Ngành Viễn thông chuyển tư duy 'quản lý' sang 'thúc đẩy phát triển'

Đây là một trong ba mục tiêu, nhiệm vụ lớn đến năm 2030 được nêu trong Báo cáo Chính trị của Đảng ủy Cục Viễn thông - Bộ Khoa học và Công nghệ, tại Đại hội đại biểu lần thứ IV nhiệm kỳ 2025-2030, ngày 10/6.

Theo đó, Cục đặt mục tiêu xây dựng hạ tầng số tiên tiến, hiện đại, với dung lượng siêu lớn và băng thông siêu rộng, tiệm cận trình độ các quốc gia phát triển. Lĩnh vực này tại Việt Nam sẽ từng bước làm chủ các công nghệ số then chốt như điện toán đám mây, mạng di động 5G, 6G, thông tin vệ tinh và một số công nghệ mới nổi.

Song song với công tác Đảng, Cục Viễn thông đặt ra nhiệm vụ hoàn thiện chính sách để đảm bảo thị trường phát triển ổn định, bền vững; thúc đẩy các loại hình dịch vụ và công nghệ mới theo xu hướng toàn cầu; thu hút đầu tư nước ngoài vào hạ tầng viễn thông, trung tâm dữ liệu; đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp trong nước phát triển, bảo vệ quyền lợi người dùng. Việc thúc đẩy môi trường cạnh tranh công bằng và tạo điều kiện thông thoáng cho doanh nghiệp triển khai hạ tầng và kinh doanh dịch vụ cũng là định hướng được nhấn mạnh trong nhiệm kỳ.

"Từng bước chuyển từ tư duy 'quản lý' sang tư duy 'thúc đẩy phát triển' để hỗ trợ doanh nghiệp viễn thông, thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển, tận dụng lợi thế về hạ tầng, công nghệ, dịch vụ, nhân lực tiếp tục phát triển các trụ cột về sản xuất thiết bị, đầu tư quốc tế trong lĩnh vực viễn thông", báo cáo nêu.

Đưa ngành viễn thông phát triển toàn diện, bền vững

Trong nhiệm kỳ vừa qua, Đảng ủy Cục Viễn thông cho biết "đã lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, chuyên môn, giúp lĩnh vực viễn thông duy trì tốc độ tăng trưởng cao".

Cụ thể, tính đến tháng 4, các doanh nghiệp đã triển khai hơn 318.000 trạm thu phát sóng cho khoảng 146.000 vị trí, phủ sóng băng rộng di động 3G, 4G, 5G đến hơn 99,8% dân số, phục vụ 119 triệu thuê bao. Riêng hạ tầng 5G phủ sóng 25,5% dân số sau gần một năm được cấp phép.

Việt Nam hiện có 104,7 triệu thuê bao Internet băng rộng di động, tăng 14,4% so với cùng kỳ năm trước. Tốc độ truy cập đạt 136,21 Mbps, tăng hơn 167% và xếp hạng 27/104 thế giới.

Với Internet cố định, số thuê bao đạt 24,4 triệu, tốc độ 176,68 Mbps, tăng gần 47%, xếp hạng 33/155 toàn cầu. Tỷ lệ hộ gia đình sử dụng cáp quang đạt 85,1%, trong khi toàn bộ xã, phường trên cả nước đã có cáp quang kéo đến, với tổng chiều dài mạng lưới hơn 1,2 triệu km.

Tỷ lệ người dân tiếp cận dịch vụ viễn thông được nâng cao, số thuê bao sử dụng smartphone đạt 106,4 triệu, tăng 6,7% so với năm trước.

Trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu, Việt Nam có 32 trung tâm đang hoạt động, với tổng hơn 20.000 rack và công suất thiết kế đạt 145 MW. Trên bảng xếp hạng Chính phủ điện tử của Liên Hợp Quốc công bố tháng 9/2024, Việt Nam tăng 15 bậc, lên vị trí 71/193 quốc gia và lần đầu nằm trong nhóm có chỉ số phát triển "rất cao".

Bên cạnh kết quả đạt được, báo cáo cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục như khung pháp lý điều chỉnh hoạt động viễn thông chưa theo kịp sự phát triển của ngành; hạ tầng số còn nhiều điểm hạn chế, việc triển khai 5G chưa đạt kỳ vọng cả về tốc độ phủ sóng lẫn ứng dụng, trong khi công tác chuẩn bị cho 6G vẫn ở giai đoạn đầu, chưa được đầu tư và định hướng chiến lược rõ ràng.

Tỷ lệ sử dụng chung hạ tầng viễn thông, đặc biệt là trạm phát sóng, được đánh giá còn thấp; việc phát triển hạ tầng thụ động và hạ tầng dùng chung liên ngành gặp nhiều khó khăn.

Để thực hiện nhiệm vụ chung, Cục đề ra nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, như: tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, sửa đổi văn bản hướng dẫn thi hành Luật Viễn thông 2023; tăng cường phân cấp về công tác cấp phép, thực thi cho chính quyền cấp tỉnh; thúc đẩy xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng không gian phát triển, triển khai dịch vụ mới như ví điện tử, mobile money, đô thị thông minh, công nghiệp tự động hóa. Việc phát triển hạ tầng mạng, cáp quang biển quốc tế và thí điểm dịch vụ vệ tinh quỹ đạo thấp cũng sẽ được đẩy nhanh.

Ngoài ra, Cục cho biết sẽ tăng cường sử dụng công nghệ AI để xử lý sim rác, tin nhắn rác, cuộc gọi lừa đảo và xây dựng phương án quản lý các dịch vụ mới như OTT, điện toán đám mây nhằm đảm bảo thị trường phát triển bền vững.

Tại Đại hội, Đảng bộ Cục Viễn thông bầu ra ban chấp hành với tám thành viên, dưới sự chứng kiến của Phó bí thư chuyên trách Đảng ủy Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Thị Nhị Thủy. Cục trưởng Viễn thông Nguyễn Thành Chung làm Bí thư Đảng ủy Cục. Phát biểu bế mạc, ông Chung khẳng định sẽ hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.

Lưu Quý