nam tới tất cả nông dân Việt để người nông dân có cơ hội tiếp cận những sản phẩm thiết thực có lợi cho chính họ và cho thiên nhiên, làm giàu cho gia đình và cho đất nước. Tôi không muốn Việt Nam chỉ là nơi tiêu thụ sản phẩm của nước ngoài mà sẽ là nơi sản xuất, làm chủ được công nghệ tốt nhất", anh trải lòng.

"Nếu đất nước cần, tôi luôn có mặt"

Năm 2025, TS Đinh Hùng Cường có dịp trở về Việt Nam tham gia Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu và mang trong lòng một cảm xúc đặc biệt. Tại diễn đàn, dựa trên kinh nghiệm làm việc tại các tập đoàn lớn của Nhật, anh Cường đề xuất những giải pháp tháo gỡ rào cản trong ứng dụng khoa học, phát triển kinh tế. Trong đó, cần rút ngắn thời gian cấp bằng sáng chế cho các công trình khoa học, để sản phẩm nghiên cứu sớm được ứng dụng vào đời sống.

Anh chia sẻ năm nay Việt Nam có nhiều lễ kỷ niệm quan trọng như 50 năm đất nước thống nhất, và nhất là kỷ niệm 80 năm ngày thành lập nước. "Giờ đây với các nghị quyết lớn như 57, 59, 66, 68 cùng cuộc cải cách, tinh gọn bộ máy chưa từng có, tôi tin đất nước đang chuẩn bị bước vào kỷ nguyên phát triển mạnh mẽ. Tôi cảm thấy như mình đang bước vào dòng chảy phát triển không thể cưỡng lại. Như ông cha mình đã chiến đấu để có hòa bình, thì thế hệ chúng ta có trách nhiệm kiến tạo tương lai," anh xúc động chia sẻ.

Niềm tự hào ấy thôi thúc anh mong muốn hợp tác với các viện nghiên cứu, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, không chỉ để đưa sản phẩm về, mà còn để đồng hành, cố vấn, truyền lửa cho thế hệ trẻ Việt Nam. Trong mỗi câu chuyện kể về hành trình làm khoa học, anh luôn nhấn mạnh: "Tôi không phải người giỏi nhất. Nhưng tôi luôn có một lý tưởng rất rõ: khoa học phải phục vụ con người. Và tôi là người Việt Nam, tôi có trách nhiệm với quê hương mình."

Tinh thần đó hiện rõ trong từng quyết định của anh, từ việc rời viện nghiên cứu để thương mại hóa sản phẩm, đến lựa chọn trung tâm nghiên cứu đề cao tính nhân văn, và nay là giấc mơ xây dựng hệ sinh thái công nghệ ngay trên đất Việt.

"Nếu đất nước cần, tôi luôn có mặt và làm tốt nhất những điều có thể cho đất nước," TS Cường khẳng định. Với anh, tình yêu Tổ quốc không chỉ là lời nói, mà được thể hiện bằng những hành động cụ thể, bằng trí tuệ, bằng những cống hiến không ngừng nghỉ cho sự phát triển bền vững của quê hương.