Ngành nào ‘hút’ sinh viên du học nghề, lương trăm triệu, tăng cơ hội định cư?

Du học nghề đang trở thành lựa chọn phổ biến của học sinh, sinh viên. Để tận dụng được cơ hội như hưởng chính sách miễn học phí, có trợ cấp, nhu cầu lao động cao và định cư rõ ràng ở một số nước, sinh viên cần chuẩn bị hành trang thật vững vàng.

Từ điều dưỡng đến kỹ thuật - dịch vụ

Theo bà Hoàng Vân Anh, Tổng giám đốc Tập đoàn An Dương, trong số các lựa chọn du học nghề tại Đức, sinh viên Việt Nam ưu tiên nhiều nhất ở 3 nhóm ngành. Trước hết là điều dưỡng - chăm sóc sức khỏe, vốn có nhu cầu nhân lực lớn và mức lương thực tập khá cao.

Nhóm ngành thứ hai là kỹ thuật – công nghiệp, với các chuyên ngành cơ khí, điện – điện tử, công nghệ ô tô và mechatronic. Đây vốn là thế mạnh đào tạo nghề của Việt Nam, nên sinh viên khi sang Đức có thể bắt nhịp nhanh hơn với môi trường học tập và làm việc quốc tế.

Bên cạnh đó, các ngành thuộc dịch vụ - nhà hàng - khách sạn, bán hàng và ẩm thực cũng rất hấp dẫn. Lý do không chỉ nằm ở cơ hội việc làm rộng mở mà còn ở khả năng định cư lâu dài sau khi tốt nghiệp và đi làm.

Theo thạc sĩ Phan Thị Lệ Thu, Phó hiệu trưởng Trường CĐ Viễn Đông, số lượng học sinh, sinh viên chọn đi du học nghề ngành điều dưỡng hiện nay vẫn đông nhất, cả theo diện chuyển đổi văn bằng và du học nghề. Ngoài ra, những ngành công nghệ kỹ thuật như ô tô, cơ khí, điện, điện tử và xây dựng cũng được thị trường quốc tế rất cần.

Đáng chú ý, tại Hàn Quốc hiện nay còn có mô hình du học vừa văn hóa vừa nghề dành cho học sinh tốt nghiệp THCS. Ở diện này, học sinh được miễn học phí giống như học tại Việt Nam và có trợ cấp, mở ra thêm cho học sinh sau tốt nghiệp THCS một lối đi khác bên cạnh con đường truyền thống.

Đối với diện chuyển đổi bằng, thường là các bạn đã tốt nghiệp CĐ trong nước rồi mới đăng ký đi, trong đó điều dưỡng là ngành bắt buộc phải có bằng trước. Trước đây, điều kiện khá khắt khe: phải có bằng CĐ hoặc ĐH ngành điều dưỡng, chứng chỉ hành nghề, cộng với tiếng Đức trình độ B2 mới đủ điều kiện làm chính thức tại Đức. Tuy nhiên, do thiếu nhân lực, phía Đức đã nới lỏng. Hiện sinh viên có thể sang theo diện trợ lý điều dưỡng chỉ cần tiếng Đức B1, vừa làm việc vừa nâng trình độ tiếng lên B2. Mức lương cơ bản ở diện này dao động 2.700 – 3.000 euro/tháng (khoảng hơn 83 triệu- hơn 92 triệu đồng).

Trong khi đó, sinh viên đi theo diện du học nghề (không chuyển đổi bằng) cần tiếng Đức B1, học thêm 3 năm tại Đức với chương trình miễn phí và trợ cấp từ 1.000 – 1.300 euro/tháng. Sau khi tốt nghiệp, mức lương có thể đạt 2.500 – 4.000 euro/tháng tùy ngành (tương đương 77 - 123 triệu, theo tỷ giá hiện tại).

Theo thạc sĩ Thu, cơ hội định cư cũng là điểm khiến sinh viên lựa chọn Đức. Theo luật mới, sau 5 năm học và làm việc, người lao động được quyền chuyển đổi visa thành cư trú lâu dài, có thể bảo lãnh gia đình sang.

Những kỹ năng cần trang bị

Theo bà Lưu Thị Ngọc Túy, Chủ tịch HĐQT Vilaco Group, kỹ năng quan trọng hàng đầu là ngoại ngữ. Đây chính là “cửa ngõ” quyết định cơ hội học tập và việc làm tại nước ngoài. Thực tế, học sinh Việt Nam thường thiếu sức cạnh tranh, nhiều em lười học dù có khả năng. Không ít gia đình sẵn sàng bỏ thêm nhiều tiền để “đi nhanh”, nhưng điều này không đảm bảo hiệu quả lâu dài.

Ở góc độ doanh nghiệp, bà Túy cho rằng nhiều đơn vị muốn làm tử tế cũng khó bởi thị trường tồn tại không ít vấn đề phức tạp: đưa sai đối tượng, tổ chức “đưa lậu” hay quảng cáo sai sự thật, khiến học sinh và phụ huynh mất niềm tin, đồng thời làm ảnh hưởng uy tín của các chương trình chính thống.

Chia sẻ thêm về khó khăn của du học sinh, thạc sĩ Phan Thị Lệ Thu nhấn mạnh, rào cản lớn nhất chính là ngôn ngữ. Có ngoại ngữ thì mọi việc thuận lợi, thiếu ngoại ngữ thì sẽ gặp muôn vàn trở ngại, từ việc học tập đến giao tiếp trong công việc và cuộc sống. Đó là lý do nhiều trường và doanh nghiệp phải tổ chức đào tạo tiếng Đức bài bản, có giảng viên bản xứ giảng dạy, đồng thời hỗ trợ học viên phỏng vấn thử trước khi sang nước ngoài.

Theo bà Vân Anh, ngoài ngoại ngữ, sinh viên cũng cần chuẩn bị kỹ năng nghề cơ bản (đọc bản vẽ, vận hành máy, chăm sóc bệnh nhân…), kỹ năng mềm (giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian, kỷ luật, tác phong) và khả năng thích ứng văn hóa. Đây là những hành trang quan trọng để các bạn không chỉ hòa nhập nhanh mà còn phát triển bền vững trong môi trường quốc tế.

Bắt đầu sang Đức du học nghề điều dưỡng từ tháng 7.2025, Nguyễn Chính chia sẻ đúc kết từ thực tế. Chính cho rằng để sang Đức học tập và làm việc thì ngoại ngữ là quan trọng nhất. “Chỉ cần giỏi tiếng Đức thì mọi việc đều trở nên rất dễ dàng, cuộc sống chỉ mất một khoảng thời gian là có thể thích nghi được, không có vấn đề gì quá khó”, Nguyễn Chính bộc bạch.