Nga sẽ làm gì để giúp đỡ đồng minh Iran trong cuộc đối đầu với Israel?

TPO - Xung đột vũ trang luôn hiện hữu ở Trung Đông, nhưng lần này, rủi ro cao hơn. Israel đang đối đầu trực tiếp với không phải một lực lượng ủy nhiệm, mà là Iran - một đối thủ địa - chính trị, có khả năng là cường quốc hạt nhân trong tương lai.
![]() |
Tổng thống Nga Vladimir Putin thăm Tehran năm 2022. (Ảnh: New York Times) |
Nói một cách chính xác, xung đột Israel - Iran không bắt đầu vào ngày 13/6. Hai nước đã tấn công qua lại từ tháng 4/2024. Trong nhiều thập kỷ trước đó, họ đã tiến hành "cuộc chiến tranh ngầm", chủ yếu thông qua các hoạt động tình báo, tấn công mạng và hỗ trợ các lực lượng ủy nhiệm trong khu vực. Nhưng giờ đây, với cuộc tấn công châm ngòi của Israel, xung đột đã leo thang thành xung đột công khai.
Không giống như các cuộc tấn công trong quá khứ, ở giai đoạn mới này, Iran và Israel nhắm vào cơ sở hạ tầng chiến lược của đối phương, các trung tâm ra quyết định và thậm chí là các thành phố. Nhịp độ và quy mô của các cuộc không kích qua lại đánh dấu sự leo thang mạnh mẽ.
Tuy nhiên, cuộc xung đột này sẽ không giống với xung đột ở Ukraine. Iran và Israel không chung biên giới, vì vậy các hoạt động trên bộ không có khả năng xảy ra. Hai nước chỉ có thể tiến hành cuộc xung đột từ xa với các cuộc tấn công trên không bằng tên lửa và máy bay không người lái. Bên nào cạn kiệt kho vũ khí trước sẽ là bên thua cuộc. Chiến thắng sẽ phụ thuộc vào sức bền và sự kiên nhẫn về mặt chiến lược.
Iran có kho tên lửa lớn nhất Trung Đông. Trong khi đó, Israel lại nhận được sự ủng hộ không lay chuyển của Mỹ.
Kết quả lý tưởng cho Israel sẽ là một chiến dịch nhanh chóng, quyết đoán, tương tự các cuộc đụng độ trước đây với Hezbollah.
Nhưng có một điểm khác biệt quan trọng: Iran không phải là Hezbollah. Tehran có thể đã vấp ngã vào ngày 13/6, nhưng họ có nguồn lực quân sự vượt trội hơn nhiều. Israel, bằng cách leo thang quá mức, có thể khiến Iran không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chiến đấu.
Và ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy kế hoạch giành chiến thắng nhanh chóng của Israel đang bị lung lay. Nếu xung đột kéo dài, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu có thể phải đối mặt với sự phản đối trong nước và từ nước ngoài.
Trong khi đó, Nga đang theo dõi chặt chẽ tình hình. Giá dầu tăng sẽ có lợi cho Nga về mặt kinh tế. Quan trọng hơn, cuộc xung đột giữa Israel và Iran leo thang có thể khiến Washington mất tập trung vào các cam kết của mình đối với Ukraine.
Tehran là đối tác chiến lược của Nga. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi về việc Nga có thể hoặc sẽ làm gì để hỗ trợ Iran.
Xung đột với Ukraine đang tiêu tốn phần lớn năng lực quân sự và công nghiệp của Nga. Do đó, việc hỗ trợ Iran gần như không khả thi. Hơn nữa, Hiệp ước Đối tác Chiến lược mới mà Nga ký kết với Iran không bao gồm nghĩa vụ hỗ trợ quân sự trực tiếp.
Nga cũng được cho là không muốn làm mất lòng Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất và Ả-rập Xê-út, hai đối tác ngày càng quan trọng đối với Mátxcơva. Những quốc gia này không hoan nghênh việc Iran trở nên hùng mạnh hơn.
Đặc biệt, Nga cũng đang trong giai đoạn phục hồi quan hệ với Mỹ - đồng minh thân cận nhất của Israel.
Vì vậy, theo RT, giải pháp tốt nhất của Nga hiện tại là đứng ngoài cuộc, tích cực hỗ trợ về mặt ngoại giao, đồng thời thuyết phục Iran không quá tay.
Điều này đánh dấu sự thay đổi so với cách Nga phản ứng cách đây một thập kỷ, khi một đối tác khu vực khác là Syria phải đối mặt với mối đe dọa khủng khiếp. Ở Syria, Nga đã tiến hành can thiệp quân sự để giúp củng cố chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad. Nỗ lực này cuối cùng đã thất bại vào tháng 12/2024, khi chính quyền của ông al-Assad sụp đổ.
Dù không nhận được sự hỗ trợ đáng kể, nhưng Tehran vẫn phục hồi khá nhanh sau các cuộc tấn công phủ đầu của Israel. Khả năng của Iran trong việc thích ứng với các chiến thuật trên không của Israel, tăng cường phản gián và trả đũa hiệu quả sẽ quyết định giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến.
RT dự đoán, sẽ có những diễn biến rõ ràng hơn trong khoảng thời gian hai tuần tới. Nhưng nếu hai tuần trôi qua mà Israel không đạt được kết quả quyết định, thì có thể chính Israel - chứ không phải Iran - sẽ rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan.
Ngày 16/6, Điện Kremlin tuyên bố, Nga sẵn sàng đóng vai trò trung gian trong cuộc xung đột giữa Iran và Israel. Nga cũng khẳng định nước này sẵn sàng tiếp nhận vật liệu hạt nhân từ Iran và chuyển đổi chúng thành nhiên liệu, nếu cách này có thể giúp thu hẹp bất đồng giữa Mỹ và Iran về chương trình hạt nhân.
Mátxcơva hiện vẫn giữ liên lạc với các quan chức Iran và Israel, đồng thời thúc giục hai bên tránh những hành động có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và sức khỏe công dân Nga.