Ngân hàng, doanh nghiệp sẵn sàng tham gia thị trường vàng

Việc xóa bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng mở đường cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại (NHTM) tham gia sâu hơn vào thị trường vàng. NHNN cũng sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để triển khai thực hiện ngay chỉ đạo của Thủ tướng trong công tác quản lý thị trường vàng.

Hiệu ứng của các quy định mới lên giá vàng trong nước có độ trễ

Ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối, NHNN cho biết, tại cuộc họp Chính phủ ngày 6/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các Phó Thủ tướng, cơ quan phải vào cuộc để nắm bắt tình hình, đưa ra giải pháp phù hợp, phản ứng chính sách kịp thời về lĩnh vực quản lý, trong đó có thị trường vàng. Thủ tướng đánh giá việc giá vàng biến động “rất đáng chú ý”. Chính phủ đã ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, trong đó giao quyền nhập khẩu và sản xuất vàng miếng cho một số ngân hàng và doanh nghiệp đáp ứng đủ điều kiện. Tuy nhiên, hiệu ứng của các quy định mới lên giá vàng trong nước có độ trễ, chưa tác động ngay lập tức lên thị trường.

Ông Tuấn thông tin một số nội dung cụ thể hướng dẫn thực hiện Nghị định 232/2025/NĐ-CP mà doanh nghiệp, NHTM cần nắm để sớm triển khai. Trong đó, bãi bỏ quy định Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng. Thay vào đó, NHNN thực hiện cấp phép cho doanh nghiệp, NHTM đủ điều kiện sản xuất vàng miếng. Cùng với đó, cho phép doanh nghiệp, NHTM đủ điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu. Giao dịch mua, bán vàng từ 20 triệu đồng/khách hàng/ngày trở lên bắt buộc thực hiện thông qua chuyển khoản…

Về hoạt động sản xuất vàng miếng, ông Tuấn cho biết, về điều kiện cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng đối với doanh nghiệp như sau: có Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng; có vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên; không bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động kinh doanh vàng hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động kinh doanh vàng nhưng đã thực hiện xong các biện pháp khắc phục hậu quả (nếu có). Đồng thời, có quy định nội bộ về sản xuất vàng miếng, bao gồm những nội dung cơ bản như quy trình nhập nguyên liệu; quy trình sản xuất vàng miếng; quy trình giám sát sản xuất; quy trình kiểm soát chất lượng sản phẩm…

Điều kiện đối với NHTM gồm: có Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng; có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng trở lên; không bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động kinh doanh vàng hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động kinh doanh vàng nhưng đã thực hiện xong các biện pháp khắc phục hậu quả (nếu có). Ngoài ra, có quy định nội bộ về sản xuất vàng miếng, bao gồm những nội dung cơ bản như quy trình nhập nguyên liệu; quy trình sản xuất vàng miếng; quy trình giám sát sản xuất; quy trình kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Ông Tuấn cũng thông tin về hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng; Quy trình, thủ tục cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng. Ngoài ra, NHNN cũng quy định các nội dung về sửa đổi, bổ sung Giấy phép sản xuất vàng miếng và chấm dứt hoạt động sản xuất vàng miếng…

Ngân hàng, doanh nghiệp sẵn sàng

Theo ông Đào Công Thắng, Quyền Tổng giám đốc Công ty SJC, với sự thay đổi quy định theo Nghị định 232/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 10/10, công ty sẽ tiến hành làm thủ tục xin giấy phépcho việc nhập khẩu vàng nguyên liệu và sản xuất vàng miếng đáp ứng nhu cầu mua của thị trường.

Ông Thắng cho biết, sắp tới, khi NHNN ban hành thông tư hướng dẫn, công ty sẽ làm theo yêu cầu để nhập khẩu vàng nguyên liệu. Về dây chuyền sản xuất, công ty đã có sẵn, hiện mỗi ngày công suất sản xuất là 5.000 lượng.

“Chỉ cần làm xong thủ tục xin giấy phép, công ty có thể sản xuất ngay”, ông Thắng thông tin.

Về phía đại diện ngân hàng, Phó Tổng Giám đốc Techcombank Phạm Quang Thắng đánh giá, Nghị định 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng là một quyết định rất là đúng đắn, kịp thời. Điều này cho phép các TCTD và các công ty vàng bạc có tiềm lực vốn lớn cũng như khả năng tài chính tốt có thể tham gia quá trình nhập khẩu vàng nguyên liệu và sản xuất vàng miếng để tăng nguồn cung cho thị trường, thông qua đó tạo ra một thị trường vàng lành mạnh, minh bạch và bền vững hơn.

Đối với Techcombank, ông Thắng cho biết, trong giai đoạn trước ngân hàng có tham gia lĩnh vực vàng. Tuy nhiên những năm gần đây, hoạt động này không phải là hoạt động chính và đã tạm dừng. Thế nhưng với sự mở cửa từ Nghị định 232/2025/NĐ-CP, ngân hàng đã có sự chuẩn bị rất tích cực để có thể sẵn sàng tham gia ngay. Khi Thông tư hướng dẫn được ban hành, ngân hàng sẽ chính thức xin phép NHNN để tham gia vào quá trình nhập khẩu vàng nguyên liệu cũng như sản xuất vàng miếng cho thị trường. Đại diện Techcombank cho biết đã chuẩn bị từ việc tìm kiếm, xác định, lựa chọn các đối tác ở nước ngoài cả về nguồn cung vàng nguyên liệu và chế tác vàng miếng thương hiệu Techcombank.

Ở trong nước, ngân hàng cũng chuẩn bị cơ sở vật chất, điều kiện về mặt con người, trang thiết bị, kho bãi, các trang thiết bị về cân đo đong đếm, kênh phân phối, các điểm phân phối trong hệ thống Techcombank để có thể cung ứng vàng cho người dân.

“Ngân hàng cũng chuẩn bị các hệ thống về phần mềm, không chỉ cho quản lý, lưu thông, mua bán và nhập khẩu vàng, mà còn để người dân không chỉ tiếp cận được vàng miếng tại địa điểm trực tiếp mà còn trên hệ thống số”, ông Thắng thông tin.

Với quy định giao dịch mua, bán vàng từ 20 triệu đồng/khách hàng/ngày trở lên bắt buộc thực hiện thông qua chuyển khoản, ông Thắng đánh giá điều này là phù hợp và việc thanh toán chuyển khoản không còn xa lạ với người dân, cũng phần nào giúp phòng chống các hoạt động rửa tiền và giúp thị trường minh bạch hơn.

NHNN sẽ tăng cường thanh, kiểm tra thị trường vàng

Đối với việc quản lý thị trường vàng trong thời gian tới, ông Lại Hữu Phước, Chánh thanh tra NHNN cho biết, ngay ngày 8/9/2025, Thanh tra NHNN đã tham mưu cho Thống đốc NHNN triển khai công tác thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với thị trường TP. Hồ Chí Minh và Đồng Tháp.

Chiều 8/9, Phó Thống đốc NHNN Phạm Quang Dũng ký công văn chỉ đạo một số NHNN khu vực phối hợp với các cơ quan chức năng trên địa bàn để thanh kiểm tra đột xuất doanh nghiệp kinh doanh, mua bán vàng. Hoạt động kiểm tra tập trung vào việc chấp hành các quy định pháp luật trong hoạt động kinh doanh và các quy định về chế độ kế toán, hóa đơn chứng từ, phòng chống rửa tiền cũng như là các hành vi thao túng, găm hàng đẩy giá, buôn lậu, đầu cơ trục lợi… gây bất ổn thị trường vàng. Thời gian triển khai trong tháng 9 và báo cáo kết quả thanh tra về NHNN trong tháng 10/2025.

Theo ông Phước, hoạt động này nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý nghiêm các vi phạm nếu có, đồng thời góp phần bảo đảm thị trường vàng vận hành minh bạch, ổn định, tuân thủ pháp luật, qua đó hỗ trợ công tác điều hành chính sách tiền lệ và ổn định kinh tế vĩ mô.

Đại diện NHNN cũng lưu ý đối với các doanh nghiệp, TCTD tham gia thị trường vàng. Đối với doanh nghiệp kinh doanh vàng, đề nghị nghiêm chỉnh chấp hành quyết định thanh tra, kiểm tra của NHNN và các bộ, ngành; cung cấp kịp thời, đầy đủ, chính xác thông tin theo yêu cầu của đoàn thanh tra và chịu trách nhiệm trước pháp luật về độ chính xác, trung thực của thông tin đã cung cấp; phối hợp chặt chẽ với các đoàn thanh tra, kiểm tra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Đối với các TCTD nói chung và các TCTD có phát sinh hoạt động kinh doanh mua - bán vàng, ông Phước nhấn mạnh, các TCTD cần đầy mạnh công tác xử lý thu hồi nợ xấu; kiểm soát chặt chẽ dòng vốn tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong đó có cấp tín dụng đối với hoạt động kinh doanh vàng.

Các TCTD có phát sinh hoạt động kinh doanh vàng nghiêm túc thực hiện các quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, nghiêm cấm các hành vi thao túng, găm hàng, đẩy giá, buôn lậu, đầu cơ trục lợi kinh doanh vàng trái phép gây bất ổn thị trường vàng.

NHNN sẽ tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát nội bộ đối với việc thực hiện các quy định về cấp tín dụng và kinh doanh vàng, kịp thời phát hiện các dấu hiệu thao túng giá, liên kết nâng giá tạo khan hiếm giả.

Các doanh nghiệp, TCTD liên quan cũng cần nghiêm túc chấp hành các quy định pháp luật về chế độ thông tin, báo cáo số liệu mua - bán vàng miếng, niêm biết giá và hoạt động thương mại điện tử, sử dụng công nghệ số trong hoạt động kinh doanh vàng; thực hiện đúng đầy đủ các quy định pháp luật về phòng chống rửa tiền; chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về chế độ kế toán, lập và sử dụng hóa đơn chứng từ, kê khai, thực hiện nghiệp vụ thuế theo đúng quy định pháp luật; phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an, hải quan, thuế, quản lý thị trường khi được yêu cầu để ngăn chặn hoạt động buôn lậu, găm hàng, đầu cơ vàng miếng, kinh doanh trái phép…