"Nghiên cứu cơ chế để công nhân lương 20 triệu/tháng được mua nhà ở xã hội"

(Dân trí) - Nhiều công nhân cho rằng thu nhập dù 15-20 triệu đồng vẫn rất khó khăn, trong khi các quy định về nhà ở xã hội chưa sát với thực tế khiến người lao động không thể tiếp cận nhà ở xã hội.

Chiều 28/5, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh chủ trì hội nghị gặp gỡ, đối thoại với công nhân lao động thủ đô năm 2025.

Công nhân lương trên 15 triệu đồng vẫn rất khó khăn

Một trong những nội dung được nhiều công nhân, người lao động quan tâm, gửi tới Chủ tịch Hà Nội tại hội nghị là vấn đề nhà ở cho người lao động và trường học cho con em.

Bà Nguyễn Thị Huyền Trang (Công ty TNHH Thời trang Star, Khu công nghiệp Phú Nghĩa) cho biết nhiều công nhân từ các tỉnh muốn lên Hà Nội làm việc nhưng không thể ổn định cuộc sống vì không có chỗ ở phù hợp.

Bà Trang đề xuất thành phố xem xét xây dựng khu nhà trọ giá rẻ và nhà trẻ gần các khu công nghiệp để tạo điều kiện an cư, yên tâm lao động cho người lao động.

Bà Chu Thị Báu (Công ty TNHH Kanepackage) cho rằng quy định chỉ công nhân có thu nhập dưới 15 triệu đồng/tháng mới đủ điều kiện mua nhà ở xã hội hiện nay là bất cập.

Theo bà, lương công nhân ở Hà Nội hiện đã cao hơn mức tối thiểu và còn có thưởng nhưng với chi phí sinh hoạt cao, thu nhập dù trên 15 triệu đồng vẫn rất khó khăn. Bà đề xuất Hà Nội kiến nghị Trung ương điều chỉnh quy định cho phù hợp theo hướng nâng ngưỡng thu nhập được mua nhà xã hội lên 20 hoặc 25 triệu đồng/tháng.

Liên đoàn Lao động TP Hà Nội cho biết thu nhập bình quân của người lao động trong quý I đạt 7,7 triệu đồng/tháng, tăng 7,35% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, mức thu nhập này vẫn được đánh giá là thấp, nhất là với công nhân đang làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất.

Giải đáp các ý kiến của công nhân về vấn đề nhà ở, ông Luyện Văn Phương, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, cho biết đây là những kiến nghị thiết thực và cấp bách.

Theo ông Phương, thời gian qua Hà Nội đã đặc biệt quan tâm đến chính sách nhà ở cho công nhân. Chương trình phát triển nhà ở đến năm 2030 của thành phố đã nêu rõ chủ trương phát triển nhà ở xã hội trong giai đoạn này.

Ông Phương cho hay thành phố đã giao nhiệm vụ cho Ban Quản lý các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội (nay là Ban Quản lý khu công nghệ cao và khu công nghiệp Hà Nội) phối hợp với Liên đoàn lao động thành phố nghiên cứu, đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân lao động thuê gắn với các thiết chế công đoàn.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội nhấn mạnh đề án đầu tư xây dựng nhà ở gắn với thiết chế công đoàn đã được Thủ tướng phê duyệt, tuy nhiên quá trình triển khai còn nhiều khó khăn, đặc biệt là việc xác định cụ thể nhu cầu nhà ở của công nhân hiện nay vẫn chưa có kết quả rõ ràng.

Theo ông Phương, Sở Xây dựng không trực tiếp thực hiện công tác khảo sát nhu cầu nhưng qua trao đổi với Ban Quản lý khu công nghệ cao và khu công nghiệp Hà Nội cho thấy việc nắm bắt nhu cầu tại các doanh nghiệp vẫn còn hạn chế, chưa có cơ sở dữ liệu cụ thể.

"Việc phát triển nhà ở xã hội chậm trễ một phần có trách nhiệm của các đơn vị liên quan. Chúng tôi xin nhận trách nhiệm và cam kết sẽ khắc phục trong thời gian tới", ông Phương nói.

Theo ông Phương, Chính phủ đã trình Quốc hội một số đề xuất tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, thủ tục, giao chủ đầu tư… để thúc đẩy phát triển loại hình nhà ở này. Ông đề nghị Liên đoàn Lao động thành phố tiếp tục phối hợp khảo sát, xác định rõ nhu cầu của công nhân lao động.

Liên quan đến quy định về điều kiện mức lương khi mua nhà ở xã hội, ông Phương cho biết đây là các quy định được quy định rõ trong luật. Trong phạm vi thẩm quyền, Sở Xây dựng ghi nhận ý kiến và sẽ kiến nghị lên cấp có thẩm quyền để xem xét sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Hà Nội nghiên cứu cơ chế đặc thù về nhà ở xã hội cho người lao động

Nói thêm về nội dung này, Chủ tịch Trần Sỹ Thanh cho biết quy định về mức lương tối thiểu để mua nhà ở xã hội hiện đã được nêu rõ trong luật. Tuy nhiên, ông Thanh đặt vấn đề liệu Hà Nội có thể áp dụng một cơ chế khác, cơ chế đặc thù hay không?

Chủ tịch Hà Nội đề nghị Liên đoàn lao động thành phố phối hợp với các cơ quan nghiên cứu, kiến nghị áp dụng cơ chế đặc thù theo Luật Thủ đô, từ đó có thể trình HĐND thành phố ban hành nghị quyết riêng về nội dung này để hỗ trợ công nhân tiếp cận nhà ở xã hội dễ dàng hơn.

Theo ông Thanh, thực tế có những doanh nghiệp đang trả lương cao hơn, thậm chí thu nhập của công nhân có thể đạt 20 triệu đồng/tháng nên cần tính toán có hệ số k nào đó để họ vẫn đủ điều kiện mua nhà ở xã hội. Chủ tịch Hà Nội nhấn mạnh đây là một kiến nghị rất đáng lưu ý trong bối cảnh đặc thù của thủ đô.

Về vấn đề nhà trọ cho công nhân, ông Thanh cho biết năm nay, Hà Nội đã ban hành kế hoạch phát triển nhà ở xã hội vượt chỉ tiêu được Thủ tướng giao. Tuy nhiên, cơ chế vận hành loại hình này hiện vẫn còn nhiều ràng buộc, chủ yếu là hình thức bán, thuê, cho thuê sơ cấp và thứ cấp chưa linh hoạt.

Người đứng đầu chính quyền thủ đô cho rằng do đặc thù hình thành các khu công nghiệp từ trước, nhiều mô hình nhà trọ do người dân cung cấp dịch vụ thuê trọ cho công nhân vẫn tồn tại. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy và an ninh trật tự, ông Thanh cho rằng Nhà nước cần có cái nhìn bài bản hơn trong công tác quản lý và quy hoạch.

Ông Thanh khẳng định thành phố sẽ tiếp thu và có giải pháp mở hơn trong quy hoạch, phát triển nhà ở xã hội cũng như nhà ở cho thuê tại các khu công nghiệp, bảo đảm sát thực tiễn và đáp ứng nhu cầu thực tế của người lao động.