Ngôi chùa san hô độc đáo, nơi thờ tượng Quan Âm phát hiện ngoài biển

Chùa Thanh Lương - ngôi chùa được ốp san hô, gáo dừa luôn thu hút đông phật tử và khách tham quan. Nơi đây thờ tượng Quan Âm do người dân phát biển ngoài biển.

San hô và gáo dừa tạo nên sự độc đáo

Chùa Thanh Lương (thôn Mỹ Quang Nam, xã An Chấn, H.Tuy An, Phú Yên) cách biển 500 m, có kết cấu gồm 4 phần: cổng tam quan, hồ Long Thủy, điện Quan Âm (nơi thờ pho tượng Quan Âm mà người dân phát hiện ngoài biển) và chính điện. 

Theo nhiều du khách, chùa Thanh Lương không nguy nga, tráng lệ nhưng mang đậm hơi thở văn hóa miền biển, thanh thuần nhờ sự kết hợp khéo léo của chất liệu san hô (chết) và gáo dừa. Sự sáng tạo đột phá trong ý tưởng của vị sư trụ trì Thích Quảng Ngộ cùng sự tài hoa, khéo léo của người thợ đã làm nên sự độc đáo, riêng biệt cho chùa Thanh Lương.

Theo đại đức Thích Quảng Ngộ, trụ trì chùa Thanh Lương, san hô đã gắn liền với đời sống của nhiều thế hệ người dân vùng biển H.Tuy An. Từ lâu, nhiều gia đình đã tận dụng những khối san hô chết để chất kè, xây rào chắn sóng, làm tường rào quanh nhà… Không những gắn liền với đời sống, san hô còn thể hiện tính cách luôn luôn tích lũy, kiên trì, bền bỉ và cần kiệm của người dân vùng biển. Vì vậy, đại đức Thích Quảng Ngộ ấp ủ ý tưởng xây dựng ngôi chùa từ san hô.

Năm 2012, công trình chính điện chùa Thanh Lương có diện tích xấp xỉ 1.000 m² được khởi công xây dựng, lấy san hô làm chất liệu xây dựng và trang trí.

Những khối san hô chết từ các nhà dân trong vùng được mang về phân loại, làm sạch, kỳ công đẽo gọt và mài nhẵn để tạo nên khối ốp trang trí vô cùng đặc biệt như đầu rồng, kỷ hà, trần nhà...

"Phải mất gần 2 năm để hoàn thành công trình, toàn bộ tường, mái điện đều được ốp san hô biển. San hô sau khi được lấy về sẽ được loại bỏ tạp chất, rửa sạch qua nước, mài nhẵn, sau đó dùng xi măng trắng tạo kết dính rồi ốp lên tường để trang trí, quá trình này tiêu tốn khá nhiều thời gian vì cần sự tỉ mỉ cao", ông Nguyễn Văn Bảy, chủ thầu xây dựng chùa Thanh Lương, cho biết.

Theo ông Bảy, phần mái chùa được thực hiện rất công phu để tạo nên độ cong mềm mại và tự nhiên. Phần mái ngoài cũng được ốp san hô, qua sương gió của thời gian tạo nên bức rêu phong cổ kính. Các bức tường được ốp bằng san hô, gáo dừa thay cho gỗ. Màu nâu, đen, trắng của gáo dừa và san hô kết hợp lại với nhau tạo nên nét đẹp đặc trưng, màu sắc riêng biệt mà ít ngôi chùa nào ở Việt Nam có được.

"Chúng tôi không dùng màu sơn vì chùa ở sát biển, sơn rất nhanh bị xuống màu. Còn san hô có màu trắng nguyên thủy, cho dù bị ảnh hưởng của không gian, thời gian, nhất là sự ăn mòn của hơi biển vẫn luôn bền màu và chắc chắn. Khi kết hợp cùng xi măng trắng sẽ tạo nên một bức họa độc đáo và lạ mắt. Hiện tại khu tăng xá của chùa cũng đã được chúng tôi trang trí bằng phương pháp ốp san hô như ở chính điện", ông Bảy nói.

Tượng Quan Âm được phát hiện ngoài biển

Du khách đến tham quan chùa Thanh Lương không chỉ để chiêm ngưỡng, tìm hiểu sự độc đáo về kiến trúc mà còn vì câu chuyện kỳ bí về tượng Quan Âm trôi dạt trên biển.

Theo đại đức Thích Quảng Ngộ, cuối năm 2004, chùa Thanh Lương bắt đầu nổi tiếng nhờ pho tượng vốn được ông Nguyễn Vương (38 tuổi, ngư dân địa phương) phát hiện ngoài biển Hòn Dứa (thuộc thôn Mỹ Quang Nam, xã An Chấn, H.Tuy An).

Theo các nhà nghiên cứu Phật giáo, tượng Quan Âm nói trên có dáng đứng, cao 2,2 m, nặng 74 kg, bề ngang 0,6 m được tạc từ một loại gỗ quý. Khác với các pho tượng Quan Âm tại Việt Nam thường tay trái cầm bình cam lồ, pho tượng này tay phải cầm bình cam lồ, dáng đứng tương đối giống với những pho tượng cổ thuộc về dòng văn hóa Đông Bắc Á. Vì chịu tác động của sóng biển, muối biển và động vật ký sinh nên tượng không còn nguyên vẹn, nhiều chỗ bị bào mòn, 2 cánh tay bị gãy.

Từ ngày đón tượng Quan Âm về thờ, chùa Thanh Lương cũng dần được nhiều người biết đến. Nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan chùa, tìm hiểu pho tượng. Ngư dân quanh vùng sinh sống bằng nghề chài lưới cũng thường đến đây cầu thuận buồm xuôi gió.

Theo ông Huỳnh Gia Hoàng, Chủ tịch UBND H.Tuy An, cho biết: "Chùa Thanh Lương là ngôi chùa đầu tiên trên địa bàn tỉnh Phú Yên sử dụng san hô làm chất liệu trong xây dựng, thu hút khá đông du khách. Chùa lại nằm giữa bãi Xép, đảo Hòn Chùa cùng một trong những điểm tham quan hút khách du lịch. Mỗi năm, có hàng ngàn lượt khách đến tham quan, chiêm ngưỡng nét kiến trúc độc đáo của chùa Thanh Lương".