Ngai vàng triều Nguyễn bị bẻ gãy: Hư hỏng bảo vật mới lo rút kinh nghiệm

Sự việc ngai vàng triều Nguyễn bị một khách tham quan điện Thái Hòa vượt rào, ngồi lên rồi bẻ gãy tay ngai là hồi chuông cảnh báo trong công tác bảo vệ những di sản, bảo vật quốc gia.

Sau sự việc, lãnh đạo TP Huế đã có những chỉ đạo về việc rà soát, tăng cường công tác bảo vệ đối với di sản, bảo vật mà Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đang quản lý. Nhưng chiếc ngai bảo vật và lòng tin của người dân về công tác gìn giữ, bảo vệ di sản đã bị bẻ gãy.

Làm rõ động cơ phá hoại

Vụ việc bảo vật quốc gia ngai vàng triều Nguyễn bị bẻ gãy gây chấn động dư luận cả nước. Đây là chiếc ngai vua nguyên vẹn, tinh xảo, là biểu trưng quyền lực tối cao của triều Nguyễn suốt 143 năm tồn tại, được công nhận là bảo vật quốc gia vào năm 2015.

Trưa 24-5, bảo vật vô giá này bị một khách tham quan điện Thái Hòa vượt rào, leo lên ngồi rồi bẻ gãy thành nhiều khúc trước mặt nhiều du khách, trong đó có khách du lịch nước ngoài.

Theo báo cáo của UBND TP Huế, người bẻ gãy ngai vàng là Hồ Văn Phương Tâm. Người này mua vé vào tham quan Đại Nội Huế, vào đến điện Thái Hòa, Tâm to tiếng quát mắng, chửi bới nên bị lực lượng bảo vệ di tích mời ra khỏi điện. Tuy nhiên người này quay trở lại, leo qua hàng rào bảo vệ cao khoảng 1m rồi ngồi lên khu vực ngai vàng, hò hét rồi dùng tay bẻ gãy tay bên trái ngai.

Lực lượng bảo vệ di tích phải tìm cách dụ Tâm ra khỏi khu vực ngai, ra sân chầu trong điện Thái Hòa rồi khống chế, bắt giữ. Tại cơ quan công an, Tâm nói nhảm, la hét và không trả lời các câu hỏi của điều tra viên.

Ông Nguyễn Thanh Bình, phó chủ tịch UBND TP Huế, cho biết đã chỉ đạo cơ quan công an làm rõ động cơ, mục đích của việc phá hoại bảo vật quốc gia ngai vàng triều Nguyễn của Tâm. Theo ông Bình, hiện chưa rõ người này có vấn đề về tâm thần hay không, động cơ phá hoại ngai vàng là vô tình hay cố ý hay bị người khác xúi giục.

"Đây là sự việc quá đáng tiếc. Chúng tôi đã chỉ đạo Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế phải rà soát công tác bảo vệ tại các điểm di tích, phải hết sức cẩn trọng bởi bất cứ tình huống nào cũng có thể xảy ra", ông Bình nói.

Lực lượng bảo vệ di tích ở đâu?

Ông Lê Công Sơn, phó giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, nhận định lực lượng bảo vệ di tích đã có cách xử lý phù hợp trong tình huống kể trên. Ông Sơn cho biết lực lượng bảo vệ của trung tâm từ khu vực điện Thái Hòa kéo dài đến điện Kiến Trung gồm 11 người thay nhau túc trực. Riêng điện Thái Hòa có 2 bảo vệ thay phiên giám sát, nhắc nhở, phục vụ du khách.

Vào thời điểm phát hiện Tâm vượt rào bảo vệ leo lên ngai vàng, 2 bảo vệ di tích đã lập tức bám theo người này, thông báo cho lực lượng bảo vệ quanh đó chạy đến hỗ trợ và báo công an. Nhận tin báo, phía công an đã đề nghị bảo vệ di tích phải cẩn trọng, phòng Tâm có thủ sẵn hung khí có thể gây ra thương tích, án mạng.

Ông Sơn nói khi Tâm đang ngồi trên ngai vàng, bảo vệ không chọn cách lao vào khống chế ngay mà phải thuyết phục bởi lo sợ chiếc ngai sẽ đổ, gãy, tổn hại nặng nề nếu xảy ra hành động vật lộn, khống chế. Ngoài ra xung quanh chiếc ngai còn trưng bày rất nhiều cổ vật quý giá bằng sứ của triều Nguyễn.

"Người này bẻ gãy phần bệ tì tay của ngai rồi dùng chính vật này đe dọa bảo vệ", ông Sơn cũng cho biết đây là sự cố hy hữu, lần đầu tiên xảy ra ở trung tâm nên qua đây cũng rút ra được nhiều bài học trong công tác bảo vệ các điểm di tích: "Trung tâm đã quán triệt cho lực lượng bảo vệ phải có những phương án dự phòng. Phải quan sát các biểu hiện bất thường của khách từ khi mua vé vào cổng để giám sát ngay, đồng thời báo cáo lực lượng tăng cường hỗ trợ".

Cũng theo ông Sơn, sau khi có kết luận cụ thể từ công an, trung tâm sẽ họp bàn các giải pháp bảo vệ, bảo quản, trưng bày các hiện vật, di tích ở Huế. Hạn chế mọi tình huống phát sinh trong thực tế như đã từng xảy ra. Với chiếc ngai vàng bị gãy, trung tâm sẽ mời các chuyên gia, nghệ nhân để cùng đánh giá và lập phương án tu sửa phù hợp.