Ngược chiều thế giới, Toyota chứng mình mình đúng khi quyết tâm làm xe lai: Phát triển từ năm 1990, chủ tịch Akio Toyoda đi trước toàn ngành 1 nhịp

Xe hybrid, từng bị xem là “hàng chờ” trong làn sóng điện hóa ô tô, giờ đây bứt phá trở thành hiện tượng toàn cầu.

Xe hybrid, từng bị xem là “hàng chờ” trong làn sóng điện hóa ô tô, giờ đây bứt phá trở thành hiện tượng toàn cầu và được chào đón nồng nhiệt. Khi ngành xe điện thuần (EV) đối mặt với tình trạng giá cao, hạn chế hạ tầng sạc và nỗi lo về phạm vi hoạt động, tính kinh tế, độ tin cậy và linh hoạt của xe hybrid khiến chúng trở thành lựa chọn thực dụng, hiệu quả và nghiêm túc.

Theo Le Monde, tốc độ tăng trưởng của xe hybrid đã vượt cả các dạng xe mới khác nhờ công nghệ ngày càng tinh vi cùng mức giá dễ chịu. Doanh số bán hybrid tăng 50% chỉ trong hai tháng đầu năm tại Mỹ, vượt xa tốc độ tăng trưởng của EV thuần. Sự thay đổi không chỉ là xu hướng mà cho thấy nhu cầu thực tế của người tiêu dùng: xe tiết kiệm nhiên liệu, thân thiện môi trường, nhưng không gây ra áp lực khi đi xa.

Minh chứng tiêu biểu nhất là Toyota – hãng tiên phong cho cuộc cách mạng hybrid. Theo Reuters, tỷ lệ hybrid trong doanh số của Toyota đã tăng từ 9% năm 2018 lên đến 37% tính đến giữa năm 2024. Hãng này hiện đang lên kế hoạch từng bước chuyển một phần, sau đó là toàn bộ dòng sản phẩm Toyota và Lexus sang hybrid sau khi coi đây là cầu nối chuyển đổi khí thải, giúp giảm lệ thuộc vào EV trong thời điểm hạ tầng sạc còn chưa hoàn thiện.

David Christ, giám đốc bán hàng và tiếp thị của Toyota tại Bắc Mỹ, chia sẻ với Reuters: “Trong tương lai, chúng tôi dự định sẽ đánh giá từng dòng xe một xem liệu việc chuyển sang xe hybrid hoàn toàn có hợp lý không”.

Theo các giám đốc điều hành và chuyên gia trong ngành, chiến lược hybrid sẽ mang lại cho Toyota những lợi thế độc đáo trong việc tuân thủ các hạn chế phát thải carbon ngày càng nghiêm ngặt của Mỹ. Khi nước này hạ thấp giới hạn ô nhiễm theo các quy định được công bố vào tháng 3, doanh số bán xe hybrid bùng nổ có thể giúp hãng sản xuất ô tô này tiết kiệm hàng tỷ USD tiền phạt và chi phí theo quy định trong khi vẫn có thêm thời gian để phát triển xe điện hoặc các loại xe không phát thải khác.

Đối với hầu hết các mẫu xe Toyota, công cuộc hybrid chỉ làm tăng giá bán lẻ của xe chưa đến 2.000 USD. Ông Christ kỳ vọng doanh số xe hybrid sẽ tiếp tục tăng tốc và trong năm 2025 dự đoán đạt hơn 50% doanh số, theo Reuters.

“Xe lai sẽ giúp họ có thêm thời gian và sự linh hoạt khi sản xuất xe điện”, ông Katsuhiko Hirose, một trong những cựu giám đốc Toyota nói. “Họ sẽ không cảm thấy bị ép phải tung ra nhiều phiên bản xe điện”.

Được biết từ cuối thập niên 1990, với mục tiêu giảm khí thải và tăng hiệu suất nhiên liệu, Toyota đã bắt đầu phát triển hệ thống hybrid hoàn chỉnh. Năm 1997, chiếc Toyota Prius thế hệ đầu tiên chính thức ra mắt, được coi là “xe cho thế kỷ 21” và là chiếc hybrid thương mại đầu tiên trên thế giới.

Công nghệ cốt lõi là Hybrid Synergy Drive (HSD) – một hệ thống phức hợp giữa động cơ xăng, hai motor điện MG1 và MG2, bộ chuyển đổi điện năng và bộ truyền động hành tinh (power-split device). Thiết kế cho phép xe có thể chạy hoàn toàn bằng điện, chỉ bằng xăng, hoặc kết hợp cả hai – tất cả đều được điều khiển tự động mà không cần hộp số truyền thống.

Tới năm 2004, thế hệ thứ hai Prius được giới thiệu với phiên bản cải tiến, bao gồm động cơ điện nhỏ gọn hơn, pin nhiên liệu NiMH nhẹ hơn, hệ thống làm mát điện và hệ thống trợ lực điện. Những nâng cấp này giúp xe tiết kiệm nhiên liệu, đồng thời giảm lượng khí thải đáng kể.

Trong năm 2025, Toyota lên kế hoạch tiếp tục mạnh tay đầu tư để phục vụ nhu cầu bùng nổ. Theo Reuters, các đại lý tại Mỹ, Nhật, Trung Quốc, Ấn Độ và châu Âu thường xuyên cháy hàng Toyota hybrid. Khách chờ nhận xe có thể mất từ 2–5 tháng vì khao khát sở hữu một dòng xe tiết kiệm nhiên liệu, vận hành linh hoạt mà không cần trạm sạc.

Rakesh Kumar, một doanh nhân sống tại bang Uttar Pradesh, đã đặt mua chiếc Toyota Hyryder Hybrid từ tháng 10/2024 và phải chờ hơn 5 tháng để nhận xe. “Tôi đã từng sử dụng một chiếc hybrid trong gia đình và thực sự ấn tượng với mức tiêu thụ nhiên liệu. Với Hyryder, tôi biết mình đang đầu tư vào hiệu quả dài hạn”, anh chia sẻ.

Lisa, nhân viên marketing 34 tuổi sống tại San Francisco, cũng đã quyết định chuyển từ xe điện sang hybrid sau một trải nghiệm thất vọng với EV. Cô gái này đã chia sẻ với tờ The Atlantic rằng: “Tôi yêu xe điện, nhưng chán nản vì mỗi lần về quê là lại lo hết pin, phải tìm trạm sạc. Khi Toyota Prius Prime (PHEV) ra mắt, tôi đã mua chiếc xe với kỳ vọng rõ ràng là vừa có thể đi lại hàng ngày, vừa không lo hết điện nếu đi xa”.

Chiếc Prius Prime của Lisa có thể đi được khoảng 40 km chỉ bằng điện, đủ để cô đi làm sau 1 đêm cắm sạc. Cuối tuần về Napa hoặc Lake Tahoe, động cơ xăng tự khởi động giúp cô không lo hết pin giữa đường. Thông qua ứng dụng, Lisa sẽ có thể theo dõi được tỷ lệ tiết kiệm nhiên liệu – tới 60% so với xe xăng trước đây. Cả tuổi thọ pin và chi phí sạc rẻ hơn xăng đều là điểm cộng rõ rệt.

Khoảng thời gian trước đây, quyết tâm của nhà sản xuất ô tô Nhật Bản khi đổ hàng tỷ USD vào xe hybrid vấp phải vô số chỉ trích từ các nhà đầu tư cũng như các nhà bảo vệ môi trường. Phía Toyota liên tục cảnh báo rằng người tiêu dùng về những chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện đắt đỏ cũng như cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư trọn vẹn.

“Tôi nợ Toyota một lời xin lỗi”, Adam Jonas, nhà phân tích tại Morgan Stanley, người từng tự tin dự đoán rằng sự trợ giúp của chính phủ và nhu cầu người tiêu dùng đối với các mẫu xe chạy hoàn toàn bằng điện sẽ nhanh chóng dập tắt thị trường hybrid, thừa nhận.

Trong năm 2025, Chủ tịch Toyota Akio Toyoda kỳ vọng sẽ bán được 5 triệu xe hybrid. Thay vì lao vào cuộc đua EV bằng mọi giá, ông lựa chọn lộ trình thực tế hơn, lại dễ tiếp cận với người tiêu dùng phổ thông.

“Toyota ngay từ đầu đã lường trước được những điều phức tạp. Họ nói chúng ta cần dành thời gian và theo đuổi nhiều con đường khác nhau”, Carl Vine, nhà quản lý danh mục đầu tư của M&G kiêm cổ đông của Toyota, nói. 

Theo: Reuters, Financial Times